فردای اقتصاد: سال ۲۰۲۲ با تمام فراز و نشیبهایش برای اقتصاد جهانی به پایان رسید و در این میان کامودیتیها نیز با روزهای متفاوتی همراه بودند که اغلب در آن روزهای سرخ رنگی به خود دیدند. با این وجود اما این سال برای همه یکسان به پایان نرسید و به دلیل رخدادهای مختلف، برخی توانستند جشن کریسمس را با شادی به پایان برسانند و برخی نیز با کوله باری از اندوه به پیشواز سال جدید میلادی رفتند.
جدال بانکهای مرکزی با اژدهای تورم از نیمه دوم سال ۲۰۲۲ که همچنان نیز ادامه دارد و به سال بعدی نیز منتقل میشود، از تاثیرگذارترین عوامل بر روند قیمتی کامودیتیها بود و اجازه تداوم رشدهای رویایی سال ۲۰۲۱ و نیمه ابتدایی ۲۰۲۲ را به آنها نداد. برطرف شدن همهگیری کرونا در اکثر کشورهای دنیا با واکسیناسیون جهانی که منجر به بازگشت قدرتمند تقاضا شد، در کنار بستههای حمایتی دولتها برای شروع دوباره فعالیت شرکتها و صنایع، قیمت کامودیتیها را وارد یک ابر رالی صعودی کرد تا برخی از آنها به سقفهای تاریخی خود نزدیک شوند و حتی آن را پشت سر بگذارند. این روزهای خوش اما دوام زیادی نداشت و اتفاقات مختلف دست به دست هم داد تا شرایط برای کالاها به شکل دیگری رقم بخورد.
همه چیز از حضور دوباره اژدهای تورم در اقتصاد جهانی شروع شد، جایی که سرعت رشد شاخص قیمت مصرف کننده در کشورهای توسعه یافته به قدری بالا بود که بانکهای مرکزی را به افزایش شدید نرخ بهره مجاب کرد. رشد نرخ تورم سالانه آمریکا به بالای ۹ درصد، فدرال رزرو را بر آن داشت که با سرعت بالایی با افزایش نرخ بهره خود به آن پاسخ دهد و این نرخ را به سطح ۴.۵ درصد برساند که از سال ۲۰۰۷ تاکنون تکرار نشده بود. در حوزه اروپا و انگلیس نیز شرایط به همین منوال پیش رفت و بانکهای مرکزی آنها نیز نرخهای خود را در واکنش به تورمهای بیش از ۱۰ درصدی کاهش دادند و طبق گفته سیاستگذاران، این روند همچنان تا رسیدن تورم به هدف ۲ درصدی ادامه خواهد داشت.
در این میان اما اتفاقات دیگری نیز رخ داد که اثر کمتری از سیاستهای انقباضی نداشت. شروع جنگ روسیه و اوکراین اگرچه در ابتدا به دلیل کاهش عرضه به رشد قیمتها منجر شد اما در ادامه به دلیل تحریمهای اروپا علیه مسکو، دامپینگهای سنگینی از سمت روسیه در بازارهای جهانی رخ داد که قیمتها را تا حد زیادی در برخی کالاها به خصوص فلزات اساسی با کاهش زیادی همراه کرد. کاهش سرعت رشد اقتصادی چین، محدودیتهای کرونایی سیاست کووید-صفر این کشور، رکود سنگین در بازار مسکن آن و... نیز به سمت تقاضا ضربه زیادی وارد کرد تا کامودیتیها در سال ۲۰۲۲ با دوران سختی روبرو باشند.
در این میان اما همانطور که در نمودارها پیداست، تمامی کامودیتیها در نهایت رنگ سرخی به خود نگرفتند و توانستهاند با اندک بازدهی مثبتی به استقبال جشن کریسمس بروند. طلا که به عنوان یک دارایی امن در طول سالیان دراز شناخته میشود، با تشدید ریسکهای سیاسی و اقتصادی، اخیرا با افزایش تقاضا به خصوص از سمت بانکهای مرکزی دنیا مواجه است که توانسته قیمت آن را به بیش از ۱۸۰۰ دلار برساند و یک بازدهی ۲ درصدی را ثبت کند. از سمتی نفت نیز با وجود کاهشهای شدیدی که از سقف خود تجربه کرد، سال را با بازدهی مثبت ۵ درصدی به پایان رسانده که عمده دلیل آن به بازگشت تقریبی تقاضای کشور چین، کمرنگ شدن احتمال احیای برجام، احتمال کاهش عرضه از سمت روسیه و... مرتبط است.
با تمام این تفاسیر، چشمانداز برای سال ۲۰۲۳ همچنان روشن نیست و تداوم سیاستهای انقباضی، ادامهدار شدن جنگ روسیه و اوکراین، افزایش تعداد مبتلایان به کرونا در کشور چین و صحبت از شیوع دوباره در سطح جهانی، احتمال بالای شروع یک دوره رکود اقتصادی در دنیا و...، اجازه تکرار رشدهای رویایی را به کامودیتیها نمیدهد اما پیشبینیها نیز نشانی از شروع دوباره یک روند نزولی سنگین ندارند.