فردای اقتصاد: مرکز آمار ایران امروز گزارش مربوط به پروانههای ساختمانی صادر شده را منتشر کرد. گزارشی که نشان میدهد زمستان سخت ساختوساز و عرضه مسکن همچنان ادامه دارد و پروانههای صادر شده همچنان نزدیک به کفهای تاریخی قرار دارند.
طبق این گزارش در تابستان امسال ۱۵۸۸ پروانه ساخت مسکن در تهران صادر شده که هر چند نسبت به بهار تعداد پروانهها بیش از ۲ برابر شده است اما در قیاس با تابستان سال گذشته تغییری نداشته و بهبودی در بازار ساختوساز در پایتخت ایجاد نشده است.
برآوردهای فردای اقتصاد نشان میدهد که تهران برای جبران کمبود مسکن سالانه به ساخت و عرضه حدود ۲۰۰ هزار واحد نیاز دارد. با توجه به این که به طور متوسط هر ساختمان دارای ۸ واحد مسکونی است، میتوان گفت که پایتخت برای جبران کمبود عرضه در هر فصل نیاز به ۶۰۰۰ تا ۶۵۰۰ پروانه ساختمانی دارد. عددی که تنها در اوایل دهه ۹۰ تجربه شد و حالا ساختوساز به تنها یک چهارم این عدد رسیده است. هر چند اصلیترین و مهمترین عامل گرانی بیحد ملک در پایتخت به واسطه بیثباتی اقتصادی شدید، انتظارات تورمی بالا و سرمایهای شدن این بازار است اما نمیتوان نقش کمبود عرضه را هم نادیده گرفت.
خانهها کوچکتر میشوند؟
بررسیها نشان میدهد که متوسط زیربنای واحدهایی که پروانه ساخت گرفتهاند در فصل تابستان امسال برای چهارمین فصل پیاپی کاهش یافته است. به طوری که در حالی متوسط زیربنا املاک مسکونی در تابستان ۱۴۰۰ به حدود ۲۰۰ متر رسیده بود حالا به کف ۱۷۵ متری رسیده است. البته باید توجه کرد که زیربنا به کل متراژ واقع شده در زیر یک بنا گفته میشود؛ یعنی مشاعات، پارکینگ و موارد دیگری از این دست هم در این عدد محاسبه میشوند و تنها شامل متراژ مفید نیست.
نکته جالب اما بررسی روند تغییرات متوسط متراژ زیربنای واحدهای پروانه گرفته برای ساخت است. بررسیها نشان میدهد که هر گاه تورم ملکی از تورم عمومی جلو زده، به واسطه کاهش قدرت خرید، سازندگان هم به سمت ساخت خانههای کوچکمتراژتر رفتهاند و همین طور هم هر گاه که تورم عمومی از تورم ملکی جلوتر بوده و قدرت خرید مصرفکننده افزایش یافته، سازندگان هم به سمت ساخت خانههای بزرگتر حرکت کردهاند. حال در ادامه تورمهای ملکی سنگین در بهار امسال، در فصل تابستان متراژ خانهها به حداقل مقدار تاریخی رسیده است. پیش از این هم چند مرتبه دیگر این متغیر به کف ۱۷۵ متری رسیده بود. حال باید دید در فصلهای پاییز و زمستان که تورم بازار مسکن این چنین شدت گرفته از کف ۱۷۵ متری به سطوح پایینتر و جدیدی وارد شده است یا نه.