فردای اقتصاد-حمیدرضا پورسلیمی: هفته گذشته (احتمالا ۷ دی ماه) گزارش مقدماتی تراز تجاری ۹ ماهه کشور از سوی گمرک منتشر شد که نشان می‌داد تراز تجاری کشور به عدد منفی ۶.۳ میلیارد دلار رسیده است و انتظار می‌رفت با همین روند و تا انتهای سال، تراز تجاری کشور به مانند سال‌های ۹۱ و ۹۲ با کسری قابل توجهی همراه باشد.
با این حال و به فاصله چند روز بعد از انتشار این گزارش و دقیقا بعد از تغییر رییس بانک مرکزی (علیرغم بی ارتباط بودن بانک مرکزی با گمرک کشور)، گزارش فوق از سوی گمرک تغییر و گزارش جدیدی بر اساس اطلاعات تا ۱۰ دی ماه ۱۴۰۱ منتشر شد که نشان می‌داد تراز تجاری کشور در حدود ۱.۲ میلیارد دلار منفی است و در گزارش جدید عدد صادارت کشور از حدود ۳۶ میلیارد دلار به حدود ۴۳ میلیارد دلار افزایش پیدا کرده بود. این گزارش جدید اما ابهاماتی را در ذهن مخاطب ایجاد می کند.
ابهام‌های گزارش جدید گمرک
اول آن که در گزارش دوم به اطلاعات تا ۱۰ دی ماه اشاره شده، اما تاریخ ثبت و ایجاد گزارش در سایت گمرک همچنان ۷ دی ماه است. دوم آنکه درگزارش‌های معمول منتشر شده توسط گمرک، اطلاعات مربوط به پایان هر ماه منتشر می‌شود و نه اطلاعات روزانه (در این گزارش تا ۱۰ دماه ۱۴۰۱). در صورتی که در گزارش قبلی نیز خطایی صورت گرفته بود، در نهایت باز هم باید گزارش اصلاحی بر اساس اطلاعات تا پایان آذر ماه منتشر می شد و نیازی به اضافه‌کردن اطلاعات تا ۱۰ دی‌ماه نبود؛ در این صورت روند ماهانه انتشار گزارش‌های گمرک و امکان مقایسه تغییرات ماهانه فراهم بود. علاوه بر آن گزارش‌های هر ماه معمولا بین ۵ تا ۱۰ روز زمان آماده‌سازی نیاز دارد ولی گزارش دوم در فاصله کوتاه (احتمالا یک روزه) آماده و بارگذاری شده است.
در نهایت آنکه رشد وزنی و ارزشی صادرات در گزارش دوم طی تنها ده روز در دی ماه، چندان منطقی به نظر نمی‌رسد. گزارش اول بر اساس وزن و ارزش صادرات و واردات هم‌خوانی بیشتری با گزارش‌های منتشر شده تا پایان آبان ماه داشت ولی در گزارش دوم، شاهد تغییرات ناگهانی نسبت به گزارش ماه‌های قبلی هستیم. لذا به نظر می‌رسد با توجه به تغییر قابل توجه اعداد فوق، ضرورت داشته باشد تا گمرک کشور در رابطه با گزارش جدید خود از تجارت خارجی کشور، توضیحاتی ارائه دهد.