عصرایران: بروز فساد در توزیع یارانه‌ها از جمله مواردی است که بارها از سوی کارشناسان اقتصادی و مسئولان به آن پرداخته شده است. یکی از مهم‌ترین آنها فساد و اختلال در حوزه آرد بود به نحوی که آبان ماه امسال، اخبار بسیاری مبنی بر سوء استفاده تولیدکنندگان از آرد یارانه‌ای به گوش می‌رسید.
محمد قربانی، معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی در اردیبهشت ۱۴۰۱ با اشاره به صادرات حدود ۲۵۰ هزار تن ماکارونی در سال گفت: همه کشورها آرد وارد می‌کنند تا فرآوری و بعد صادر شود و برایشان ایجاد ارزش افزوده خلق کند؛ در حالی که ما آرد را با ارز ۴، ۲۰۰ تومان وارد، ماکارونی تولید و آن را صادر می‌کردیم که در واقع نوعی صادرات یارانه است. به عبارتی دیگر آرد یارانه‌ای موجب شده بود که سالانه ۳۰ هزار میلیارد تومان به صورت غیرشفاف از جیب مردم خارج و در قالب صادرات، قاچاق، رانت و فساد از بین برود. این در حالی است که طبق آمار، ارزآوری از صادرات ماکارونی، برای ایران ۵ برابر کمتر از دنیا بوده که جای سوال دارد.
سرنوشت رانت‌خواران یارانه ماکارونی چه شد؟
چندی بعد افزایش ناگهانی قیمت ماکارونی بعنوان یکی از ارزان‌ترین منابع تغذیه‌ای مردم، به ایجاد حاشیه هایی همچون سهمیه بندی این کالا در فروش و عرضه منجر شد. افزایش ناگهانی قیمت ماکارونی موجب بحث‌های جدی در جامعه و فضای رسانه‌ای شد تا حدی که حجت‌الله عبدالملکی وزیر وقت رفاه در شهریور ۱۴۰۱ گفت: «تا سال گذشته ۴ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان یارانه برای تولید ماکارونی اختصاص پیدا می‌کرد تا خارجی‌ها ماکارونی ارزان‌تری بخورند.»
اشاره وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی وقت، دریافت یارانه توسط تولیدکنندگان، تبدیل آن به ماکارونی و صادرات آن با قیمت آزاد به سایر کشورها بود؛ آنچه از آن به عنوان قاچاق سوبسید یاد می‌شود.
بنابراین گزارش مشخص نیست سرنوشت سوءاستفاده برخی تولیدکنندگان بزرگ به کجا رسید؟ آیا نباید با افرادی خاص که آرد را با قیمتِ دولتی و یارانه‌ای دریافت کرده و با تبدیل آن به ماکارونی و سایر مشتقات، برخلاف قانون این محصول را با قیمت‌های آزاد و جهانی، صادر کرده‌اند برخورد شود؟ آیا مابه التفاوت قیمتِ آرد یارانه‌ای با قیمتِ جهانیِ ماکارونی که در جیبِ عده‌ای خاص گذاشته شده به سفره مردم بازمی گردد؟