فردای اقتصاد - در پنل بلاکچین و وب۳ و تحولات سال ۲۰۲۲ در رویداد نهم ژانویه زهیر سیفعلی مدیرعامل اکسیر، جواد بهره مدیرعامل مکس‌دیجیتال، مصطفی قمری مدیرعامل بی‌اینوست، محمد قاسمی مدیرعامل مزدکس، هاجر سیفی‌نژاد مدیرعامل آرتانیوم و بردیا سیداحمدنیا مدیرعامل والکس به بررسی این موضوع پرداختند.
زهیر سیفعلی، مدیرعامل «اکسیر» در ابتدای پنل درباره تحولات بلاکچین در سال ۲۰۲۲ و آینده آن گفت: «بازار رمزارز و کوین‌های مختلف در جهان یک بازار نوپا و کوچک است. هر روز افراد جدیدی وارد این بازار می‌شوند و فعالیت خود را شروع می‌کنند که از دید من این بازار همیشه یک بازار تازه است.»
وی جنگ روسیه و اوکراین و قرار گرفتن خرید توییتر توسط ایلان ماسک را از مهم‌ترین اتفاقات موثر بر این صنعت در سال ۲۰۲۲ دانست و این نکته را بیان کرد: «هر فردی که در زمینه رمزارز در حال فعالیت است، با یک تحقیق کوچک می‌تواند بفهمد که در سال ۲۰۲۲ چه بر بازار گذشته است.»
وی درباره آینده بازار رمزارز در ایران گفت: «نوع همکاری و روابط ما به عنوان فعالان این صنعت با نهادهای مختلف در این زمینه حائز اهمیت است. در خیلی از موارد نهادهای مختلف فعالیت خود را با ما همسو نمی‌دانند و این نگاه را دارند که بازار اقتصاد ایران را از بین برده‌ایم و باعث شده‌ایم سرمایه‌های مردم از بین برود. بنابراین، مهم‌ترین موضوع درباره آینده بازار رمزارز در ایران این است که نگاه نهادها و سیاستمداران به این صنعت تغییر کند.»
سیفعلی در ادامه گفت: «فعالان حوزه رمزارز هنوز چگونگی تعاملات خود با فتا، قوه قضائیه و سایر نهادهای نظارتی را نمی‌دانند. این در حالی است که دغدغه ما با دغدغه آنها مبنی بر حفظ سرمایه کسانی که وارد این بازار می‌شوند، اما در دام سودجویان می‌افتند، یکی است.»
جواد بهره، رئیس هیئت‌مدیره «بیت‌مکس» و مدیر عامل «مکس دیجیتال» درباره نقاط مثبت و منفی سال ۲۰۲۲ گفت: «۲۰۲۲ سالی پر از فراز و نشیب برای بازار رمزارز بود. اعلام ورشکستگی صرافی بزرگ اف‌تی‌ایکس از جمله مهم‌ترین اتفاقات تأثیرگذار بر این صنعت بود و از دیگر اتفاقات، سرمایه‌گذاری ۳۰ میلیارد دلاری شرکت‌ها در سال ۲۰۲۲ بود که این سرمایه‌گذاری تقریباً مشابه سال قبل بود و نشان داد که شرکت‌های سرمایه‌گذاری به بازار خوش‌بین هستند.»
وی در ادامه گفت: «سرمایه‌گذاری شرکت‌ها یک ساختار مشخص دارد و مشتریان بازار رمزارز باید این ساختار را به خوبی شناسایی کنند و براساس آن عمل کنند.»
مصطفی قمری، مدیرعامل بی‌اینوست در رابطه با پیشی‌بینی این حوزه در آینده گفت: «آینده قابل پیش‌بینی نیست. مخاطب فناوری‌ها و کسب و کارهایی که ایجاد می‌شوند نه من هستم و نه دیگران؛ بلکه نسل بعدی است. به‌صورت کلی نگاه اشتباهی است که کسی با متر و معیار خودش مثلاً NFT را بررسی کند، چون این برای مخاطب دیگری است. این داستان‌ها برای برخی قابل درک نیست. من به‌عنوان اینوستور برای این فناوری که هر روز پیشرفت می‌کند، یک چیز می‌گویم و آن اینکه همه چیز را با متر و معیار خودمان نسنجیم، چون این برای مخاطب دیگری است.»
وی در ادامه گفت: «من پارامترهای شخصی خودم را دارم و روی این حوزه سرمایه‌گذاری می‌کنم. هر فردی براساس ذهنیت خودش سرمایه‌گذاری می‌کند. اینکه در آینده چه رخ خواهد داد را نمی‌توان گفت. فقط می‌توان گفت اتفاق‌های گوناگونی می‌افتد و من باید بگویم سوار کدام قایق می‌شوم. آینده را قرار است ما بسازیم و بر اساس جهان‌بینی خودمان، می‌توانیم آن را بسازیم. فناوری راه خودش را پیدا می‌کند. مهم این است که ما می‌خواهیم سوار این قایق بشویم یا نه.»
او در ادامه گفت: «ذهنیت من این است که سیدیفای مزیت نسبی زیادی دارد و نسبت به خدمات متمرکز یک دنیای متفاوت است و فکر می‌کنم رشد قابل توجهی به خود ببیند، ولی من پولم را در قایق دیفای می‌گذارم و ترجیحم این است که دیفای رشد کند.»
قمری گفت: «اگر اقتصاد دنیا را به ارکستر موسیقی تشبیه کنیم، هر کشوری یک موزیسین است و یک سازی دست گرفته، ولی ما تماشاچی هستیم که پاپ‌کورن می‌خوریم.»
او تأکید کرد: «دیفای و سیدیفای هر دو اقتصاد جهان را دگرگون می‌کنند و اگر از هر کدام استفاده کنیم، یعنی ما هم سازی خواهیم داشت که بتوانیم در این ارکستر حضور داشته باشیم و کسی نمی‌تواند آن ساز را از ما بگیرد.»
زهیر سیفعلی، مدیرعامل اکسیر در مورد بلاکچین و وب ۳ و تحولاتی که می‌تواند در سال ۲۰۲۳ ایجاد کند، گفت: «آینده به خودی خود رقم خواهد خورد؛ بدون اینکه ما در آن دخل‌وتصرفی داشته باشیم. نظر من این است که بلاکچین‌های جدید که سرعت و امنیت را تأمین کنند، می‌توانند نقش بسزایی در سال ۲۰۲۳ و ترغیب مردم به سرمایه‌گذاری در این بازار و بالا بردن این بازار داشته باشند.»
جواد بهره، رئیس هیئت‌مدیره «بیت‌مکس» نیز در پاسخ به این سؤال که در سال ۲۰۲۳ باید در این حوزه منتظر چه چیزی باشیم، گفت: «معمولاً کسانی برنده هستند که در این رکود روی زیرساخت‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند. به نظر من سال ۲۰۲۳ سالی است که باید توجه کنیم چه پروژه‌هایی قرار است با وب ۲ و زندگی واقعی ما گره بخورد.»
وی ادامه داد: «حتماً در بحث NFT اتفاق‌های خوبی رخ خواهد داد. آینده را ما رقم نمی‌زنیم، ولی می‌توانیم براساس ترندهایی که پول به سمت آنها می‌رود، پیش‌بینی کنیم. به اعتقاد من در این سال در بخش فناوری بلاکچین پروژه‌های خوبی می‌توانیم پیدا کنیم.»
هاجر سعیدی‌نژاد، مدیرعامل «آرتانیوم» در این پنل عنوان کرد: «هرچند امسال سال خرسی داشتیم و اتفاقات بدی برای صرافی‌ها رخ داد، اما واقعیت این است که در بحث وب ۳ اتفاق بدی رخ نداد؛ چراکه شاهد بودیم در سال ۲۰۲۲ حدود چهار میلیارد دلار بیشتر از سال گذشته سرمایه‌گذاری در این حوزه صورت گرفت و ۳۴۸ استارتاپ در این زمینه توانستند سرمایه جذب کنند و بیشتر این سرمایه‌گذاری‌ها در حوزه NFT بوده است.»
او در ادامه بحث ترندهای جهانی را مطرح کرد و گفت: «از جمله مباحثی که در این حوزه وجود دارد در حال حاضر بحث واقعیت مجازی است. حتی شاهد بودیم استارتاپ‌هایی که در این حوزه روی امنیت فعال بودند نیز توجه بیشتر سرمایه‌گذاران را به خود جلب کردند. از طرفی بسیاری از استارتاپ‌هایی که در این حوزه جذب سرمایه کردند، لزوماً در بحث خریدو فروش نبوده‌اند. به طور مثال لنز پروتکل به‌عنوان یک پلتفرم تولید محتوای آموزشی توانست جذب سرمایه کند.»
به گفته سعیدی‌نژاد، اکثر سرمایه‌گذاری‌های آینده مبتنی بر رمزارزها نیستند و بیشتر بر فضای وب ۳ شاهد افزایش سرمایه‌گذاری هستیم و در سال آینده مباحث واقعیت مجازی و اجاره NT ترندهای جدید روز هستند.