فردای اقتصاد: بورس تهران در شروع اسفند ماه توانست تصویر متفاوتی از خود را به نمایش بگذارد و یک ماه زودتر رنگ و بوی بهاری به خود بگیرد. شاخص کل بورس طی روز جاری با یک افزایش ۳.۹۷ درصدی و رشد نزدیک به ۶۱ هزار واحدی همراه شود با رسیدن به محدوده ۱.۵۹۴ میلیون واحدی بار دیگر خود را به مرز ۱.۶ میلیون واحدی نزدیک کند. صعود قدرتمند امروز بورس تهران را می‌توان به مسائل متعددی مرتبط دانست که عمده دلیل آن مربوط به مباحث ارزی و اطلاعیه‌های جدید بانک مرکزی در این راستا بود که به بخش عمده‌ای از نگرانی‌ها اخیر بازار سهام پایان داد. این رشدهای قابل توجه اما تنها به نماگرهای قیمتی خلاصه نشد و در دو متغیر ارزش معاملات خرد سهام و روند ورود و خروج پول از سمت کدهای حقیقی نیز شاهد تحولات بسیار مثبتی بودیم.
رکوردشکنی‌های بورس امروز
رشد ۴ درصدی بورس تهران طی روز جاری درحالی اتفاق افتاد که بازار سهام در بهمن ماه و در روزهایی که بازارهای موازی به صورت مداوم افزایش قیمت را تجربه می‌کردند، در مجموع با کاهش نزدیک به ۱۰ درصدی نماگر اصلی خود مواجه شد و عددی بالغ بر ۱۲ هزار میلیارد تومان سرمایه از سمت حقیقی‌ها از چرخه معاملات سهام خارج شد. با این حال اما رشد امروز بورس تهران بالاترین میزان از ۷ دی ماه سال جاری و سومین رکورد از شهریور سال ۹۹ بود تا به خوبی نفوذ امید به بهبود شرایط را مخابره کند.
ورود پول ۱۲۴۹ میلیارد تومانی پول از سمت کدهای حقیقی نیز با رکورد قابل توجهی همراه بود. این میزان ورود پول در یک روز، بالاترین مقدار طی ۵ ماه اخیر و سومین رتبه از ابتدای سال ۱۴۰۰ بود تا تاییدی بر آشتی دوباره حقیقی‌ها با سهام باشد. اگرچه طی یک ماه گذشته شاهد خروج ۱۲ هزار میلیارد تومان پول بوده‌ایم و فعلا راه درازی برای جبران آن باقی مانده است، اما به نظر می‌رسد که این موضوع می‌تواند نوید معاملات خوبی در ادامه روزهای باقی مانده از سال باشد. به این موضوع باید خروج ۱۴۰۰ میلیارد تومانی پول از صندوق‌های با درآمد ثابت را نیز اضافه کرد که می‌تواند به افزایش ورود پول به سهام طی روزهای آینده منجر شود.
وضعیت ارزش معاملات خرد سهام نیز امروز شرایط به مراتب بهتری را دنبال کرد. روند ارزش معاملات در بهمن ماه سیری نزولی را طی کرد و از بالای ۱۰ هزار میلیارد تومان در اوایل ماه، به مدت چند روز به زیر مرز ۴ هزار میلیارد تومان سقوط کرد که نشان از کم‌رمقی بسیاری در معاملات بازار سهام داشت. امروز اما این شرایط پایدار نماند و شاهد ثبت عدد ۷۷۲۰ میلیارد تومانی بودیم که از برگشت رونق خبر می‌دهد.
دلار نیم میلیون ریالی
اسکناس آمریکایی در بازار آزاد طی روز جاری و در زمان نگارش این گزارش به بیش از ۵۰ هزار تومان یا به عبارتی نیم میلیون ریال رسیده است. این موضوع اگرچه بارها توسط سیاستگذاران مورد قبول واقع نشده اما چیزی که واضح است، رشد همگام قیمت کالاها و بازارها با این مسیر صعودی است. افزایش بدون توقف نرخ دلار در بازار آزاد طی روزهای اخیر دلایل متعددی داشت که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به تحریم آخرین بانک‌های ارزی کشور توسط اتحادیه اروپا و همچنین ادعای بلومبرگ در رابطه با شناسایی اورانیوم ۸۴ درصد در ایران اشاره کرد که احتمال احیای برجام را بیش از پیش تضعیف کرده است. در کنار این موضوع اما نباید از موتور روشن تولید نقدینگی نیز غافل ماند که به نوعی اصلی‌ترین عامل رشد تورم طی ماه‌ها و سال‌های گذشته بوده است.
به هرحال بورس تهران اگرچه طی چند وقت اخیر توجه چندانی به این رشد سرسام‌آور دلار در بازار آزاد نداشت و برخی دلیل اصلی آن را ثبات دلار نیما در قیمت ۲۸۵۰۰ تومان می‌دانستند، اما به نظر می‌رسد که اکنون نرخ ۵۰ هزار تومانی حداقل از لحاظ روانی نیز سیگنال قدرتمندی از انتظارات تورمی را به تمامی بازارها از جمله بورس تهران مخابره کرده و موجب افزایش دوباره قیمت‌ها شده است. به هرحال آخرین باری که شاخص کل بورس در محدوده ۱.۶ میلیون واحدی قرار داشت، نرخ دلار حوالی ۴۰ هزار تومان بود و اکنون با وجود رشد ۲۵ درصدی دلار در بازار آزاد، می‌توان انتظار داشت که بازار سهام نیز به دنبال آن حرکت کند.
رفع خطر نیمای ۲۸۵۰۰ تومانی؟
بانک مرکزی امروز طی اطلاعیه‌ای اعلام کرد مرکز مبادله ارز و طلای ایران از فردا فعالیت خود را آغاز خواهد کرد. طبق این اطلاعیه، این مرکز دارای چندین تالار معاملاتی و عرضه ارز و طلا خواهد بود. منابع لازم ارزی از محل صادرات شرکت‌های صنایع پتروشیمی، مس، فولاد، معادن، پالایش نفت، قیر و سایر صادرکنندگان در تالار حواله ارزی این مرکز تامین و جهت فروش به واردکنندگان عرضه می‌شود. همچنین ذکر شده است که نرخ معاملات ارزی در مرکز مبادله ارز و طلای ایران، در دو تالار نقد و حواله ارز، بر مبنای منبع و مصارف (عرضه و تقاضا) ارزی کشور و براساس متغیرهای بنیادی اقتصاد کشف و مبنای معاملات فیمابین قرار می‌گیرد. به نوعی می‌توان گفت که این خبر اصلی‌ترین دلیل معاملات پررونق بورس امروز بود زیرا می‌توان اینگونه برداشت کرد که شرکت‌ها دیگر نیازی به عرضه ارزهای خود با نرخ ۲۸۵۰۰ تومان را ندارند.
در همین راستا، احمد مهدوی ابهری، دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایان پتروشیمی عنوان کرد: عرضه ارز پتروشیمی‌ها در سامانه نیما حذف شده و کشف قیمت از طریق مزایده در مرکز مبادله صورت خواهد گرفت. ارز ۲۸۵۰۰ تومانی نیز تنها به اقلامی مانند دارو و نهاده‌های دامی تعلق خواهد گرفت.
بنابراین باید گفت که خطر تثبیت دلار نیما در نرخ ۲۸۵۰۰ تومان به نوعی پایان یافته است و شرکت‌ها نباید نگران فروش ارزهای صادراتی خود با نرخ‌هایی باشند که بیش از ۷۰ درصد پایین‌تر از بازار آزاد است. فاصله نرخ دلار نیما و فردوسی طی چند وقت اخیر به عدد بی‌سابقه ۷۲ درصد رسیده است و اکنون با حذف آن می‌توان انتظار جهش‌های قابل توجهی در سودآوری‌ها تحلیلی تحلیلگران بود که موجب می‌شود آن‌ها با خیال آسوده‌تر و ارزندگی‌های بیشتری به خرید سهام مورد نظر خود بپردازند.