فردای اقتصاد: تاپیکو که عمده سبد سرمایه‌گذاری خود را در صنایع پلیمری و پالایشی انجام داده است، در سال مالی گذشته با کاهش سودآوری محصولات پلیمری و الفین‌ها روبرو شد که کمتر از رشد قیمت نفت بازدهی داشتند, اما تقسیم سود نسبتا بالای پالایشگاه ستاره خلیج فارس در کنار افزایش ظرفیت این پالایشگاه تا حدودی فرصت از دست رفته صنایع پلیمری و الفین‌ها را برای این هلدینگ جبران کند.
سرمایه‌گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تأمین (تاپیکو) با ارزش بازاری ۱۲۷ هزار میلیارد تومان در بازار دوم بورس به عنوان یکی از هلدینگ‌های بزرگ سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه شناخته می‌شود. از بزرگترین سهامداران این شرکت می‌توان از شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی با ۶۶درصد، شرکت صبا تامین با ۸درصد و صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر با ۷ درصد مالکیت را نام برد. گروه مالی کیان در یکصد و نودمین گزارش ویژه هفتگی خود به بررسی هلدینگ تاپیکو و بررسی پرتفوی این شرکت پرداخته است.
میانگین ارزش روزانه معاملات این نماد ۱۳.۵ میلیارد تومان است و EPS محقق شده این شرکت در سال جاری ۲۳۷ تومان بود و EPS تحلیلی گروه مالی کیان برای سال آتی ۲۹۷ تومان و EPS منتخب کارشناسان و تحلیلگران ۲۸۶ تومان برآورد شده است.
پرتفوی شرکت تاپیکو از ۳۰ شرکت بورسی و ۱۳ شرکت غیربورسی تشکیل شده است که می‌توان آن‌ها را در سه دسته شرکت‌های حوزه نفت و گاز و پتروشیمی، صنایع لاستیک‌سازی و سایر صنایع تقسیم کرد. تاپیکو از بین شرکت‌های بورسی با مالکیت ۶۷ درصدی پتروشیمی غدیر (بزرگترین تولیدکننده pvc ایران) بیشترین مالکیت را در بین ۳۰ شرکت موجود در سبد خود را دارا است و در میان پرتفوی غیربورسی این هلدینگ با مالکیت ۴۹ درصدی شرکت پالایشگاه ستاره خلیج فارس (بزرگترین پالایشگاه کشور) بیشترین سرمایه‌گذاری غیربورسی را در این شرکت انجام داده است. پالایشگاه ستاره خلیج فارس با سهم۲۰ درصدی از پرتفوی تاپیکو در سال مالی ۱۴۰۱ توانسته است تا حدودی کاهش سودآوری مارون، جم و نوری را که ۳۱ درصد پرتفوی تاپیکو را تشکیل می‌دهند را جبران کند. گروه مالی کیان در ادامه با پیش‌بینی که از وضعیت پالایشگاه ستاره خلیج فارس در سال جاری ارائه داده برآورد می‌کند سهم این شرکت در سبد این شرکت از ۲۰ درصد در سال۱۴۰۱ به ۳۸ درصد در سال ۱۴۰۲ افزایش یابد.
مجموع ارزش بازاری سرمایه‌گذاری‌های غیربورسی تاپیکو ۹۴هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود که ۷۲ هزار میلیارد تومان آن مربوط به پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس است که گروه مالی کیان در گزارش هفتگی خوئ به بررسی وضعیت این این پالایشگاه نیز پرداخته است. پالایشگاه ستاره خلیج فارس که تنها پالایشگاه میعانات گازی در ایران است، برخلاف سایر پالایشگاه‌ها که با پالایش نفت خام، اقدام به تولید محصولات پالایشگاهی هچون بنزین و گازوئیل می‌کنند، با استفاده از معیانات گازی اقدام به تولید بنزین (که عمده محصولات این پالایشگاه را شامل می‌شود) می‌کند.
ظرفیت اسمی پالایشگاه ستاره خلیج فارس، پالایش ۴۰۰هزار بشکه معیانات گازی در روز بود که بنا بر گزارش این ظرفیت در سال ۱۴۰۰ با ۲۵درصد افزایش به ۴۵۰ هزار بشکه در روز رسیده است. از سوی دیگر تقسیم سود کم‌سابقه ۵۰ درصدی این پالایشگاه در پایان سال مالی منتهی به اردیبهشت ۱۴۰۱، درآمد ۴هزار میلیارد تومانی را برای تاپیکو به ارمغان آورده است. موضوع تقسیم ۵۰ درصدی سود خلیج فارس به زعم کارشناسان گروه مالی کیان، در کنار بازپرداخت بدهی‌های این شرکت نوید چشم‌انداز مناسبی در روند میان‌مدت این شرکت خواهد بود.
یک سوم سبد سرمایه‌گذاری تاپیکو شامل ستاره خلیج فارس و یک سوم دیگر شامل پتروشیمی‌های الفینی، پلیمری و هلدینگ‌های مرتبط به این صنایع است. از سوی دیگر افزایش قیمت‌های جهانی نفت در سال گذشته منجر به افزایش متناسب سبد محصولات پلیمری نشد.
گروه مالی کیان معتقد است که سودآوری و بازدهی بخش پالایشی تاپیکو به دلیل خوش‌بینی نسبت به آینده پالایشگاه ستاره خلیج فارس می‌تواند کاهش سودآوری صنایع الفین و پلیمری‌ها را جبران کند.
سه دلیلی که تحلیلگران گروه مالی کیان برای تحقق این اتفاق به آن‌ها استناد می‌کنند، تحقق ظرفیت ۴۵۰ هزار بشکه معیانات گازی و استفاده از مازاد این معیانات برای تولید نفتا به کار برده می‌شود (نفتا حدود ۱۳ درصد محصولات ستاره خلیج‌فارس را شامل می‌شود) و تخفیفی که این پالایشگاه در خرید معیانات گازی از آن بهره‌مند می‌شود، منجر به افزایش سودآوری نفتا و رسیدن آن به سطح سودآوری بنزین و گازوئیل شده است. از سوی دیگر قرار نگرفتن نفتا در لیست فرآورده‌های مصوب پالایشی سبب شده است تا این شرکت به منابع حاصل از صادرات این محصول دسترسی مستقیم داشته باشد و این موضوع نفتا را به عنوان محصولی پر سود و نقد برای پالایشگاه ستاره خلیج فارس تبدیل کرده است.
در ادامه گروه مالی کیان با مفروضات مختلفی به بررسی سودآوری پالایشگاه ستاره خلیج فارس پرداخته است که این برآورد برای سال ۱۴۰۱ با فرض نرخ ۱۰۱ دلاری میعانات گازی دریافتی این پالایشگاه و نرخ ۱۱۰ دلاری نفتا، ۱۳۱ دلاری بنزین و ۱۳۸ دلاری گازوئیل، کرک اسپرد ۱۷ دلاری و سود خالص ۳۷.۸ هزار میلیارد تومانی را برای این شرکت پیش‌بینی کرده است که نسبت به سال مالی گذشته افزایش ۵۸ درصدی را نشان می‌دهد. این موضوع می‌تواند حاکی از افزایش متناسب سبد محصولات این شرکت با قیمت معیانات گازی (که به عنوان خوراک این محصولات محسوب می‌شود) باشد.