ساختار دفترچه‌ها و پاسخ‌نامه‌های نوبت اول کنکور ۱۴۰۲ به این شرح است:
دفترچه‌های گروه آزمایشی ریاضی‌فنی
امسال، داوطلبان گروه آزمایشی ریاضی‌فنی ۱۴۵ دقیقه فرصت دارند به ۱۰۵ سؤالی که برای آنها طراحی شده، پاسخ دهند. دو دفترچه در اختیار داوطلبان این گروه آزمایشی قرار می‌گیرد که تعداد سؤالات در دفترچه شماره ۱ و ۲ به ترتیب ۴۰ و ۶۵ مورد است. دفترچه شماره ۱ گروه آزمایشی ریاضی‌فنی شامل ۴۰ سؤال ریاضی است و داوطلبان ۷۰ دقیقه برای پاسخ به پرسش‌ها وقت دارند.
تعداد سؤالات ریاضی نوبت اول کنکور ۱۴۰۲، نسبت به کنکور ۱۴۰۱، ۱۰ مورد کاهش یافته است. دفترچه شماره ۲ این گروه آزمایشی شامل ۳۵ سؤال فیزیک و ۳۰ سوال شیمی است. داوطلبان کنکور برای پاسخ به سؤالات طراحی شده در دفترچه دوم، ۷۵ دقیقه وقت دارند.
تعداد سؤالات دروس شیمی و فیزیک در کنکور ۱۴۰۱ به ترتیب ۳۰ و ۴۰ مورد بود. در این میان تعداد سؤالات درس شیمی نسبت به کنکور گذشته تغییری نکرده اما تعداد پرسش‌های فیزیک، ۵ مورد کاهش یافته است.
دفترچه‌های سؤالات گروه علوم‌تجربی
۴۵۰ هزار و ۵۷۷ نفر، متقاضی شرکت در آزمون گروه آزمایشی علوم‌تجربی برای نوبت اول کنکور ۱۴۰۲ هستند. همانطور که این گروه آزمایشی بیشترین تعداد مخاطبان را به خود اختصاص داده است؛ بیشترین تعداد دفترچه سؤالات و پاسخ‌نامه را نیز از آن خود کرده است که تعداد دفترچه سؤالات این گروه آزمایشی با احتساب بهیاری به ۴ مورد می‌رسد. تعداد دفترچه سؤالات این گروه نسبت به کنکور ۱۴۰۱ افزایش یافته؛ این در حالی است که تعداد دفترچه سؤالات داوطلبان گروه علوم‌تجربی در کنکور ۱۴۰۱ با احتساب دفترچه بهیاری، ۳ دفترچه بود.
سؤالات زیست‌شناسی این گروه آزمایشی شامل ۴۵ مورد است و داوطلبان برای پاسخ به هر سؤال یک دقیقه فرصت دارند و مدت‌زمان پاسخگویی به سؤالات این درس ۴۵ دقیقه است. تعداد سؤالات زیست‌شناسی نوبت اول کنکور ۱۴۰۲ نسبت به کنکور ۱۴۰۱، ۵ مورد کاهش یافته است. اگرچه تعداد سؤالات کمتر شده اما مدت‌زمان پاسخگویی به پرسش‌ها افزایش یافته است.
دفترچه شماره ۲ گروه تجربی همچون دفترچه شماره ۲ گروه آزمایشی ریاضی‌فنی به دروس شیمی و فیزیک اختصاص دارد که به ترتیب ۳۵ و ۳۰ مورد است و مدت زمان درنظر گرفته شده برای پاسخ به این پرسش‌ها ۷۵ دقیقه است. تعداد این سؤالات نسبت به کنکور گذشته هیچ تغییری نکرده است.
دفترچه شماره ۳ این گروه آزمایشی شامل ۴۵ سؤال است که شامل ۳۰ سؤال ریاضی و ۱۵ پرسش از درس زمین‌شناسی می‌شود. داوطلبان گروه آزمایشی علوم‌تجربی، یک ساعت فرصت دارند که به این ۴۵ سؤال پاسخ دهند.
داوطلبانی که بهیاری را انتخاب کرده باشند، باید به سؤالات دفترچه چهارم که شامل ۳۰ پرسش است، پاسخ دهند. مدت‌زمان پاسخ به این پرسش‌ها، ۲۰ دقیقه درنظر گرفته شده است. تعدادسؤالات بهیاری در کنکور ۱۴۰۱، ۳۵ مورد بود.
دفترچه‌های سؤالات علوم‌انسانی
سازمان سنجش آموزش کشور تصمیم دارد که در مدت‌زمان برگزاری آزمون سراسری ورود به دانشگاه‌ها، ۲ دفترچه در اختیار داوطلبان گروه آزمایشی علوم‌انسانی بگذارد.
دفترچه شماره ۱ این گروه آزمایشی در نوبت اول کنکور ۱۴۰۲ شامل ۸۰ سؤال است که شامل ۲۰ سؤال ریاضی، ۳۰ سؤال برای زبان و ادبیات فارسی، ۱۵ سؤال علوم‌اجتماعی و ۱۵ سؤال روان‌شناسی می‌شود. داوطلبان ۸۵ دقیقه فرصت دارند که به پرسش‌های طراحی شده پاسخ دهند.
دفترچه شماره ۲ این گروه آزمایشی شامل ۸۰ سؤال است و شرکت کنندگان فرصت دارند که در ۷۵ دقیقه به پرسش‌های طراحی شده، پاسخ دهند. این دفترچه شامل دروس عربی، تاریخ، جغرافیا، فلسفه و منطق و اقتصاد است که به ترتیب ۳۰، ۱۳، ۱۲، ۲۰ و ۱۵ پرسش دارند.
دفترچه شماره ۳ آزمون گروه آزمایشی علوم‌انسانی، ویژه داوطلبانی است که دیپلم تحصیلی آنها، علوم و معارف اسلامی است. این دفترچه ۸۰ سؤال دارد و افراد باید در مدت زمان ۸۰ دقیقه به پرسش‌ها پاسخ دهند. دیپلمه‌های علوم و معارف اسلامی باید به ۲۰ سؤال عربی، ۱۳ سؤال تاریخ، ۱۲ سؤال جغرافیا، ۲۰ سؤال فلسفه و منطق و ۱۵ پرسش اقتصادی پاسخ دهند. مدت زمان پاسخ به پرسش‌های طراحی شده، ۷۵ دقیقه است.
تعداد سؤالات آزمون گروه آزمایشی علوم‌اسلامی نوبت اول کنکور ۱۴۰۲ نسبت به کنکور ۱۴۰۱ تغییر نکرده، اما تعداد سؤالات دروس علوم‌اجتماعی و روان‌شناسی هرکدام ۵ مورد کمتر شده است. همچنین تعداد پرسش‌های دروس تاریخ و جغرافیا نسبت به آخرین کنکور برگزار شده،به ترتیب ۲ و ۳ مورد کاهش یافته است.
دفترچه سؤالات گروه هنر
تنها یک دفترچه برای داوطلبان گروه آزمایشی هنر درنظر گرفته شده است که شامل ۱۰۰ پرسش است. داطلبان این گروه آزمایشی می‌بایست به ۵۰ پرسش درک عمومی هنر، ۳۰ سؤال درک عمومی ریاضی و فیزیک و ۲۰ سؤال خلاقیت تصویری و تجسمی درمدت زمانی ۱۱۵ دقیقه پاسخ دهند.
تعداد سؤالات درک عمومی هنر در نوبت اول کنکور ۱۴۰۲ نسبت به کنکور ۱۴۰۱، ۲۰ مورد بیشتر شده است.
دفترچه سؤالات گروه زبان‌های خارجه
سؤالات گروه آزمایشی زبان نیز در قالب یک دفترچه و ۷۰ سوال ارائه می شود و شرکت کنندگان این گروه آزمایشی فرصت دارند در ۱۰۵ دقیقه به این سؤالات پاسخ دهند.
تعداد سؤالات آزمون زبان نوبت اول کنکور ۱۴۰۲ نسبت به آخرین آزمون ورودی به دانشگاه‌ها تغییر نکرده است. این آزمون شامل پرسش‌های تخصصی از زبان‌های انگلیسی، آلمانی، فرانسه، ایتالیایی و روسی است که داوطلبان با توجه رشته تخصصی خود به سؤالات مربوط به یکی از زبان‌ها پاسخ می‌دهند.
دیدگاه سازمان سنجش درباره تغییرات دفترچه سؤالات و پاسخ‌نامه
اظهارنظرها درباره تغییر ساختار دفترچه‌های کنکور امسال متفاوت است، بسیاری بر این باور هستند که مدت زمان داوطلبان برای پاسخگویی به سؤالات کاهش یافته است؛ چرا که می‌توانستندبا توجه به دانسته‌های خود، زمان پاسخ‌دهی به برخی از دروس را به یک درس دیگر اختصاص دهند.اگرچه چنین دیدگاهی نسبت به ساختار دفترچه‌ها وجود دارد اما دکتر عبدالرسول پورعباس، رئیس سازمان سنجش بر این باور است، تغییر ساختار دفترچه سؤالات و پاسخ‌نامه نوبت اول کنکور ۱۴۰۲ در راستای افزایش امنیت کنکور است.
رئیس سازمان سنجش آموزش کشور در گفت‌وگو با ایسنا، در این زمینه توضیح داد: کنکور، یک آزمون رقابتی است و داوطلبان هرچه بهتر به سؤالات پاسخ دهند در عرصه رقابت بیشتر پیشرفت می‌کنند. در اینجا این پرسش مطرح می‌شود که "اگر یک پاسخ‌نامه واحد در مدت‌زمان برگزاری آزمون در اختیار داوطلب قرار گیرد به کنکور خدشه وارد می‌کند یا پاسخ‌نامه‌های متعدد به صورت مقطعی در اختیار داوطلبان قرار می‌گیرد؟"در پاسخ به این پرسش باید گفت، هنگامی که یک پاسخ‌نامه در اختیار داوطلب قرار می‌گیرد، احتمال تبانی افزایش می‌یابد، اما در یک آزمون با چندین پاسخ‌نامه امکان تبانی وجود ندارد.
وی با بیان اینکه افزایش تعداد پاسخ‌نامه‌های آزمون ورود به دانشگاه‌ها موجب افزایش امنیت کنکور می‌شود، توضیح داد: به طور مثال، داوطلبان گروه آزمایشی علوم‌تجربی حدود ۵۰۰ هزار نفر هستند که ۴ دفترچه سؤال و پاسخ‌نامه در اختیار آنها قرار می‌گیرد. تولید و انتشار ۲ میلیون دفترچه و پاسخ‌نامه برای سازمان سنجش آموزش کشور به عنوان متولی برگزاری آزمون ورود به دانشگاه‌ها خوشایند نیست. افزایش تعداد دفترچه سؤالات و پاسخ‌نامه‌های کنکور سبب افزایش چندین برابری حجم کاری سازمان سنجش، افزایش حجم میزان کاغذ مصرفی و هزینه برگزاری آزمون می‌شود. سازمان سنجش با افزایش تعداد دفترچه سؤالات و پاسخ‌نامه‌ها فشار مضاعفی به خود وارد می‌کند تا امنیت، آسایش و آرامش داوطلبان افزایش یابد.
مشاور وزیر علوم با تاکید بر اینکه افزایش تعداد دفترچه‌های سؤالات کنکور موجب سردرگمی داوطلبان نمی‌شود، خاطرنشان کرد: در چنین شرایطی، داوطلب تمام تمرکز خود را بر یک درس متمرکز می‌کند و از یک درس به درس دیگر نمی‌پرد. روان‌شناسی آموزشی نیز تاکید می‌کند، هنگامی که یک داوطلب به صورت درس به درس آزموده می‌شود، تمرکز بیشتری دارد. مادامی که داوطلبان با تصور اینکه سؤالات یک درس از درس دیگر آسان‌تر است از یک موضوع به موضوع دیگر می‌روند، میزان استرس آنها افزایش می‌یابد. لذا داوطلبان در ارتباط با ساختار دفترچه‌های کنکور نگران نباشند؛ مواجهه با یک دفترچه کوچک نسبت به مواجهه با یک دفترچه بزرگ و قطور، آرامش بیشتری ایجاد می‌کند.
وی ادامه داد:شیوه سنتی پاسخ‌نامه به این نحوه بود که یک دفترچه سؤال با یک پاسخ‌نامه ۳۳۰ گزینه‌ای در اختیار داوطلبان قرار می‌گرفت. برگزاری کنکور با یک دفترچه سؤال سبب می‌شد که داوطلبان در یک لحظه با تعداد زیادی پرسش مواجه شوند که این موضوع عاملی برای استرس داوطلبان بود. افزایش میزان استرس داوطلبان به واسطه ساختار دفترچه از منظر علمی ثابت شده است.
داوطلبان کنکور ۱۴۰۲ امسال شاهد تغییراتی هستند که برمبنای مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی و توسط مسئولان سازمان سنجش آموزش کشور اعمال می‌شود. تغییراتی که بنا بر نظر تصمیم‌گیرندگان این آزمون سرنوشت‌ساز در راستای افزایش امنیت آزمون و آسودگی خاطر داوطلبان اعمال می‌شود. اگرچه اعلام تغییرات کنکور ۱۴۰۲با واکنش‌های فراوانی همراه بوده است اما اعلام برخی از تغییرات مانند "حذف زیرگروه‌های آزمایشی" و "تغییر ساختار دفترچه سؤالات و پاسخ‌نامه" در دقیقه ۹۰ و در واپسین روزهای منتهی به برگزاری نوبت اول کنکور ۱۴۰۲، ممکن است موجب ایجاد نگرانی شده و سؤالاتی در ذهن داوطلبان ایجاد کند. اما دست‌اندرکاران بر این باورند که افزایش تعداد دفترچه موجب افزایش امنیت ماراتن نفس‌گیر کنکور می‌شود. با این حال باید منتظر ماند تا این آزمون سرنوشت‌ساز در دو روز پایانی دی ماه برگزار شود و پس از آن آثار تصمیمات جدید و تغییرات شکلی کنکور امسال عیان شود.