فردای اقتصاد: شاخص کل بورس تهران پس از آنکه روز گذشته با ریزش ۳.۷۵ درصدی مواجه شد، امروز با شدت بیشترین به نزول ادامه داد و امروز بیش از ۵.۱۵ درصد سقوط کرده است. این سومین سقوط پرمقدار شاخص کل در تاریخ معاملات بورس تهران به شمار می‌رود.در حالی فعالان بازار نمی‌توانند دلیلی بنیادی و حتی خبری خاص برای این سقوط سنگین پیدا نمی‌کنند که امروز ۹۲ درصد نمادها در محدوده سرخ تابلو دادوستد شدند و بیش از ۱۰ همت صف فروش در ۵۸۴ سهم تشکیل شد. حقیقی‌ها نیز در ادامه دیروز خالص فروش سنگینی را رقم زدند و امروز نیز ۴۴۰۰ میلیارد تومان خروج پول از جریان دادوستد سهام رقم خورد. در این میان بسیاری معتقدند دستکاری‌های ناظر دلیل شکل‌گیری سومین سقوط تاریخی شاخص کل بورس تهران است و از جلسه اخیر سازمان بورس با نهادهای مالی سخن گفته و شایعه فروش اجباری سهام را مطرح می‌کنند.
ترس دسته‌جمعی با هراس از تکرار تجربه ۹۹
مدت زمان زیادی که رسیدن شاخص کل بورس تهران به قله تاریخی ثبت شده در مرداد ۹۹ نگشته است. تاریخی که پس از آن رکوردی ۲.۵ ساله در بازار سهام حاکم شد و قیمت برخی از سهم‌ها حتی بیش از ۷۰ درصد ریزش کرد. در آن تاریخ نیز بسیاری از سهامداران فکر نمی‌کردند که شاید حباب بورس به طور ناگهانی تخلیه شود و برای جبران زیان‌ها ناچار باشند حدود سه سال منتظر بشینند آن هم در شرایطی که قیمت سایر دارایی‌ها رشدهای پرمقدار و سریعی را تجربه می‌کردند. حالا نیز سهامداران نگران تکرار همان تجربه سال ۹۹ هستند و با هر افت قیمت و تشدید عرضه‌ای به صورت دسته‌جمعی راهی صف‌های فروش در تمامی صنایع و سهم‌ها بدون توجه به شرایط بنیادی بازار می‌شوند.
چقدر نگران ریزش بازار باشیم؟
بسیاری ریزش سنگین امروز شاخص‌های بورسی را به عنوان نقطه پایان رشد سهام و شروع روند نزولی دیگری عنوان کردند. این در حالی است که بدون توجه به متغیرهای بنیادی نمی‌توان چنین نتیجه‌ای گرفت. آن هم در شرایطی که پس از یک رالی صعودی و ثبت رشدهای بی وقفه، بازار به یک استراحت و توقف نیز نیاز دارد. در سه ماه اخیر شاخص کل بورس رشد بیش از ۶۶ درصدی را تجربه کرد و نماگر هم‌وزن حتی حدود ۸۰ درصد افزایش ارتفاع داد. ضمن آنکه ورود پول ۲۰ همتی به جریان دادوستد سهام را شاهد بودیم. با این حال الگوی رفتار گله‌ای، این استراحت‌ها را به ریزشی شدید با تسری به همه صنایع تبدیل می‌کند که همین موضوع نیز موجب ترس سهامداران از پایان روند صعودی قیمت‌ها می‌شود. بهترین استراتژی در چنین شرایطی، به نظر بهینه‌سازی پرتفو و خرید سهام پرپتانسیل‌تر باشد. ضمن آنکه سرمایه‌گذاری غیرمستقیم آن هم پس از تجربه سال ۹۹ برای سرمایه‌گذارانی که از دانش کافی برای دادوستد مستقیم سهام برخوردار نیستند، می‌تواند بهترین استراتژی برای کسب سود از بازار سرمایه باشد.