حامد سلطانی نژاد، مدیرعامل بورس کالای ایران در مراسم عرضه خودرو در بورس کالا گفت: امروز را برای رفع سایه شوم دلالی و توزیع رانت در صنعت خودروسازی کشور جشن می‌گیریم و از زحمات ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار که پیگیری مطالبات سهامداران و پیگیر اصلی عرضه خودرو در بورس کالای ایران از ابتدای استقرار در سازمان بورس بودند، تشکر می‌کنیم.
وی همچنین گفت: حضور قائم مقام معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه در این مراسم نیز در راستای حمایتی است که قوه قضاییه در دوره ریاست آیت الله اژه‌ای برای ایجاد شفافیت در بازارهای مالی و کالایی پیگیری می‌کنند و دغدغه آنها برای استقرار شفافیت در بازارها است که به نظر می‌رسد همکاری‌ها می‌تواند تداوم داشته باشد.
مدیرعامل بورس کالای ایران به جایگاه فعلی بورس کالا اشاره و گفت: ارزش معاملات بورس کالا در سال ۱۴۰۰ به ۶۶۵ همت رسید که این رقم نسبت به همه ادوار فعالیت بورس کالا رقم بی‌سابقه‌ای است.
وی ادامه داد: به طوری که بورس کالا درحال‌حاضر ۱۰ درصد جی دی پی را تشکیل می‌دهد و رشد ٩٠ درصدی را در ارزش معاملات در سال ١۴٠٠ نسبت به سال ۹۹ شاهد بوده است و به لحاظ حجمی نیز با وورد سیمان و مابقی محصول‌های زنجیره فولاد شاهد معامله ٧۶ میلیون تن محصول در سال ۱۴۰۰ بودیم که این عدد ١۴ درصد حمل بار جاده‌ای در کل کشور است که این رشدها نشان می‌دهد، افق آینده بازارهای کالایی به سمت شفافیت بیشتر در حال حرکت است.
رشد ۱۶۲ درصدی حجم معاملات بورس کالا در سال ۱۴۰۱
سلطانی نژاد اظهار کرد: در سال ۱۴۰۱ نیز تاکنون ارزش معاملات به نسبت سال گذشته ۷۵ درصد و حجم معاملات ۱۶۲ درصد رشد کرده است. همچنین در بازار مالی مبتنی بر کالا نیز شاهد رشدهای خیره‌کننده ۱۸۸۰ درصدی اختیار معامله ۱۸ درصدی گواهی سپرده کالایی و رشد ۵۶۰ درصدی صندوق‌های کالایی بودیم. بورس کالا در راستای رسالت خود که شفافیت‌سازی بازار کالاهای واسطه‌ای بوده توانسته تمامی کالاهای پرحجم واسطه‌ای اعم از زنجیره فولاد، زنجیره پتروشیمی، پالایشی و سیمان را توانسته پذیرش کند و فقط محصول‌های کشاورزی باقی مانده است که این ظرفیت را دارد و اگر قیمت‌گذاری دستوری از آن برداشته شود می‌تواند در بورس کالا عرضه شود.
وی بیان کرد: به نظر می‌رسد که در حوزه کالاهای نهایی هم باید ایفای نقش کنیم و با مطالباتی هم که اخیرا مطرح شده از جمله عرضه خودرو به سمت کالای نهایی حرکت می‌کنیم زیرا بعضا انتقاد می‌شود که بورس‌های کالایی محل عرضه کالاهای واسطه‌ای است و چرا کالاهایی که مصرف‌کننده نهایی دارد در بورس کالا عرضه می‌شود؟ باید گفت، چون بورس‌های کالایی در دنیا نیز محل عرضه کالاهای نهایی هستند ضمن اینکه برای حذف رانت و عدم تقارن اطلاعاتی و استقرار سیستم‌های مبتنی بر حراج باید از ساز وکار بورس استفاده کنیم و اگر کشورهای پیشرفته از سازوکار بورس استفاده نکنند، ساز و کار دیگری مشابه بورس‌های کالا و با ایجاد سیستم‌های عدم وجود رانت و تقارن اطلاعاتی و مبتنی بر عرضه و تقاضا مستقر کردند.
مدیرعامل بورس کالای ایران ادامه داد: اقدامات خوبی در چند روز اخیر برای عرضه خودرو در بورس کالا صورت گرفت؛ به طوری که ٢۶ هزار کد معاملاتی در بورس کالا صادر شد و سیستم حراج متناسب با شرایط تغییر کرد. این در حالی است که بیشترین صدور کد قبل از خودرو برای صنعت سیمان با ورود ١٣ هزار کد معاملاتی بوده است اما ورود خودرو باعث شد همه زیرساخت‌ها متحول شود، به دلیل اینکه تعداد ذینغعان بیشتر از قبل بود. همچنین زیرساخت‌های فنی بورس کالا نیز تغییر کرد و شبکه کارگزاری کمک کرد ٣ هزار و ۵٠٠ تقاضا برای خودرو را مدیریت کردند و رکورد حضور کارگزاری‌ها در بورس کالا شکسته شد و ٩٢ کارگزاری در فرآیند عرضه نقش آفرینی کردند.
وی تصریح کرد: در بازار امروز خودروهای مختلف با تقاضای خوبی مواجه شدند؛ به طوری که حدود ۶٠٠ خودرو عرضه شد. نسبت تقاضا به عرضه حدود ۵۸۱ درصد بود و قیمت‌های پایه همان قیمت هایی بود که خودرو سازان در بازار می‌فروختند و تفاوت در بازار غیرشفاف و غیررسمی در بسیاری از موارد رقم چشمگیری است و از رانت زیاد جلوگیری شد و به شفافیت‌سازی عرضه خودروها در بورس کالا کمک کرد.
مدیرعامل بورس کالای ایران ادامه داد: این امکان ایجاد شد که از سیستم بورس کالا تعداد افراد بیشتری به سامانه معاملاتی بورس کالا که در داخل طراحی شده دسترسی داشته باشند و امکان آن ایجاد شد که عرضه خودرو به تفکیک رنگ و آپشن نیز ایجاد شود.
سلطانی نژاد افزود: در مدل حراج باز، هیجانات بازار به شدت کاهش پیدا می‌کند و به افراد فرصت داده می‌شود که بر اساس منطق اقتصادی تصمیم بگیرند و به مشتریانی که بیشترین تقاضا را دارند خودرو تخصیص یاید و امکان تبانی به حداقل برسد.
وی اضافه کرد: عرضه امروز خودرو در بورس کالا شروع کار هست و می‌توانیم به سمت خودروهای پر تیراژ حرکت کنیم و ثبت تقاضا هم می‌تواند به صورت آنلاین باشد و قاعدتا وقتی به سمت خودروهای پرتیراژ حرکت کنیم سیستم حراج و مدل حراج می‌تواند تغییر کند.
مدیرعامل بورس کالای ایران ادامه داد: همچنین باید معاملات مبتی بر اوراق بهادار نیز فعال شود؛ به طوری که گواهی سپرده خودرو یا سلف فروشی خودرو که هم تامین مالی را فراهم می‌کند و هم بازار مستمر روزانه را می‌تواند فراهم کند.
وی تصریح کرد: هدف نهایی ما این است که خودروسازان از بورس کالا تامین مالی کنند، زیرا بهترین و شرعی‌ترین روش تامین مالی، تامین مالی مبتی بر فروش است و اگر خودروسازان بتوانند بر مبنای فروش تامین مالی کنند، خیلی پسندیده است. لذا فروش سلف و فروش بر مبنای سلف موازی هم در دستور کار بازار خودرو قرار خواهد گرفت.
منبع: کالاخبر