فردای اقتصاد: پس از یک وقفه طولانی، مرکز آمار بالاخره آمارهای مربوط به تورم اسفند ۱۴۰۱ و فروردین ۱۴۰۲ را بر اساس سال پایه ۱۴۰۰ اعلام کرد. با این حال این آمارها همانند گذشته کامل نبوده و اعداد شاخص قیمت، تورم ماهانه (بجز برای اسفند ۱۴۰۱ و فروردین ۱۴۰۲) و تورم نقطه به نقطه اعلام نشده است. این امر باعث بروز سوالات مختلفی در مورد این آمارها شده است، چرا که با وجود افزایش سهم خوارکی‌ها در سبد خانوار و نیز افزایش قیمت بالای آنها در سال گذشته، تورم جدید نسبت به قبل کمتر شده است.
تغییر سال پایه عمدتا به دلیل در نظر گرفتن تغییرات احتمالی در سبد خانوار ناشی از شوک‌های اقتصادی صورت می‌گیرد تا این شاخص با داده‌های واقعی، همخوانی بیشتری داشته باشد. بر همین اساس مرکز آمار اقدام به تغییر سال پایه شاخص قیمت مصرف کننده از سال ۱۳۹۵ به سال ۱۴۰۰ کرد. آمارهای مربوط به تورم سالانه (رشد میانگین شاخص تورم ۱۲ ماهه اخیر نسبت به ۱۲ ماه قبل آن) نشان می‌دهد که تورم با سال پایه جدید نسبت به تورم قبلی در سطح پایین‌تری قرار دارد به طوری که مقدار آن برای فروردین ۱۴۰۲، ۳.۵ واحد درصد کمتر شده است (تورم سالانه اسفند و فروردین برای سال پایه ۱۳۹۵، بر اساس تورم ماهانه اخیر محاسبه شده است).
در همین رابطه بخوانید: آیا فایننشال تایمز در مورد تورم ایران درست می‌گوید؟
بر این اساس به نظر می‌رسد که بایستی تورم ماهانه سال ۱۴۰۱ با سال پایه جدید، نسبت به سال پایه قبلی در برخی ماه‌ها کم شده باشد تا تورم سالانه عدد پایین‌تری را نشان دهد. برای بررسی صحت این ادعا، آمار تورم ماهانه جدید با استفاده از آمار تورم سالانه تخمین زده شد. بر این اساس به نظر می‌رسد، تورم ماهانه جدید در ماه‌های فروردین، اردیبهشت، خرداد و بهمن ۱۴۰۱، کمتر از تورم قبلی بوده باشد. لذا این سوال پیش می‌آید که چه تغییراتی در ترکیب هزینه‌های خانوارها اتفاق افتاده است که با شاخص تورم جدید، شاهد کاهش تورم هستیم.
برای این منظور، به مقایسه ضرایب اهمیت کالاها و خدمات در شاخص قبلی و جدید می‌پردازیم. همانطور که در نمودار زیر مشاهده می‌شود، سهم دو گروه عمده «خوراکی و آشامیدنی‌ها»، «مسکن، اجاره، آب و برق و گاز» نسبت به قبل افزایش پیدا کرده است که تا بهمن ماه به ترتیب تورم نقطه به نقطه ۷۳.۳ درصد و ۳۹.۹ درصد داشته‌اند. لذا با توجه به افزایش سهم خوراکی‌ها در شاخص جدید و نیز افزایش قیمت آنها در ماه‌های اردیبهشت و خرداد، این سوال مطرح می‌شود که چرا تورم ماهانه جدید نسبت به قبل کمتر شده است؟ بر این اساس انتظار می‌رود که مرکز آمار همانند گذشته با ارائه آمارهای کامل در مورد تورم، این ابهامات را برطرف کند، هر چند که این تغییرات، تاثیر چندانی در درک مردم از تورم نخواهد داشت.
در همین رابطه بخوانید: تورم شصت درصدی فروردین