فردای اقتصاد: بورس تهران معاملات این هفته را با رشد هر چند کم‌مقدار ۰.۲ درصدی شاخص کل به پایان رساند. نماگر هم‌وزن اما ۲.۴۳ درصد افزایش ارتفاع داد. به این ترتیب برای دومین هفته متوالی شاهد افزایش ارتفاع نماگرهای بورسی بودیم. خوش‌بینی‌های برجامی و امید به رفع تحریم‌ها پس از توافق سبب شد تا نگاه سرمایه‌گذاران عمدتا به صنایع برجامی معطوف باشد. در این میان هنوز طناب‌کشی انتظارات در تالار شیشه‌ای مشاهده می‌شود. شرایطی که سبب شده تا با وجود نگاه مثبت به آینده، اما همچنان دادوستدها با چاشنی احتیاط دنبال شود.
صعود نرم ارزش معاملات
سه‌شنبه ارزش معاملات خرد سهام به بیشترین میزان از ۶ تیرماه افزایش یافت و میانگین روزانه این متغیر نیز در هفته منتهی به ۲۶ مردادماه به ۴ هزار میلیارد تومان نزدیک شد. این افزایش ارزش معاملات در کنار کاهش شتاب حقیقی‌ها بای خروج از گردونه معاملات سهام می‌تواند تائیدکننده نگاه مثبت بورسی‌ها به احتمال احیای برجام و انتظار برای رشد قیمت‌ها در تالار شیشه‌ای باشد. حجم و ارزش معاملات همواره به عنوان یک متغیر مهم پیش‌نگر مورد توجه سرمایه‌گذاران بوده و این اعتقاد وجود دارد که هرگونه رونق در بازارهای مالی از مسیر افزایش حجم معاملات می‌گذرد.
خروج سرمایه‌گذاران از پناهگاه؟
خروج سرمایه‌های خرد از تالار شیشه‌ای محدود شده و حتی در برخی روزها، بازار سهام با ورود حقیقی‌ها نیز همراه می‌شود و در مقابل شاهد خروج آرام این دسته از بازیگران بورسی از پارکینگ صندوق‌های سرمایه‌گذاری هستیم که می‌تواند نشانه‌ای برای انتظار پول‌های حقیقی برای ورود مجدد به جریان معاملات سهام باشد. به نظر می‌رسد کاهش ریسک غیراقتصادی بازار یعنی تقویت احتمال احیای برجام در آینده نزدیک آن هم پس از تغییر نگاه اکثر قریب به اتفاق بورسی‌ها در خصوص تورم، سرمایه‌گذاران را به فکر سهامداری مجدد انداخته است. این گونه که آمارها حکایت می‌کنند حقیقی‌ها تنها در روز نخست هفته در صندوق‌های سرمایه‌گذاری در نقش خریدار حاضر شدند و در باقی روزها، فروشنده بودند که ماحصل آن خروج حدود ۴۰۰ میلیارد تومانی سرمایه‌های خرد از صندوق‌ها طی دادوستدهای هفته منتهی به ۲۶ مردادماه بود. در مقابل خروج پول‌های حقیقی از گردونه معاملات سهام در هفته مورد بررسی به سطوح کمتر از میلیارد تومان محدود شد (در هفته‌های نخست مردادماه و البته هفته‌های پیش از آن خروج هفتگی حقیقی‌ها حدود ۱۵۰۰ میلیارد تومان بود) که از کاهش شتاب فروشندگان در تالار شیشه‌ای خبر می‌دهد.
بازدهی صنایع در هفته چهارم مرداد
همانطور که اشاره شد با افزایش خبرهای برجامی و تقویت احتمال موفقیت مذاکرات هسته‌ای برای احیای برجام، معاملات سهام در تالار شیشه‌ای نیز رنگ و بوی برجامی به خود گرفته است. این روزها به واسطه اخبار مساعد حول محور برجام و توافقات هسته‌ای توجه بورسی‌ها به سمت سهام برجامی به ویژه نمادهای خودرویی معطوف شده است. اگرچه تحریم‌ها به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر عمده صنایع بورسی اثرات مخربی داشته اما به نظز صنعت خودرو و بانک بیش از سایر صنایع در معرض این آسیب‌ها قرار داشتند. به همین منظور هرگونه اخباری حول محور احیای برجام به سرعت نمادهای خودرویی و بانکی را متاثر می‌کند. افزایش خوش‌بینی‌ها به توافقات هسته‌ای، برای سهامداران خاطرات رشد ۱۱۵ درصدی شاخص صنعت «خودرو» در سال ۹۴ (توافقات هسته‌ای) را تداعی کرده است و عطش خرید سهامداران برای جا نماندن از رالی صعودی نمادهای خودرویی، وزنه تقاضا را برای نمادهای مذکور سنگین‌تر کرده است. در این راستا در معاملات چهارمین هفته مردادماه، خودرویی‌ها با رشد بیش از ۱۴ درصدی شاخص صنعت خود همراه شدند. بانکی‌ها نیز در روندی مشابه حدود ۹ درصد افزایش ارتفاع دادند. در قعر جدول و در میان گروه‌های با ارزش بازار بالا، پتروپالایشی‌ها بیشتر افت قیمت سهام زیرمجموعه خود را تجربه کردند. شاخص صنعت فرآورده‌های نفتی در هفته مورد بررسی ۴ درصد و صنعت محصولات شیمیایی ۲.۹ درصد افت داشت. در این میان طی روزهای اخیر جزئیات نحوه محاسبه خوراک و محصول برای پالایشگاه‌ها در قالب دستورالعمل جدیدی منتشر شد که البته همان فرمول سال گذشته را تکرار کرد. با این حال تفاوت این دستورالعمل با قبلی در سمت خوراک و لحاظ کردن کیفیت نفت خام در محاسبه نرخها بود که به نظر می‌رسد برای این شرکت‌ها تحولی مثبت از منظر سودآوری باشد.
نگاهی به عملکرد بازیگران
در هفته چهارم مردادماه دو صنعت بورسی خودرو و بانک با بیشترین ورود سرمایه‌های خرد همراه شدند. در این خصوص صنعت خودرو شاهد جابه‌جایی سهامی به ارزش ۱۸۰ میلیارد تومان در مسیر حقوقی به حقیقی بود و بانکی‌ها نیز با خالص خرید ۵۵ میلیارد تومانی حقیقی‌ها همراه شدند. در میان صنایع کامودیتی‌محور نیز بیشترین ورود سرمایه خرد از آن زیرمجموعه‌های گروه فلزات اساسی با محوریت «فولاد» شد. هر چند آینده این صنعت عمدتا به تحولات بازارهای جهانی گره خورده و باید دید قیمت جهانی فولاد که حالا یکی از منفی‌ترین برش‌های زمانی در ماه‌های اخیر را تجربه می‌کند، چه مسیری طی خواهد کرد. در آنسوی بازار اما صنعت فرآورده‌های نفتی با خالص خروج ۱۳۱ میلیارد تومانی حقیقی‌ها مواجه شد و در پتروشیمی‌ها نیز شاهد جابه‌جایی ۶۸ میلیارد تومانی در مسیر حقیقی به حقوقی بودیم.