فردای اقتصاد - در هفته جاری دو تا از بزرگترین و پرطرفدارترین شرکتهای فناوری یعنی آمازون و سیلفورس (SaleForce) اخراج کارکنان خود را اعلام کرد. این موج تعدیلها در آمازون به ۱۸ هزار شغل رسیده است که جزو بزرگترین کاهشها در صنعت بوده است.
فناوریهای بزرگ در حال کاهش نیروهای خود هستند. در ماه نوامبر سال جاری شرکت متا، یعنی شرکت مادر فیسبوک و اینستاگرام، اعلام کرد که ۱۳ درصد از نیروی کار خود را تعدیل کرده است. اسنپ نیز در حال تعدیل ۲۰ درصد از نیروهای خود است. در حال حاضر بیشتر شرکتهای مشابه همین رویه را به کار بردهاند. کارمندان Alphabet شرکت مادر Google نیز در حال آمادهسازی برای کاهش احتمالی هستند.
بخشی از این مشکل، همانطور که خود شرکتها بدان اشاره دارند، کندی و رکود در اقتصاد است. اما تا کنون، سکتور فناوری ضربه سختی از این موضوع خورده است. این اتفاق برعکس آن چیزی است که در اوج همهگیری کووید-۱۹ اتفاق افتاد، زمانی که این شرکتها نقدینگی جمع کردند و رشد کردند در حالی که بسیاری از بخشهای اقتصاد با مشکل مواجه بودند.
اگر منصفانه برخورد کنیم، دوران همهگیری تمامی ابعاد زندگی افراد را تحت تاثیر قرار داده است. به طور مثال میتوان دورانی اشاره داشت که شاهد کمبود دستمال توالت بودیم و باعث به وجود آمدن چالشهای متعددی شده بود.
اوایل دوره پاندمی، زمانی که مردم شروع به احتکار اقلام مختلف مثل دستمال توالت کردند، تولیدکنندگان کاغذ توالت مانند Kimberly-Clark و Georgia-Pacific از افزایش شدید تولید برای پاسخگویی به تقاضای جدید خودداری کردند. آنها با وجود اینکه میدیدند آینده دنیا در حال تغییر است و مردم نیاز بیشتری به صورت مداوم به دستمال توالت دارند، آن را نادیده میگرفتند.
در عوض آنها تصور کردند که همه کمی دیوانه شدهاند و به زودی متوجه میشوند که نمیخواهند یک ذخیره شش ماهه از دستمال کاغذی چارمین را در کمدهایشان انبار کنند. البته این شرکتها اقداماتی را اتخاذ کردند که بعداً میتوانستند آنها را معکوس کنند، در این باره میتوان به اقداماتی مانند افزایش نوبت کاری در کارخانههایشان اشاره کرد. اگرچه که آنها از سوی دیگر دهها هزار کارگر جدید را استخدام نکردند و همچنین طرحهای توسعه خود مانند احداث کارخانههای جدیدی را متوقف ساختند.
Peloton Interactive سازنده ماشینهای ورزشی و تولیدکننده محتوا، از یک سازنده محصول خاص به یک پدیده در حوزه خود تبدیل شد و قیمت سهام آن در مدت کوتاهی هشت برابر شد. یکی از بنیانگذاران این شرکت کهنه کار فناوری و علاقهمند به حوزه تناسب اندام به نام جان فولی، پیشبینی کرد که پلوتن به زودی یک شرکت تریلیون دلاری خواهد شد.
وی حجم قابل توجهی از منابع را برای استخدامها و تاسیس فروشگاههای جدید و تبلیغات گران قیمت و مشارکت در محتوا خرج کرده است. او این استدلال را مطرح کرد که همهگیری، به جای اینکه یک رویداد جهانی غیرعادی تلقی شود، افراد را مجبور به الگوهای رفتاری میکند که وی آن را ناخوشایند و غیرطبیعی میداند.
شرکت پلوتن بیش از یک سال است که در تلاش است تا خود را دوباره احیا کند و زنده بماند. Zoom که یکی از شرکتهایی بود که در دوران همهگیری عملکرد درخشانی داشت، پس از این دوره شاهد بازگشت قیمت سهام خود به جایی است که قبلتر در اوایل سال ۲۰۲۰ بود.
اما شرکتهای فناوری که موفقیتشان به مدتها قبل از همهگیری میرسد، به شیوههای مشابهی گرفتار شدند. Salesforce، که تقاضا برای نرم افزار خود را در طول دوره دورکاری اجباری مشاهده میکرد، به استخدام شدید نیروهای جدید روی آورد که طی آن تعداد نیروهای خود را از ۴۸ هزار به ۸۰ هزار نفر رساند و کار خود را به دنیای رسانههای تجاری گسترش داد.
البته تفاوتهای بسیار قابلتوجهی بین دستمال توالت و دنیای نرم افزار وجود دارد. اول اینکه دستمال توالت ارزان و حجیم است و دوم آنکه مسائل در دنیای نرم افزار تقریباً برعکس است.
اما به گفته ویلی شیه، کارشناس زنجیره تامین در مدرسه بازرگانی هاروارد، این سیر اتفاقات نوعی نظم و انضباط را برای افرادی که دستمال توالت تولید می کنند، ایجاد کرده است. علاوه بر این باید توجه داشته باشید که این تولیدکنندگان قصد ایجاد تحولی خارق العاده در جهان و تغییر زندگی روزمره افراد ندارند و صرفا هدف و وظیفهای کاملا مشخص و چارچوبدار را دنبال میکنند.
در نهایت به عنوان جمع بندی، حال که دوره همهگیری را گذراندهایم، میتوان این نکته را گفت که اگر شرکتهای تکنولوژی میتوانستند چند قدم عقبتر بایستند و آیندهنگری نچندان پیجیدهای از شرایط داشته باشند، میتوانستند طرحهای توسعهای خود را با شتاب کمتری در دوران همهگیری که شاهد مازاد تقاضا بودند، پیش ببرند و حال با کاهش جدی ارزشگذاری و تعدیل گسترده نیروهای خود مواجه نشوند. همانگونه که برخی از شرکتها مانند شرکتهای فعال در صنعت تولید دستمال توالت، عمل کردند، رویههای توسعهای خود را پیش گیرند.