فردای اقتصاد: بازار داغ اشتغال، و افزایش غیرمنتظره تعداد شاغلین در آمریکا که باعث شده بود نرخ بیکاری آنها به کف تاریخی برسد، پیش از این رئیس بانک مرکزی آمریکا را در موقعیت تردید برای خاتمه دادن به روند افزایشی نرخ بهره قرار داده بود، اما به نظر میرسد خبر امروز در رابطه افزایش تورم در ژانویه انگیزه مضاعفی را برای سیاستگذار پولی برای تداوم افزایش نرخ بهره ایجاد کند.
جروم پاول در باشگاه اقتصادی واشنگتن
رئیس فدرال رزرو، در سخنرانی هفته پیش خود نشانه پررنگی از سیاستهای پولی تهاجمی ضد بازار کار در صحبتهای خود بروز نداده بود، و باعث شده بود که شاخص دلار آمریکا کاهش یابد و از نگرانیها در مورد سرعت افزایش نرخهای بهره کمتر شود. پاول در جلسه پرسش و پاسخ خود هفته گذشته در باشگاه اقتصادی واشنگتن اذعان کرد که اگر شرایط اقتصادی در رونق شدید باقی بماند، ممکن است لازم باشد نرخهای بهره بالاتر از حد انتظار باشد، اما تکرار کرد که احساس میکند روند کاهش تورم در جریان است و آنها در مراحل اولیه کاهش تورم هستند و این فرآیند با افزایش مداوم نرخها در حال انجام است. پاول بیان کرد که آنها به دادهها واکنش نشان خواهند داد، بنابراین، اگر همچنان گزارشهای بازار کار همچنان روند شوک گونه افزایشی داشته باشند یا گزارشهای تورم بالاتری را دریافت کنند، ممکن است نرخها را بیشتر از آنچه انتظار میرود افزایش دهند. وی تاکید کرد که این شرایط نشان میدهد که چرا نبرد با تورم مقدار زیادی طول خواهد کشید. جروم پاول، رئیس فدرال رزرو گفت که او شاهد کاهش تورم در بخش کالا است و انتظار دارد در بخش خدمات نیز شاهد آن باشد، با این حال، هنوز آن را مشاهده نمیکند. بخش خدمات با سهم ۵۶ درصدی از اقتصاد، بزرگترین بخش بوده و بدیهی است که ما هنوز شاهد کاهش تورم در آنجا نیستیم و مدتی طول خواهد کشید. وی گفت که ما باید صبور باشیم و فکر میکنیم که باید نرخها را برای مدتی در یک سطح محدود نگه داریم تا این که تورم کاهش یابد. اکنون گزارش اخیر کمی باید امید او را ناامید کرده باشد.
خوشبینیهای کارشناسان
هفته گذشته، فدرال رزرو نرخ بهره را ۰.۲۵ واحد درصد افزایش داد اما پیش بینی کرد که افزایش مداوم در هزینههای استقراض مورد نیاز است. در حال حاضر بازارها انتظار دارند که فدرال رزرو در هر یک از جلسات مارس و می نرخ بهره را ۰.۲۵ واحد درصد افزایش دهد و سپس متوقف کند و احتمالاً در پایان سال یا پس از آن، کاهش نرخها را شروع کند. کارشناسان معتقدند که بازارها و فدرال رزرو اکنون در موقعیتی قرار دارند که فقط دادهها را رصد میکنند، بنابراین در حال حاضر آنها نیز نسبت به مقامات فدرال رزرو کمتر حساس بوده و به دادهها بسیار حساستر هستند. با این حال لحن کمتر انقباضی پاول در جلسه دیروز کافی بود تا بازارها واکنش مثبتی نشان دهند.
کارشناسان معتقدند که همیشه ریسک واکنش بیش از حد به دادهها وجود دارد و به نظر میرسد که پاول نیز از آن آگاه است. در ماههای آتی سال، تمرکز بازارها از ثبات تورم و افزایش نرخهای بهره، احتمالا به سمت کاهش رشد اقتصاد و تأثیر آن بر سود شرکتها تغییر جهت خواهد داد. در حال حاضر، بازارها کمی امیدوار هستند که فدرال رزرو به اوج نزدیک بوده و ممکن است از رکود اقتصادی جلوگیری شود که این امر به نوبه خود منجر به کاهش نگرانیها شده است. یکی از مهمترین عواملی که میتواند سرنوشت بازار در کوتاهمدت و میانمدت را تعیین کند، آمار نرخ تورم است. اکنون با آمار جدید نرخ تورم، و در کنار اشتغال بالا احتمالا خوش بینی بازارها در رابطه با سیاستهای اقتصادی تا حدی تعدیل شود.
آمار داغ اشتغال آمریکا چه بود؟
گزارش اشتغال بخش غیرکشاورزی هفته گذشته نشان داد که در ماه دسامبر، ۵۱۷ هزار شغل ایجاد شده (فراتر از انتظار ۱۸۸ هزار شغل) و نرخ بیکاری نیز به ۳.۴ درصد رسیده که پایینترین سطح از سال ۱۹۶۹ است. به دنبال این اتفاق، شاخص دلار آمریکا طی هفته گذشته یک رالی کوتاهمدت داشت و به بالاترین سطح یک ماهه خود یعنی ۱۰۳.۹۶ رسید. این اتفاق به این دلیل رخ داد که سرمایهگذاران انتظارات خود را در مورد افزایش نرخهای بهره توسط فدرال رزرو، بالا بردند. قیمتهای آتی نشان داد که بازارها انتظار دارند نرخ وجوه فدرال رزرو تا ژوئن به بیش از ۵.۱ درصد برسد اما تا انتهای سال آن را کاهش دهد. با این حال میانگین دستمزد ساعتی نیز در این ماه به طور سالانه ۴.۴ درصد افزایش یافت که نسبت به ماه گذشته، ۰.۲ واحد کمتر بوده است و امیدها را در مورد اثربخشی سیاستهای انقباضی همچنان زنده نگه داشته است. با این حال اما این سطوح همچنان بالاتر از مقادیر مورد نظر فدرال رزرو بوده و آنها نگران مارپیچ دستمزد-قیمت هستند.
چرا بیکاری در آمریکا کاهش یافت؟
فایننشال تایمز در تحلیل رشد قابل ملاحظه دادههای اشتغال در ژانویه معتقد است که این قضیه با وضعیت درآمدی در تمام بخشها همخوانی ندارد. برای مثال در بخش فناوری، شاهد کاهش تقاضا هستیم. در بخشهای مسکن و خرده فروشی هم دادهها ضعیف بودهاند. با این حال شرکت های ارائه دهنده کارت های اعتباری، تغییری را در رفتار مشتریان مشاهده نمی کنند و تولیدات صنعتی هم متعادل بوده است. راب آرمسترانگ معتقد است که در واقع بین بخش کالا و خدمات، تفاوت اساسی وجود دارد. در دوره کرونا، تقاضا برای برخی کالاها افزایش پیدا کرد در حالی که در حال حاضر تقاضا برای خدمات بیشتر شده است. لذا ممکن است که بخش کالایی اقتصاد ضعیف شده و بخش خدمات، رشد کرده باشد. این نکتهای است که دیروز جروم پاول نیز به آن اشار کرد. نهایتا اینکه ممکن است هنوز مقداری از پس انداز دوره کرونا باقی مانده باشد که سبب افزایش تقاضا و اشتغال شده است و لذا با اتمام آن، می توان انتظار کاهش اثرات را داشت. همچنین برخی کارشناسان معتقدند که ممکن است برخی عوامل فصلی ممکن است باعث چنین افزایشی در اشتغال شده باشند و لذا واکنش بازار به این قضیه چندان جدی نبود.
سلطه مالی یا ثبات پولی؟
رئیس فدرال رزرو گفت که اگر کنگره نتواند سقف بدهی ۳۱.۴ تریلیون دلاری را اجرا کند، بانک مرکزی نمیتواند از اقتصاد ایالات متحده محافظت کند. ایالات متحده آمریکا ماه گذشته به سقف بدهی قانونی خود رسید، اما قانونگذاران جمهوری خواه به منظور کاهش هزینهها، از افزایش این محدودیت خودداری کردند. تا کنون، جانت یلن، وزیر خزانه داری، توانسته اقداماتی را برای جلوگیری از نکول، و خرید زمان اضافی انجام دهد. ایالات متحده هرگز بدهی خود را نکول نکرده است و مقامات می گویند انجام این کار تأثیرات اقتصادی و مالی شدیدی خواهد داشت.