فردای اقتصاد: همزمان با حضور بشار اسد، رییسجمهور سوریه در شهر ساحلی جده عربستان، در کرانه دریای سرخ، باهدف شرکت در نشست سران کشورهای عضو اتحادیه عرب، ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین، ظهر روز جمعه، ۲۹ اردیبهشت، در توییتی خبر داد که وارد شهر جده عربستان شدهاست.
زلنسکی در جریان این سفر، رهبران چند کشور عربی را به «چشمپوشی» علیه لشکرکشی روسیه به کشورش متهم کرده است.
او این اظهارات را در آستانه سفر به شهر هیروشیمای ژاپن، برای شرکت در اجلاس سران گروه ۷ بیان رفت.
ساعاتی پیش از ورود زلسنکی به عربستان، خبرگزاری رویترز به نقل از یک «منبع آگاه» خبر داده بود که زلنسکی در راه پرواز به سوی جده است.
زلنسکی همچنین در پستی تلگرامی نوشت: «اولویتهای ما، بازگشت زندانیان سیاسی از کریمه و سرزمینهای موقتا اشغالشده و برگشت همه زندانیان و کسانی است که برخلاف قانون اخراج شدهاند.»
او همچنین تاکید کرد: «به علاوه، تمرکز ما ارائه فرمول صلح است. در اجرای آن، باید تا حد ممکن کشورهای بیشتری مشارکت کنند.»
رئیس جمهور اوکراین «تضمین امنیت انرژی در زمستان آینده» و «حفاظت از جامعه اسلامی در اوکراین» را از دیگر محورهای تمرکز کشور خود خواند.
برگزاری این اجلاس در روز ۲۹ اردیبهشت به میزبانی ملک سلمان، پادشاه عربستان، ابتدا به دلیل حضور بشار اسد، رئیسجمهور سوریه مورد توجه گسترده منطقه و جامعه بینالمللی قرار گرفته بود.
این نخستین بار پس از ۱۲ سال یعنی از زمان ناآرامی سوریه است که میزبان اجلاس بهطور رسمی از بشار اسد برای حضور در آن دعوت کرده است.
بشار اسد از روز پنجشنبه ۲۸ اردیبهشت با استقبال رسمی مقامات سعودی در جده به سر میبرد.
با این حال سفر غیرمنتظره و بیسابقه رئیس جمهور اوکراین در میانه جنگ با روسیه به عربستان، سعودی احتمالا حضور بشار اسد را تحتالشعاع قرار خواهد داد.
زلنسکی در توییت خود در روز جمعه افزود با رسیدن به جده بنا به دعوت سران این کشور، با محمد بن سلمان، ولیعهد و سایر مقامات ارشد سعودی دیدار میکند. او هدف خود را پیشبرد روابط دوجانبه اوکراین با سعودی اعلام کرد.
حضور زلنسکی در اجلاس سران کشورهای عربی در حالی انجام شد که سوریه علنا حامی روسیه است و دیگر کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس هم تلاش میکنند روابط خود با مسکو را مخدوش نکنند.
شاید همین موضوع باعث شد ولودیمیر زلنسکی در حضور رهبران اتحادیه عرب بگوید: «متاسفانه، هستند کسانی که در جهان و همین جا در میان شما، چشم خود را بر الحاقهای غیرقانونی (خاک اوکراین به روسیه) و آن زندانیان (اسرای جنگی) بستهاند».
«من اینجا هستم تا رو در رو با هر کسی که بخواهد صادقانه رایزنی کند گفتگو کنم چرا که معتقدم هر چه قدر هم که روسیه بخواهد نفوذ و تاثیر داشته باشد، باید هنوز ارادهای برای مستقل ماندن وجود داشته باشد.»
با این حال، احتمال دیدار بشار اسد با زلنسکی ذهن افکار عمومی را به خود مشغول کردهاست.
سوریه یکی از پنج کشوری است که در مارس ۲۰۲۲ در مجمع عمومی سازمان ملل متحد علیه قطعنامهای رأی داد که حمله روسیه به اوکراین را محکوم کرده و خواستار خروج نیروهای این کشور شده بود.
بشار اسد در جنگ داخلی سوریه از اتحاد روسیه برخوردار است.
بسیاری از کشورهای عضو اتحادیه عرب با حفظ رابطه نزدیک با روسیه، از محکوم کردن مسکو در حمله نظامی به اوکراین که در ۱۴ ماه اخیر جنگ بین دو کشور را رقم زده، خودداری کردهاند.
اسناد فاش شده اخیر از پنتاگون نشاندهنده همکاری محرمانه تسلیحاتی میان امارات با روسیه بود و احتمال تجهیز روسیه به هزاران موشک ساخت صنایع نظامی مصر را نیز مطرح کرد، در حالی که امارات و مصر روابط نزدیک با آمریکا دارند.
آمریکا از مصر که مقر رسمی اتحادیه عرب نیز در قاهره، پایتخت آن قرار دارد و بازیگر کلیدی دنیای عرب است، خواسته بود از تجهیز نظامی روسیه خودداری کند. دولت آمریکا احتمال دور زدن تحریمهای روسیه از طریق شرکتها در امارات را نیز بعید ندانسته بود.
با این حال، امارات صد میلیون دلار و عربستان تاکنون ۴۰۰ میلیون دلار کمک «بشردوستانه» به اوکراین ارائه کردهاند.
به نوشته رویترز، ولودیمیر زلنسکی از جده راهی هیروشیما در ژاپن خواهد شد تا در اجلاس سران هفت کشور صنعتی موسوم به گروه هفت (G-7) شرکت کند.
الکسی دانیلوف، دبیر شورای عالی امنیت ملی اوکراین هم روز جمعه تأیید کرد که زلنسکی در اجلاس ژاپن شرکت خواهد کرد.
زلنسکی پس از سفر چهار ماه پیش خود به واشینگتن، در روزهای گذشته به ایتالیا، آلمان و بریتانیا نیز سفر کرده تا دریافت تجهیزات نظامی و کمک بیشتر برای نیروهای خود در جبهههای جنگ در برابر ارتش روسیه را تضمین کند.
مقامات ایالاتمتحده گفتهاند که زلسنکی در چند روز آینده با جو بایدن، رییسجمهور آمریکا دیدار خواهد کرد.
به نوشته الجزیره، حضور زلنسکی در آخرین روز از نشست سه روزه سران گروه هفت در هیروشیما عزم این دولتها و سایر کشورهای عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) را برای ادامه تأمین تسلیحاتی اوکراین در برابر روسیه تقویت خواهد کرد.
نشست سران آمریکا، کانادا، بریتانیا، فرانسه، آلمان، ایتالیا و ژاپن در هیروشیما که از روز جمعه آغاز شده، بر تشدید تحریمها علیه اقتصاد روسیه متمرکز شده است.
روسیه نیز پیشتر عضو این گروه بود، گروهی که در آن زمان گروه هشت نامیده میشد اما به دنبال الحاق کریمه به خاک روسیه، مسکو از عضویت در این گروه اخراج شد.
همزمان با اجلاس هیروشیما، اعلام شد که واشینگتن ۳۰۰ مورد تحریم جدید علیه ۷۰ نهاد روسی را در نظر گرفته و بریتانیا نیز ضمن اعلام تحریم در مورد ۸۶ عامل حقیقی و حقوقی روسیه، از ممنوعیت واردات الماس، مس، آلومینیوم و نیکل روسیه خبر داد.
محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، در این اجلاس یک بار دیگر از آمادگی ریاض برای میانجیگری میان مسکو و کییف خبر داد.
عربستان سال گذشته در جریان معاوضه زندانیان و اسرای جنگی میان مسکو و اوکراین نقش ایفا کرد.
از جمله موضوعهای اصلی سیاسی در نشست امسال تلاش برای افزایش فشار اقتصادی بر روسیه به دلیل ادامه اشغال اوکراین و حمایت بیشتر از اوکراین در این جنگ است.
ریشی سوناک، نخست وزیر بریتانیا، گفته امیدوار است در پی این گفتگوها، کشورهای بیشتری در کنار بریتانیا و ایالات متحده در ادامه و تشدید تحریم روسیه و کمک به اوکراین قرار بگیرند. او در مصاحبه با بیبیسی گفت که اطمینان دارد «شرکای ما همان اقداماتی را که انجام دادهاند دنبال خوهند کرد» و افزود: «این هماهنگی تحریمها را موثرتر میکند و باعث میشود بهای اقدام غیرقانونی خود را بپردازد.»
امروز و در پایان اولین جلسه، رهبران گروه ۷ بیانیهای صادر کردند و در آن «بر تعهد خود برای ایستادگی در برابر جنگ تهاجمی و غیرقانونی روسیه علیه اوکراین» تاکید کردند و گفتند که همه کشورهای عضو در این زمینه اتفاق نظر کامل دارند.
در این بیانیه آمده است که «ما همچنین به حمایت مالی، بشردوستانه، نظامی و دیپلماتیک از اوکراین تا هر زمان که لازم باشد قویا متعهد هستیم و میکوشیم هزینهها برای روسیه و کسانی که از اقدامات نظامی آن حمایت میکنند افزایش دهیم.»
گروه ۷ هشدار داده است که تحریمهای جدید افراد و نهادهای حامی روسیه را در سراسر اروپا، خاورمیانه و آسیا هدف قرار خواهد داد.
این بیانیه کاهش اتکای کشورهای غربی به منابع انرژی روسیه را یادآور شده و از موفقیت تلاشهایی سخن گفته است که توانست مانع از آن شود که «روسیه انرژی را به عنوان اسلحهای برای ارعاب جهانیان به کار گیرد.»
این بیانیه خواستار «خروج کامل و بدون قید و شرط نیروهای روسیه» از خاک اوکراین شده و گفته است که چنین اقدامی برای صلح ضروری است.
فومیو کیشیدا، نخست وزیر ژاپن و رئیس دورهای این اجلاس، در سخنان افتتاحیه خود خواستار «گفتگوهای صریح و استراتژیک» در مورد موضوعاتی مانند تغییرات آب و هوایی و جنگ در اوکراین شد و افزود: «گروه هفت به عنوان نهادی که به ارزشهای اساسی و انسانی مشترک پایبند است باید برای مشکلات مهم جامعه بینالمللی پاسخ موثر بیابد و نقش رهبری جهان را ایفا کند.»
او گفت که تحقق این هدف، مستلزم توجه به دو رکن اساسی است: «نظام بینالمللی دموکراتیک و باز مبتنی بر حاکمیت قانون و همکاری با شرکای بینالمللی فراتر از گروه ۷.»
استقبال گرم از بشار اسد
پیشتر و در روز پنجشنبه، بشار اسد، رئیس جمهور سوریه در حین ورود به عربستان سعودی برای شرکت در نشست اتحادیه عرب مورد استقبال گرم میزبان قرار گرفت. او برای نخستین بار پس از سال ۲۰۱۱ در این اجلاس شرکت میکند.
اسد در حین ورود به جده در عربستان سعودی مورد استقبال صمیمانهای از سوی میزبان این مراسم قرار گرفت.او به دنبال ناآرامیهای سوریه در سال 2011، از نشستهای اتحادیه عرب اخراج شده بود. اما در اوایل ماه مه سال جاری، کشورهای عضو اتحادیه عرب سرانجام به پذیرش دوباره سوریه رای مثبت دادند.
عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهور مصر، قیس سعید، رئیس جمهور تونس، نجیب میقاتی، نخست وزیر دولت موقت لبنان و محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی نیز در این اجلاس حضور دارند.
فیصل المقداد، وزیر خارجه سوریه، درباره حضور رژیم اسد در این نشست گفت: «این نشست بسیار مهم است. ما از تمام اقداماتی که پادشاهی سعودی در این زمینه اتخاذ کرده است، راضی هستیم.»
توافق سران گروه هفت برای مقابله با «ماشین جنگی روسیه»
همزمان سران هفت کشور صنعتی غرب بر اعمال محدودیتها و تحریمهای جدید علیه روسیه به خاطر تجاوز به اوکراین تاکید کردند. جنگ روسیه علیه اوکراین و حمایت تسلیحاتی بیشتر از کییف از مسائل محوری این نشست هستند.
سران و رهبران هفت قدرت صنعتی (گروه هفت) در نخستین روز از اجلاس سه روزه خود در هیروشیمای ژاپن بر هماهنگی در مورد اعمال تحریمهای جدیدی علیه روسیه تاکید کردند.
به گزارش خبرگزاری آلمان، سران گروه هفت روز جمعه، ۱۹ مه (۲۹ اردیبهشت) تاکید کردند که هدف از این تحریمها فلج کردن «ماشین جنگی» روسیه تا حد ممکن است.
در این اجلاس یکی از مسائل مورد توجه شرکتکنندگان، اقدام مشترک علیه روسیه به دلیل تجاوز به خاک اوکراین است. گروه هفت نمیتواند تحریمی اعمال کند اما قادر است اقدامهای محدودکننده و تحریمهای اعضا را هماهنگ کند.
کشورهای گروه هفت توافق کردهاند که جلوی دسترسی روسیه به فناوری، تجهیزات صنعتی و خدماتی که در جنگ علیه اوکراین استفاده میشود گرفته شود.
تحریمهای جدید شامل کالاهایی میشوند که برای روسیه در میدانهای نبرد تعیینکننده هستند و شرکتهایی که در انتقال این کالاها به جبهه نقش دارند را هم در برمیگیرد.
برای جزییات بیشتر کلیک کنید:
اوباما تحریم شد
موافقت بایدن با تحویل اف ۱۶ به اوکراین