فردای اقتصاد: روسیه و هند تلاش برای حل و فصل تجارت دوجانبه با استفاده از روپیه را پس از ماه‌ها مذاکره ناموفق برسر قانع کردن مسکو برای استفاده از واحد پول هند متوقف کردند. به گفته دو نفر از مقامات ارشد و آگاه به موضوع مذاکرات میان دولت هند و مسکو، تعلیق مذاکرات میان روسیه و هند برای استفاده از روپیه عقب‌نشینی بزرگی برای واردکنندگان نفت و زغال ارزان قیمت از روسیه به شمار می‌رود، افرادی که در انتظار ایجاد سامانه پرداخت مبتنی بر روپیه بودند تا هزینه‌های تبدیل ارز برای آنها کاسته شود.
در وضعیتی که در رابطه تجاری دوجانبه میان این دو کشور، روسیه دست بالا را دارد، مسکو که علاقه‌ای به نگهداری از روپیه در خزانه خود نشان نمی‌دهد معتقد است درصورتی که چنین مکانیزمی ایجاد شود در نهایت سالانه برابر ۴۰ میلیارد روپیه روی دستش خواهد ماند. روپیه واحدی کاملا قابل تبادل نیست. سهم هند از صادرات جهانی کالا هم تنها ۲ درصد است و این عوامل باعث شده الزامی برای اینکه دیگر کشورها در خزانه‌های خود روپیه نگهداری کنند وجود نداشته باشد.
بر اساس گزارش اتاق بازرگانی ایران، هند بلافاصله پس از جنگ اوکراین، طرح مکانیزم تسویه به روپیه را با روسیه مطرح کرد و مشغول بررسی آن شد، اما تاکنون هیچ معامله‌ای به روپیه انجام نگرفته است. بیشتر معاملات با دلار آمریکا انجام می‌شوند اما مقدار رو به رشدی از معاملات هم با استفاده از دیگر ارزها مانند درهم امارات انجام می‌گیرند.
دو طرف مذاکره درباره تسهیل تجارت با استفاده از واحدهای پولی محلی مذاکره کرده‌اند، اما دستورالعمل‌های مشخصی برای این معاملات رسمی نشده است. به گفته مقام ارشد هندی که نامش را افشا نکرده است، روسیه نسبت به نگهداری از روپیه در خزانه‌اش حس خوبی ندارد و می‌خواهد معاملات با استفاده از یوآن چین یا دیگر ارزهای رایج انجام شوند. به گفته منبع دیگری از دولت هند، دولت قرار نیست بیش از این به استفاده از روپیه اصرار کند، زیرا این مکانیزم عملی نخواهد بود. به گفته این منبع، هندوستان هرچه در توان داشته را برای عملی کردن این مکانیزم به کار برده، اما این هدف محقق نشده است.
براساس آمارهای رسمی دولت هند، از پس از حمله روسیه به اوکراین در ۲۴ فوریه سال گذشته، میزان واردات هند از روسیه افزایش یافته و تا هفته اول ماه آوریل به ۵۱.۳ میلیارد دلار رسیده است. بخش بزرگی از واردات هند را نفت تخفیف‌خورده روسیه تشکیل می‌دهد.
به گفته منابع آگاه، دو کشور پس از عملی نشدن مکانیزم پرداخت با روپیه جستجو برای یافتن گزینه‌ای جایگزین را آغاز کرده‌اند و تجارت با روسیه با وجود تحریم‌ها و چالش پرداخت همچنان ادامه دارد. معاملات میان دو کشور با استفاده از دلار، درهم یا دیگر ارزها انجام شده و برای تسویه حساب هم از کشورهای میانجی استفاده می‌شود. بعضی از تاجران هندی هم درحال حاضر بعضی از پرداخت‌های خود به روسیه را از خارج از روسیه و از طریق سایر کشورها از جمله چین پرداخت می‌کنند.