فردایاقتصاد: «درپی بهبود رابطه با عربستان امکان احیای رابطه ما با اردن و مصر هم وجود دارد. پیام غیر مستقیم احیای روابط با عربستان میتواند این باشد که غرب، شاید عاقلانهتر با ما گفتگو کند. آمریکا یکی از ایالتهای اسرائیل است. اسرائیل در حمایت از ایران اینترنشنال، جایگزین عربستان میشود»
جملات فوق بخشهایی از گفتگوی «فردایاقتصاد» با جلیل رحیمی جهانآبادی، عضو کمیسیون امنیتملی و سیاستخارجی مجلس است که در پاسخ به این پرسش که گام بعدی ترمیم ارتباط ایران و عربستان چیست اعلام کرد.
او از تنشزدایی دولت با عربستان تشکر کرد و گفت: به تبع بهبود رابطه ما با عربستان شاهد بهبود رابطه ما با امارات و بحرین خواهیم بود و امکان احیای رابطه ما با اردن و مصر هم وجود دارد. گام بعدی بازگشایی سفارتها در اردیبهشت ماه است و سفر وزرای خارجه ایران و عربستان هم به زودی انجام خواهد شد. دولت کار درستی را در تنش زدایی با عربستان انجام داده است. تنش زدایی با اردن، مصر و کشورهای عربی کار درستی است. فکر میکنم احیای روابط با عربستان غیرمستقیم به غرب میتواند این پیام را مخابره کند که غرب شاید عاقلانهتر با ما گفتگو کند.
رحیمی با بیان اینکه توافق ما با عربستان ربطی به برجام ندارد و در پی بهبود روابط دو جانبه ما رخ داده است به پیامی که این توافق به غرب مخابره میکند اشاره کرد.
به گفته این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ترمیم ارتباط ایران و عربستان، پیامی که به غرب از تغییر توازن، تغییر ائتلاف ها و تغییر شرایط در خاورمیانه مخابره میکند شاید باعث شود که غربیها ا ز موضع عاقلانهتری وارد گفتگوها شوند و به احیای برجام کمک کند.
رحیمی تصریح کرد: نگاه به رابطه کشورها باید عمیق و علمیتر باشد. عربستان پیوند عمیق سیاسی اطلاعاتی امنیتی و اقتصادی با آمریکا دارد اگرمیبینید که عربستان بیشتر به سمت چین و یا بهبود رابطه با ایران دارد گرایش پیدا میکند بیشتر به دنبال توازن است نه به دنبال تقابل با آمریکا قدرمسلم عربستان دنبال هیچ وقت به دنبال تقابل با آمریکا نیست و آمریکا هم هیچ وقت با عربستان تقابل نمیکند. اینها شریک استراتژیکاند منتها میخواهند روابط متوازن باشد و در اتحادشان از روابط یک جانبه با آمریکا پرهیزکنند. از طرف دیگر احساس می کنند سیاست امریکا در قبال خاورمیانه تغییر کرده است و خروج امریکایی ها از عراق و افغانستان و گفتگویی که مدام با ایرانیها انجام میدهند و ضعفی که احساس میکنند آمریکاییها نسبت به گذشته پیدا کرده اند و آمریکا حریف خیلی از مسایل نمیشود و بسیاری از مسایل را خود سعودیها باید به صورت دو جانبه با کشورهایی مثل ایران حل کند. این موارد باعث شده که با ایران وارد گفتگو شوند قدرمسلم ممکن است عربستان برای احیای روابط خود با ایران، با آمریکاییها به عنوان شریک استراتژیک مشورت و گفتگو کرده باشند ولی اینها منافع خاص خود را در نظر گرفتهاند.
غضنفرهای اصولگرایان بسیار بیشتر است
وی در پاسخ به اینکه برآورد همکاران شما در مجلس از این توافق چه بوده است، گفت: اصولگراها هر کاری خودشان انجام دهند درست است و هر کاری که جناح رقیب انجام دهد اشتباه است. کاری به منافع ملی و کلان و امنیت ملی ندارند برجام را خودشان آتش زدند و الان دارند احیا می کنند. سفارت و کنسولگری عربستان را خودشان در مشهد تخریب کردند و حالا خودشان دارند آن را احیا میکنند. اما نگاه ما این نیست. ما میگوییم هرکسی که به بهبود رابطه ما با جهان و منطقه کمک کند که به بهبود شرایط کشور منجر شود از او حمایت میکنیم به همین دلیل هم از چند روز گذشته که روابط با عربستان احیا شد هم از وزارت خارجه و هم ا ز رئیسجمهور دفاع و تشکر کردیم و هم از شورای عالی امنیت ملی دفاع و حمایت کردیم زیرا این مسائل ملی است و مسائل جناحی ما نیست. همه ما اگر دید تداومی نسبت به منافع ملی و درک امنیت ملی را داشته باشیم برسر راه همدیگر سنگ اندازی نمیکنیم ولی به نظرم اصولگراها در قیاس با اصلاح طلبان به شدت دید جناح و طیفی دارند و برخی از مواقع منافع ملی را قربانی میکنند.
به گفته رحیمی، اصلاحطلبان هم این کار را در برخی از مواقع کردند. به یاددارم که یک زمان رابطه ما با اروپاییها خراب بود و آقای جوادلاریجانی با طرف انگلیسی مذاکره کرده بود. اصلاح طلبان یک آشوب تمام عیار علیه آقای جوادلاریجانی به راه انداختند، برای اینکه نگذارند که رابطه ایران و کشورهای اروپایی بهبود یابد زیرا در آستانه انتخابات بودیم. اصلاح طلبان هم از این غضنفر بازیها دارند و اصولگرا هم از این غضنفربازیها دارند ولی میزان غضنفرها و غضنفر بازی های اصولگرایان بسیار بیشتر است.
دلیلش هم این است که اصولگراها بیشتر در اریکه قدرت بودند و درک درستی ا ز بطن جامعه ندارند و این بیرون انداختن اصلاح طلبان ا ز اریکه قدرت و رفتن آنها بین مردم کمک کرده است تا فهم درست تری از خواستههای مردم داشته باشند وگرنه بررسی پیشینه اصلاح طلبان نشان میدهد که حمله به سفارت آمریکا و بخش عمدهای از تیرگی روابط با جهان را اصلاح طلبان استارت زدند. آنها شروع کننده این رابطه بودند و در دهه ۶۰ بسیاری از درگیری های ما با جهان را هدایت میکردند و به آن هم افتخار میکردند که ما با کل جهان درگیری درست کردهایم ولی چون بعدها در دهه ۷۰ اصلاح طلبان، با روی کار آمدن اصولگراهای میانه و طیف آقای هاشمی از اریکه قدرت به زیرآمدند. با این حاشیه رفتن، اصلاح طلبان بعدا متوجه شدند که خیلی از این افراط گریها به نفعشان نبوده و به نفعکشور هم نبوده است و زمانی که در زمان آقای خاتمی دوباره به اریکه قدرت برگشتند درک عاقلانهتری ازاین مسائل داشتند. به نظرم اصولگراها کم کم دارند متوجه میشوند که سیاستها نباید جناحی باشد. منافع ملی در عرصه سیاست خارجی نباید جناحی باشد.
جایگزینی اسرائیل با عربستان در حمایت از ایران اینترنشنال
رحیمی گفت: به دلیل اتکای بیش از حد کشورهای عربی به سیاست ایران هراسی غرب و هم به دلیل برخی از افراط گراییها در منطقه که ما هم در داخل کشور دچار آن هستیم و یک عارضه و بیماری است که نمی شود آن را کتمان کردِ، دچار این تیرگی روابط شدیم. الان هم سعودیها به اینجا رسیدند که باید جایگاه آمریکا را مورد تجدیدنظر قراردهند و هم ما این نگاه را داریم که تنشزدایی به نفع جهان اسلام است و پروژه ایران هراسی به نفوذ بیشتر صهیونبیستها در منطقه انجامیده و اسرائیلیها که جرات نمیکردند حتی به خیلی از کشورها سفر کنند حالا حتی دارند با آنها رابطه برقرار میکنند. ما هم نگرانیهایی بابت نفوذ اسرائیل داریم و فکر میکنیم بهبود رابطه ما با کشورهای عربی این مسیر را کند میکند
وی تصریحکرد: تحلیل من این است که در حمایت از ایراناینترنشنال، اسرائیل جایگزین عربستان میشود و عملا آمریکا و اسرائیل پشتوانه ایران اینترنشنال هستند. آمریکا یکی از ایالتهای اسرائیل است. لابی صهیونیستها و اسرائیلیها در آمریکا یکی از قدرتمندترین لابیهاست.
توافق ایران و عربستان پیش شرط احیای مذاکرات برجام؟
این نماینده مجلس در پاسخ به اینکه آیا توافق ایران و عربستان پیش شرط احیای مذاکرات برجام است هم گفت: ترمیم ارتباط ایران و عربستان هیچ ارتباطی به مذاکرات برجام ندارد. بهبود این ارتباط در زمره نیازهای دو کشورایران و عربستان است و به دلیل تغییرات در ائتلاف ها و توازن قدرت در خاورمیانه و افزایش حضور چین این اتفاق رخ داد. آمریکا به دلیل اشتباه در سیاستگذاری و اشتباه در تعامل با دولت های منطقه و اشتباه در نحوه نگرش به مسائل خاورمیانه جایگاه خود را از دست داده نه تنها ما بلکه حتی متحدین آمریکا هم متوجه شدند که آمریکا به عنوان شریک خیلی قابل اتکاء نیست و چین هم اگر میخواست با ما و کشورهای عربی هم رابطه داشته باشد، اختلافات ما با سعودیها برای چینیها آزار دهنده بود و باید یکی را انتخاب میکردند آنها هم تمایل داشتند با هردو طرف رابطه داشته باشند از طرفی ما هم واقعا فکر میکنیم به عنوان کشور بزرگ اثرگذار در جهان اسلام نمیتوانیم بدون مصر اردن و عربستان، عراق، ترکیه و سایر کشورهای عربی منطقه در حل مسائل جهاناسلام یک تنه عمل کنیم نیاز به همفکری بیشتر داریم نیازبه همگرایی بیشترداریم