فردای اقتصاد: بورسی‌ها امروز پس از تعطیلات سال نو بار دیگر پای معاملات روزانه خود نشستند و سال جدید خود را با بازاری سبز جشن گرفتند. سال ۱۴۰۱ اگرچه تا ماه پایانی سال برای بورسی‌ها سود چندانی را رقم نزده بود اما اسفند ماه توانست بخش خوبی را جبران کند و بازار سهام در نهایت کار خود را با یک بازدهی ۴۳ درصدی به پایان رساند که البته ۲۸ درصد آن تنها مربوط به ماه پایانی سال بود و همچنان نسبت به بازارهای موازی خود، جاماندگی قابل توجهی داشت. اکنون اما با توجه به پایان سبزی که بورس در سال گذشته داشت، امیدها به تداوم این مسیر صعودی در سال جدید دوچندان شده و اهالی بازار سرمایه در انتظار عملکردی خوب برای ۱۴۰۲ هستند تا به نوعی، سهام نیز بتواند جاماندگی خود از دیگر بازارها را جبران کند به طوری که در نظرسنجی اخیر فردای اقتصاد از ۲۳۰ کارشناس بازار سرمایه، ۴۶ درصد در انتظار یک بازدهی ۳۰ تا ۵۰ درصدی برای بورس تهران در سال جدید هستند و ۳۸ درصد از آن‌ها نیز پیش‌بینی کرده‌اند که نماگر اصلی بازار بتواند بیش از ۵۰ درصد رشد کند.
شاخص کل بورس در اولین روز کاری سال ۱۴۰۲ با رنگ سبزی همراه بود و توانست با رشد ۱.۹۳ درصدی خود را به یک قدمی مرز ۲ میلیون واحدی برساند و اکنون تنها یک فاصله کمتر از ۵ درصدی از سقف تاریخی خود دارد. این موضوع خود می‌تواند نوید این اتفاق باشد که شاید بورسی‌ها به مرور پس از گذشت ۳ سال سخت، شاهد بازگشت زیان‌های سنگینی باشند که با وجود رشد شاخص‌های بازار، همچنان در سبد سهام آن‌ها خودنمایی می‌کند. شاخص هم‌وزن نیز در این میان که مدتی است از سقف تاریخی خود عبور کرده است، با رشد ۱.۲۵ درصدی همراه شد که مقایسه دو نماگر نشان از عملکرد بهتر سهام بزرگ در بازار امروز دارد. ارزش معاملات نیز در بازار روز جاری عدد ۹۳۴۸ میلیارد تومان را به ثبت رساند و از آنجا که در هفته دوم فروردین ماه هرساله شاهد بازاری کم‌نوسان و کم حجم هستیم، عدد نسبتا مناسبی قلمداد می‌شود. در کنار این موضوع، حقیقی‌ها در بازار امروز یک ورود پول ۱۷۲ میلیارد تومانی را نیز رقم زدند.
نگاهی به آنچه در پیش است
بورس تهران با شروع معاملات خود در روز جاری قدم در سال جدیدی گذاشت که می‌تواند اتفاقات مهمی را برای تمامی بازارها رقم بزند و انتظار می‌رود که بورس تهران نیز برخلاف سال‌های گذشته روند متفاوتی را در پیش بگیرد. ۱۴۰۱ برای اقتصاد کشور شرایط بسیار سختی را به همراه داشت و شاهد سالی متورم بودیم که بازارها و قیمت‌ها را در یک رالی صعودی تقریبا بدون توقف قرار داده بود. نگاهی به عملکرد بازارهای مختلف در سال گذشته نشان می‌دهد که بورس تهران نه تنها از بازارهای موازی خود جاماند بلکه حتی نتوانست به اندازه تورم رسمی کشور نیز بازدهی داشته باشد. در این میان پیش‌بینی کارشناسان و اقتصاددانان از آنچه در که در انتظار کشور طی سال ۱۴۰۲ خواهد بود، نشان می‌دهد که به احتمال بالایی این شرایط سخت قرار است ادامه‌دار باشد.
باید قبول کرد که شاید بخشی از وضعیت تورم در اقتصاد ایران طی سالیان گذشته به دلیل وضع تحریم‌ها و خروج آمریکا از برجام بوده است اما بخش عمده‌ای از آن نیز به روشن بودن موتور چاپ پول و رشد نقدینگی مرتبط است که باعث شده روز به روز به تقاضای کاذب در بازارهای سفته‌بازی افزوده شود و شاهد رشد افسارگسیخته قیمت‌ها باشیم. با توجه به آمار بانک مرکزی که تا قبل از پایان سال نیز منتشر شده بود، احتمالا شروع سال ۱۴۰۲ برای اقتصاد کشور با نقدینگی بیش از ۶۰۰۰ هزار میلیارد تومان همراه بوده است و از آنجا که خبرها از کسری بودجه دولت و نبود نقدینگی کافی در بانک‌ها سخن می‌گویند، احتمالا این عدد در سال جاری نیز همچنان رو به افزایش باشد و تورم نیز به کار خود ادامه دهد. این رشد حجم نقدینگی و تورم در اکثر بازارهای سفته‌بازی از جمله ارز، طلا، مسکن و حتی خودرو نیز خود را در سال گذشته نشان داد و در سمت مقابل بازار سهام نتوانست همپای آن‌ها رشد کند. از این رو می‌توان انتظار داشت که بورس تهران اکنون با توجه به تجمیع شرایط موجود و چشم‌انداز آنچه در پیش روست، بازار مورد هدف سرمایه‌گذاران باشد.
شروع دلار در کانال نیم میلیون ریالی
ماه پایانی سال ۱۴۰۱ برای بازار ارز کاهشی بود و این اسکناس آمریکایی از سقف ۶۰ هزار تومانی خود تا حوالی ۴۲ هزار تومان کاهش یافت و در نهایت سال را نیز در محدوده نزدیک به ۴۷ هزار تومان به پایان رساند. این موضوع که ناشی از انتشار خبرهای مثبت در حوزه توافقات سیاسی کشور از جمله سازمان بین‌المللی انرژی اتمی و همچنین کشور عربستان سعودی بود، توانست ترمز رشد قیمت ارز را بکشد اما به نظر می‌رسد اکنون با فروکش کردن تب و تاب این خبرها، بار دیگر دلار در مسیری صعودی قرار گرفته باشد.
شروع اولین روز کاری ۱۴۰۲ برای بازار ارز با هیجان نسبتا زیادی همراه بود و دلار در بازار آزاد کار خود در مرز ۵۲ هزار تومان آغاز کرد و اکنون در زمان نگارش این گزارش در میانه کانال ۵۱ هزار تومانی نوسان می‌کند. البته بخشی از این رشد قیمت، به دلیل خبرهایی بود که اواخر شب گذشته از ایجاد درگیری بین آمریکا و سوریه اتفاق افتاد و موجب شد تا نگرانی بابت افزایش دوباره تنش‌ها ایجاد شود. با این حال اما به نظر می‌رسد که بازار ارز نیز پس از کاهش شدیدی که تجربه کرد، اکنون در محدوده ۵۰ هزار تومان که از نظر کارشناسان اقتصادی، محدوده‌ای منطقی قلمداد می‌شود، آرام گیرد. بنابراین می‌توان انتظار داشت که احتیاط بورسی‌ها نسبت به نوسانات شدید بازار ارز از بین رفته باشد و با آرامش بیشتری به خریدهای خود بپردازند.
شروع با قدم‌های آهسته
با تمام این تفاسیر و روند مثبتی که در بازار روز جاری اتفاق افتاد، قدرت روند صعودی در انتهای معاملات به خصوص در نمادهای کوچکتر کمی تحلیل رفت و موجب شد تا شاخص هم‌وزن از سقف روزانه خود اندکی عقب‌نشینی کند. این موضوع می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد که بخشی از آن به دلیل عدم حضور حقوقی‌ها یا به نوعی پول‌های درشت در بازار به دلیل تعطیلات بوده است. اما دلیل عمده این موضوع را می‌توان به افزایش ناگهانی نرخ ارز در بازار آزاد مرتبط دانست که همواره باعث می‌شود توجه بخش زیادی از سرمایه‌گذاران به آن بازار جلب شود و شاید برخی نیز به فکر تزریق دوباره پول در آن کلاس دارایی باشند. در کنار این موضوع نباید از وضعیت بازارهای جهانی نیز غافل ماند. پس از بحران‌های ایجاد شده در سیستم بانکی دنیا و نگرانی از رخدادهای آن حوزه و همچنین افزایش ۰.۲۵ درصدی نرخ بهره فدرال رزرو، اکنون کامودیتی‌ها شرایط خاصی را دنبال می‌کنند و بعضا شاهد نوسانات زیادی در آن بخش هستیم که موجب می‌شود فعلا تحلیلگران نتوانند با قطعیت کاملی به تحلیل‌های خود بپردازند.