استارت‌آپ‌ها و چالش‌های عصر نااطمینانی

مصاحبه با ۴ سرمایه‌گذار برجسته اروپایی درباره شرایط پرچالش امروزی
۲۸ آذر ۱۴۰۱ - ۱۷:۴۹

در میانه ظهور عوامل منفی در سطح جهان، استارت‌آپ‌ها تمرکز خود را از رشد سریع به سمت اقتصاد پایدار تغییر می‌دهند. در مقاله‌ای که در پایگاه اطلاع‌رسانی مک‌کنزی منتشر شده است، چهار سرمایه‌گذار برجسته اروپایی درباره چگونگی انجام این بازی طولانی توسط بنیان‌گذاران و سرمایه‌گذاران بحث می‌کنند.

فردای اقتصاد: از کووید-۱۹گرفته تا افزایش تورم و افزایش هزینه‌های انرژی مربوط به جنگ در اوکراین، استارت‌آپ‌ها محیطی بی‌سابقه و چالش‌برانگیز را تجربه می‌کنند. سرمایه‌گذاران در مورد استقرار منابع مالی محتاط‌تر شده‌اند و ارزش بسیاری از مدل‌های کسب‌وکار با رشد بیش از حد را زیر سوال می‌برند. در نیمه نخست سال ۲۰۲۲، تعداد  IPOهای موفق جهان حدود ۵۰ درصد در مقایسه با سال قبل کاهش یافت، که باعث شد استارت‌آپ‌ها در مورد چگونگی ادامه داستان سهام خود و تقویت رشد بیشتر نامطمئن شوند.

مارکوس برگر دی لئون و جروم کونیگزفلد از مک‌کنزی با برخی از سرمایه‌گذاران خطرپذیر(VCs)  پیشرو اروپا به نام‌های فلوریان هاینمن، شریک موسس پروژه  A Ventures، کریستین سالر سهامدار عمده اچ وی کپیتال، جنی درایر، سرمایه‌گذار ایی‌کیوتی‌ونچرز و الکس فون فرانکبرگ مدیرعامل هایتک گروندرفوندز به گفتگو نشستند تا دیدگاه خود در مورد دو سال آینده را بیان کنند و در مورد آنچه که مدیران متصدی اروپایی سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر و استارت‌آپ‌ها می‌توانند انجام دهند تا از این دوران نامشخص قوی‌تر از قبل بیرون بیایند، بحث کنند.

دیدگاه کلیدی شماره ۱: رشد به کندی ادامه خواهد داد، اما رکود دوم دات کام بعید است.

جروم کونیگزفلد: چشم‌انداز شما برای دو تا سه سال آینده چیست؟ چگونه چالش‌های فعلی با بحران‌های قبلی مانند رکود دات کام در سال ۲۰۰۰ یا بحران مالی جهانی ۲۰۰۸ مقایسه می‌شود؟

فلوریان هاینمن: به ویژه از منظر اقتصادی، افزایش تورم نگران کننده است. این مورد در اروپا در سال‌های ۲۰۰۰ و ۲۰۰۸ وجود نداشت، جایی که اثرات اقتصادی می‌توانست به طور گسترده با یک سیاست پولی لیبرال کاهش یابد. اکنون چالش این است که با نرخ تورم دو رقمی فعلی، این مکانیسم متوقف شده است. با گذشت زمان، تورم احتمالاً بر اعتماد مصرف‌کننده تأثیر منفی می‌گذارد، که به ویژه برای برندهای مصرف‌کننده چالش‌برانگیز است. در حالی که پیش‌بینی مدت زمان ادامه وضعیت فعلی دشوار است، اما من خوش‌بین هستم که برای اکوسیستم استارت‌آپ، اوضاع به بدی فروپاشی دات‌کام نخواهد بود.

کریستین سالر: اگر امروز به پول موجود در صندوق‌های سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر نگاه کنید، ما در بالاترین سطح خود قرار داریم و این پول باید در مقطعی به کار گرفته شود. در زمان بحران‌های مالی قبلی اینطور نبود. مدل‌های کسب‌وکار امروز نیز قوی‌تر از حباب دات‌کام هستند. بیشتر استارت‌آپ‌ها قبل از بحران‌های فعلی به اقتصاد واحد توجه داشتند و گزینه‌های بازگشتی برای رشد کندتر و پایدارتر دارند. البته در برخی موارد مانند تجارت سریع، ممکن است مسیر روشنی برای سودآوری وجود نداشته باشد که با ادامه بحران‌ها چالش‌برانگیزتر خواهد شد.

دیدگاه کلیدی شماره ۲: بودجه در دسترس باقی خواهد ماند، به ویژه برای شرکت‌های در مراحل اولیه و شرکت‌های مقیاس‌پذیر که می‌توانند اقتصاد واحد پایدار را مستقر کنند.

مارکوس برگر دی لئون: نظر شما در مورد بودجه چیست؟ چه استارت‌آپ‌هایی هنوز بودجه دریافت خواهند کرد و این منبع برای چه کسانی خشک خواهد شد؟

جنی درایر: بازار تامین مالی در چند ماه گذشته به ویژه در ایالات متحده افت کرده است. با این حال، این ممکن است موقتی باشد، زیرا سرمایه‌های خطرپذیر(  VCها) برپایه انبوهی از سرمایه متعهد قرار دارند. هنوز بودجه زیادی برای مراحل اولیه وجود دارد. وقتی به نحوه رویکرد استارت‌آپ‌ها به تأمین مالی در حال حاضر نگاه می‌کنیم، تفاوت اصلی این است که شرکت‌ها برای باندهای طولانی‌تر پول جمع‌آوری می‌کنند و مسیر سودآوری را بیشتر از دو سال پیش در نظر می‌گیرند.  VCها باید تمایل داشته باشند و بتوانند سرمایه گذاری‌های بلندمدت انجام دهند و در صورت نیاز سرمایه اضافی برای مراحل بعدی فراهم کنند.

رشد برتر برای استارت‌آپ‌ها در سال ۲۰۲۱ ضروری بود که بخشی از آن توسط سرمایه‌گذاران هدایت می‌شد. اکنون، برای بسیاری، ایجاد یک تغییر سریع و اثبات اینکه می‌توانند رشد درآمد را با اقتصاد واحد پایدار ترکیب کنند، یک چالش‌ محسوب می‌شود.

دیدگاه کلیدی شماره ۳: ما در عصر استارت آپ‌های فناوری پاک، انرژی، امنیت و زنجیره تامین هستیم.  سرمایه گذاری‌های خطرپذیر به دادخواهی استارت آپ‌ها در این بخش‌ها ادامه خواهند داد.

جروم کونیگسفلد: کدام بخش‌های نوپا در میان بحران‌های کنونی در برابر بزرگترین موانع هستند؟

فلوریان هاینمن: افزایش قیمت انرژی موجب تورم می‌شود. این، در ترکیب با افزایش آگاهی از تغییرات آب و هوا، یک مانع بزرگ برای فناوری پاک است. این بخش شامل تمام استارت‌آپ‌هایی است که بر تولید یا توزیع هوشمندتر انرژی و موضوعاتی مانند جذب کربن و ساخت‌وساز سبز کارآمدتر تمرکز دارند.

حتی قبل از بحران‌های کنونی، تنش‌های ژئوپلیتیک به رشد استارت‌آپ‌هایی دامن زد که از طریق تلاش‌هایی از توسعه تراشه‌ها گرفته تا فناوری بهبود امنیت، به‌ویژه امنیت سایبری، از حاکمیت و امنیت کشورها حمایت می‌کنند. جنگ در اوکراین این روند را به ویژه در اروپا تسریع کرده است.

الکس فون فرانکنبرگ: موضوعاتی مانند انرژی، امنیت فناوری اطلاعات و مدیریت زنجیره تامین و همچنین بیوتکنولوژی در حال ترند شدن هستند. دیدن اینکه استارت‌آپ‌ها با مشکلات اصلی کنونی جامعه مقابله می‌کنند و سرمایه‌گذاران حمایت قابل توجهی در این زمینه‌ها ارائه می‌کنند، بسیار عالی است.

دیدگاه کلیدی شماره ۴: بنیانگذاران تمرکز خود را از رشد بی‌قیدوشرط به ایجاد کسب‌وکارهای پایدار تغییر می‌دهند.

مارکوس برگر دی لئون: صحنه استارت‌آپ در طول این چالش‌های کنونی چگونه تغییر خواهد کرد؟

کریستین سالر: ما از دورانی آمده‌ایم که در آن، هر چند دیوانه‌کننده به نظر می‌رسد، ملاحظات اقتصادی اساسی قربانی رشد بی‌قید و شرط شده است. این دیدگاه ناشی از پول بیش از حد در بازار بود که باعث افزایش نرخ سوخت و ارزش‌گذاری به سطوح غیرواقعی شد. زمان آن رسیده بود که این چند عامل کنار گذاشته شوند.

اکنون، بنیان‌گذاران این فرصت را دارند که به جای تمرکز بیش از حد بر روی داستان‌های رشد و جمع‌آوری سرمایه یکی پس از دیگری، بر ساخت یک شرکت پایدار تمرکز کنند. کسانی که از این وضعیت بی‌ثبات جان سالم به در می‌برند، سالم‌تر و قوی‌تر خواهند بود.

جنی درایر: ضرب‌المثلی وجود دارد که می‌گوید هیجان‌انگیزترین شرکت‌ها در زمان بحران متولد می‌شوند. با نگاهی به روندهای بزرگ امروزی، مانند فناوری پاک، شاهد تغییر آشکاری از برنامه خرید بعدی یا پیشنهادات مستقیم به مصرف‌کننده به سمت ایده‌هایی هستیم که تأثیر واقعاً مثبتی بر جامعه دارند. این حرکت باعث افزایش شهرت استارت آپ‌ها به عنوان محرک‌های رفاه، پیشرفت و مشاغل ایمن می‌شود.

در طول چندین سال گذشته، ما یک بازار قوی تحت رهبری بنیانگذاران را تجربه کردیم که در آن  سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر اغلب مجبور به گرفتن تصمیمات بسیار سریع با دقت لازم بودند. امروز بازگشت به عقلانیت بیشتر وجود دارد.  سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر می‌توانند عمیق‌تر شوند، داده‌های بیشتری جمع‌آوری کنند، برای انجام بررسی‌های لازم زمان بگذارند و تصمیمات سرمایه‌گذاری آگاهانه‌تری بگیرند. همچنین می‌توانیم زمان بیشتری را با بنیان‌گذاران بگذرانیم، آنها را راهنمایی کنیم و در سطوح پایدارتری سرمایه‌گذاری کنیم.

دیدگاه کلیدی شماره ۵: استارت‌آپ‌ها می‌توانند با بازاریابی و معاملات  منحصربه‌فرد با رسانه‌ها مذاکره کنند و جذب استعدادها را افزایش دهند.

جروم کونیگزفلد: در میان این بحران‌ها چه فرصت‌هایی برای استارت‌آپ‌ها ایجاد می‌شود؟

فلوریان هاینمن: از نظر عملیاتی، استارت آپ‌ها فرصت بسیار خوبی برای مذاکره مجدد در مورد معاملات رسانه‌ای برای دستیابی به گروه‌های هدف جدید دارند. با کاهش هزینه‌های رسانه‌ای در سراسر بازار، کانال‌های سنگین با هزینه ثابت، مانند تبلیغات تلویزیونی، تحت فشار قرار می‌گیرند و ممکن است مایل باشند با استارت‌آپ‌ها معاملاتی با تخفیف بالا ببندند.

کریستین سالر: وضعیت فعلی احتمالاً بهترین فرصت در سال‌های اخیر برای جذب و حفظ استعدادهای برتر است. شرکت‌های پرتفوی ما نه تنها گزارش می‌کنند که افراد برای شغل درخواست می‌کنند، بلکه انتظارات حقوقی واقعی‌تری را نیز دارند، مخصوصاً برای بخش‌های فروش و فناوری. و ما حتی نیاز بیشتری به بازسازی در اکوسیستم استارت آپی خواهیم دید. استارت‌آپ‌های سالم می‌توانند از این لحظه برای استخدام برای ایفای نقش‌های حیاتی و افزایش تراکم استعدادها استفاده کنند.

دیدگاه کلیدی شماره ۶: بحران‌های کنونی به افراد رویایی با مهارت‌های تحلیلی دقیق نیاز دارند که می‌توانند رشد بالایی را پیش ببرند و در عین حال اطمینان حاصل کنند که حداقل‌ها تحت کنترل است.

مارکوس برگر دی لئون: چه ویژگی‌هایی به بنیانگذاران کمک می‌کند تا این بحران‌های فعلی را مدیریت کنند؟

الکس فون فرانکنبرگ: برای هر بنیان‌گذار جوان‌تر از ۳۵ سال، این اولین رکود اقتصادی است که آن‌ها تجربه می‌کنند و محرک‌های پولی برای تقویت رشد را مسدود می‌کند. در دو سال گذشته، بنیان‌گذاران بسیاری را دیدیم که به‌ویژه رویاپردازان و داستان‌سرایان بزرگی بودند که رکورد سرمایه‌گذاری‌های هیجان‌انگیزی را در دوره‌های تامین مالی شکستند. حالا آنها باید ثابت کنند که می‌توانند سختی‌ها را هم پشت سر بگذارند.

نخست، آنها باید مهارت‌های تحلیلی زیادی داشته باشند . مدل‌های کسب‌وکار که نیاز به سرمایه‌گذاری‌های کلان دارند در چند سال آینده به سختی تامین می‌شوند، بنابراین بنیان‌گذاران باید این اطمینان را ایجاد کنند که استارت‌آپ‌هایشان می‌توانند سود زیاد و کم خود را مدیریت کنند. دوم، بنیان‌گذاران باید به‌طور انعطاف‌پذیر و سریع خود را با تغییر شرایط خارجی بر اثر کاهش نرخ سوخت در زمان کاهش تقاضا و تامین مالی وفق دهند و به سرعت تیم‌ها را در زمانی که جزر و مد اقتصادی زیاد می‌شود، تغییر دهند. سوم، بنیانگذاران باید دیدگاهی بلندمدت داشته باشند تا تغییرات غیرقابل پیش‌بینی در فضای تامین مالی را ریسک‌زدایی کنند.

منبع: مک کنزی

مترجم: شادی آذری حمیدیان