فردای اقتصاد: شاخص های تولید و فروش شرکت های صنعتی بورسی تحت تأثیر قطعی گاز صنایع و جهش نرخ ارز، در در دی ماه ۱۴۰۱ نسبت به ماه قبل به ترتیب ۸/۶ و ۷/۶ درصد کاهش یافته است؛ اما این شاخص ها نسبت به ماه مشابه سال قبل به ترتیب با افزایش ۷/۲ و ۱۳/۵ درصدی مواجه شده است.
مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی به صورت ماهانه شاخص تولید و فروش شرکتهای بورسی را محاسبه می کند. اهمیت این شاخص برای اقتصاد ایران که دارای تحولات زیادی است بیشتر خواهد بود، چرا که بازخورد شوکهای وارده به اقتصاد ایران و واکنشهای سیاستگذاران باید در بازه زمانی کمتر از یک فصل، مورد بررسی قرار گیرد؛ این درحالی است که آمار رسمی بخش حقیقی به صورت فصلی و با تأخیر ارائه میشود.
۱. شاخص تولید
رشد ماهانه
طی دی ماه ۱۴۰۱، شاخص تولید شرکتهای صنعتی بورسی نسبت به ماه قبل با کاهش ۶/۸ درصدی مواجه شده است. طی این دوره، تنها رشته فعالیت کک و پالایش افزایش در شاخص تولید داشته است و سایر رشته فعالیتها کاهش در شاخص تولید را ثبت کرده اند که بیشترین کاهش متعلق به رشته فعالیتهای کاشی و سرامیک، سیمان و "چوب و کاغذ" است. همچنین در این دوره، تنها رشته فعالیت "کک و پالایش" در افزایش شاخص تولید سهم داشته است و رشته فعالیت های تجهیزات برقی، "کاشی و سرامیک" و "خودرو و قطعات" بیشترین سهم را در کاهش شاخص تولید داشته اند.
رشد سالانه
طی دی ماه ۱۴۰۱، شاخص تولید شرکتهای صنعتی بورسی نسبت به ماه مشابه سال قبل با افزایش ۲/۷ درصدی مواجه شده است. طی این دوره، از بین ۱۵ رشته فعالیت صنعتی بورسی، ۱۰ رشته فعالیت افزایش در شاخص تولید و پنج رشته فعالیت کاهش در شاخص تولید را تجربه کرده اند. رشته فعالیت های ماشین آلات و تجهیزات، خودرو و قطعات و تجهیزات برقی بیشترین افزایش در شاخص تولید و رشته فعالیت های کاشی و سرامیک، چوب و کاغذ و فلزات پایه بیشترین کاهش در شاخص تولید را تجربه کردهاند.طی این دوره رشته فعالیت های ماشین آلات و تجهیزات، تجهیزات برقی و خودرو و قطعات بیشترین سهم را در افزایش شاخص تولید و رشته فعالیت های کاشی و سرامیک، "چوب و کاغذ" و "لاستیک و پلاستیک" بیشترین سهم را در کاهش شاخص تولید داشته اند.
شاخص مدیران خرید
همچنین بر اساس شاخص مدیران خرید بخش صنعت، شاخص مقدار تولید محصولات بخش صنعت در دی ماه (۳۹.۶) حاکی از کاهش شدید تولیدات صنعتی است و به کمترین مقدار خود طی چهار سال گذشته (بدون در نظر گرفتن فروردین هر سال و اسفند ۱۳۹۸) رسیده است. از یک سو تعطیلی کارخانه ها ناشی از بحران انرژی گاز و برق و از سوی دیگر افزایش شدید قیمت مواد اولیه همراه با ادامه روند کاهشی تقاضا، باعث تضعیف شدید تولید در بخش صنعت شده است.
۲. شاخص فروش
رشد ماهانه
در دی ماه ۱۴۰۱، شاخص فروش شرکت های صنعتی بورسی نسبت به ماه قبل با کاهش ۶/۷ درصدی مواجه شده است. طی این دوره، تنها رشته فعالیت "کک و پالایش" افزایش در شاخص فروش داشته است و سایر رشته فعالیتها کاهش در شاخص فروش را ثبت کرده اند که بیشترین کاهش متعلق به رشته فعالیت های ماشین آلات و تجهیزات، سیمان و "خودرو و قطعات" بوده است. طی این دوره، تنها رشته فعالیت کک و پالایش در افزایش شاخص فروش سهم داشته است و بیشترین سهم در کاهش این شاخص، متعلق به رشته فعالیت های ماشین آلات و تجهیزات، تجهیزات برقی و "خودرو و قطعات" بوده است.
رشد سالانه
در دی ماه ۱۴۰۱، شاخص فروش شرکت های صنعتی بورسی نسبت به ماه مشابه سال قبل با افزایش ۵/۱۳ درصدی مواجه شده است. طی این دوره، از بین ۱۵ رشته فعالیت صنعتی بورسی ۱۲ رشته فعالیت افزایش در شاخص فروش و سه رشته فعالیت کاهش در شاخص فروش را تجربه کرده اند. رشته فعالیت های تجهیزات برقی، محصوالت فلزی به جز ماشین آلات و تجهیزات و شیمیایی به جز دارو بیشترین افزایش در شاخص فروش و رشته فعالیت های فلزات پایه، دارو و "چوب و کاغذ" اندکی کاهش در شاخص فروش را تجربه کرده اند. همچنین در این دوره، رشته فعالیت های تجهیزات برقی، "کاشی و سرامیک" و محصولات فلزی به جز ماشین آلات و تجهیزات بیشترین سهم را در افزایش شاخص فروش و رشته فعالیت های فلزات پایه، دارو و "چوب و کاغذ" بیشترین سهم را در کاهش شاخص فروش داشته اند.
شاخص مدیران خرید
همچنین بر اساس شاخص مدیران خرید بخش صنعت،شاخص میزان فروش محصولات در دی ماه (۳۷.۴) شدیدترین نرخ کاهش را طی ۱۸ ماه گذشــته از مرداد ۱۴۰۰ به ثبت رسانده است. براساس روند سری بلندمدت، میزان فروش شرکت ها در دی ماه معمولا با کاهش روبه رو است اما شدت کاهشی که در این ماه داشته، نشان دهنده تقاضای ضعیف ناشی از شرایط جامعه و نااطمینانی قیمتها و همچنین افزایش شدید نرخ ارز و فشار هزینه نهاده های تولید و زنجیره تأمین است.