ایلنا: مدیر دفتر مهندسی برنامه ریزی و نظارت نیروگاه توس گفت: مازوتی که سال گذشته سوزاندیم از ابتدای سال تا نیمه آذر ۱۴۰۰ حدود ۳۱۰ میلیون لیتر بوده و در بازه زمانی مشابه در امسال این میزان تقریبا ۴۵ درصد کاهش یافته و به حدود ۱۶۰ میلیون لیتر رسیده است.
یکی از موضوعات مهم درباره حل مشکل آلودگی هوا، رسیدگی به موضوع مازوت سوزی نیروگاه توس مشهد است که یا باید سوخت مناسبی جایگزین آن شود یا با نصب فیلتر از تشدید آلودگی هوا جلوگیری شود؛ با وجود این مسئولان مربوط توپ حل این موضوع را به زمین یکدیگر می‌اندازند.
مسئولان محیط زیست استان خراسان رضوی می‌گویند که طبق ماده ۲ قانون هوای پاک، نیروگاه توس از سال ۱۳۹۷ موظف به نصب فیلتراسیون شده، اما با وجود اخطارهای مکرر باز هم اقدامی برای نصب فیلتراسیون از سوی این نیروگاه صورت نگرفته است؛ موضوعی که در آخرین اخطار به نیروگاه توس تا پایان امسال مهلتی داده شد که در صورت اجرایی نکردن آن، پرونده آن روانه مراجع قضایی خواهد شد.
در همین راستا، شهردار مشهد با اشاره به اینکه مصرف مازوت باید در نیروگاه‌های اطراف مشهد ممنوع شود، گفت: در مشهد بالغ بر ۳۰۰ روز وارونگی دمایی داریم که معمولاً در فصل سرد سال باعث تشدید سریع غلظت آلاینده‌ها و وضعیت هشدار آلودگی هوا می‌شود.
سید عبدالله ارجائی گفت: وضعیت اصلاً خوب نیست تا جایی که مجموع روزهایی که هوای مشهد از ابتدای سال تا امروز پاک بوده خیلی کم است. آلودگی هوای مشهد منشأ‌های مختلفی داره، بر اساس نتایج برخی از مطالعات علمی در شرایط معمول، حدود ۲۰ درصد از کل آلاینده‌های هوای شهر امام رضا (ع) مربوط به نیروگاه‌های تأمین برق، بخصوص نیروگاه توس است که البته این مقدار به کیفیت سوخت مصرفی بستگی دارد.
وی افزود: متأسفانه در حال حاضر، به رغم اثرات وحشتناک آلودگی هوا بر سلامت مردم، استفاده از سوخت مازوت در این نیروگاه همچنان ادامه دارد و باعث تشدید آلایندگی می‌شود.
خودداری نیروگاه توس از نصب سیستم‌های مهار آلودگی
صادق زمانی، رئیس اداره پایش و امور آزمایشگاهی محیط زیست استان نیز در پاسخ به سئوال که چه تعداد نیروگاه در داخل استان ملزم به نصب فیلتراسیون هستند؟ گفت: در استان خراسان رضوی، نیروگاه توس به عنوان عمده مصرف کننده مازوت در واحدهای نیروگاهی مشمول اجرای موضوع بوده که تاکنون با وجود پیگیری‌های متعدد از نصب سیستم‌های مهار آلودگی خودداری کرده است.
وی افزود: در تمام این سال‌ها اخطارها و پیگیری نصب فیلتراسیون این نیروگاه انجام و چند نوبت برای آن‌ها اخطار زیست محیطی صادر شده است، فکر می‌کنم طی همین دو تا سه سال اخیر حداقل سه بار اخطار داده ایم و در آخرین مرحله هم حدود یک ماه و نیم پیش پرونده آن در کارگروه ماده ۱۴ قانون هوای پاک مطرح شد و مصوب شده که آخرین مهلت سه ماهه نصب فیلتراسیون داده شود که حدودا تا پایان سال زمان آن فرا می‌رسد. فرایند قانونی این گونه است که وقتی آخرین مهلت داده شود، پرونده از حوزه ما وارد حوزه حقوقی می‌شود، مواردی که قانون تکلیف کرده که به مرجع قضایی معرفی کنند، از آن بخش پیگیری خواهد شد.
۳۱۰ میلیون لیتر مازوت سوزی فقط در ۹ ماهه اول سال قبل
مجتبی غفوری نژاد مدیر دفتر مهندسی برنامه ریزی و نظارت نیروگاه توس هم در پاسخ به این سئوال مبنی بر این که میزان مازوت سوزی نیروگاه توس چقدر است؟ گفت: مازوتی که سال گذشته سوزاندیم از ابتدای سال تا نیمه آذر ۱۴۰۰ حدود ۳۱۰ میلیون لیتر بوده و در بازه زمانی مشابه در امسال این میزان تقریبا ۴۵ درصد کاهش یافته و به حدود ۱۶۰ میلیون لیتر رسیده است.
وی در پاسخ به این سئوال که ماجرای نصب فیلتراسیون به کجا رسید؟ افزود: در مرداد سال ۱۳۹۹ سازمان حفاظت محیط زیست تهران احساس نگرانی کرد و جلسه مهمی با سازمان‌های مربوط تشکیل داد، نتایج حاکی از این بود که اگر بخواهند فیلتراسیون را انجام دهند ۶۶۰ تن آهک و روزانه یک ونیم میلیون متر مکعب آب نیاز دارد که هزار تن پسماندآهکی تولید می‌کند.
وی اظهار داشت: برق حرارتی نامه‌ای برای ما در مهرماه همان سال فرستاد با این مضمون که با توجه به مطالعه صورت گرفته توسط گروه جایکا در باره امکان سنجی فناوری حذف گوگرد از سوخت مازوت در ایران و با عنایت به مصرف بسیار زیاد آب توسط فناوری مذکور و همچنین دسترسی نداشتن به منابع آب‌های زیر زمینی که جزو منابع استراتژیک کشور هستند، حذف گوگرد از مازوت در محل نیروگاه‌ها از لحاظ فنی و اقتصادی امکان پذیر نبوده و لازم است حذف گوگرد در محل تولید سوخت مازوت و در پالایشگاه انجام شود.
همچنین داریوش گل علیزاده، سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور در پاسخ به این سئوال که تمهیدات ملی برای رفع مشکل نیروگاه توس چیست؟ گفت: در آینده میزان گوگرد مازوت را از ۳.۵ درصد به زیر یک درصد یعنی ۰.۸ درصد می‌رسانیم. ضمن این که پیگیر هستیم تا بازدهی نیروگاه‌ها ارتقا پیدا کند و وابستگی مان به نیروگاه‌های سوخت فسیلی هم کاهش یابد، این برنامه را هم از وزارت نیرو گرفتیم که طی سه سال آینده ۱۰ هزار مگاوات از محل نیروگاه‌های تجدیدپذیر اضافه شود.
وی افزود: این برنامه سه ساله است که پالایشگاه‌ها از منابع داخلی خودشان با همکاری وزارت نفت، شرکت ملی پالایش پخش و مدیران نیروگاه‌ها حداکثر تا سال ۱۴۰۴ هم بخشی از مازوت به حداقل می‌رسد یعنی میزان مازوت را کم و تبدیل به بنزین و گازوئیل می‌کنند، هم ویژگی‌های مازوت تولیدی منطبق با ویژگی‌های استاندارد جدید ما که زیر یک درصد است می‌شود.
گل علیزاده بیان کرد: برنامه‌های کیفی سازی سوخت در همه زمینه‌ها بوده و فقط مازوت نیست بلکه شامل بنزین و گازوئیل هم می‌شود که میزان و کیفیت آن افزایش یابد.
وی مازوت سوزی در برخی نیروگاه‌های کشور را تایید کرد و توضیح داد: از ۱۶ نیروگاه بخاری در کشور ۱۴ نیروگاه مانند نیروگاه طوس در مشهد، مفتح در همدان، سهند بناب در تبریز، ایرانشهر در سیستان و بلوچستان، شهید منتظری در اصفهان، شهید منتظر قائم در البرز، شهید رجایی در قزوین و بندرعباس مازوت سوزی دارند.