فردای اقتصاد: قیمت نفت نسبت به اوج خود در سال گذشته میلادی حدود ۴۰ درصد افت کرده است و نسبت به قیمتها در آخر سال ۲۰۲۰ افت حدود ۱۵ دلاری را ثبت کرده است. گمان میشد که با تصمیم ماه گذشته اوپک و روسیه برای کاهش تولید نفت، قیمتها به مسیر افزایشی باز گردد. اما این خبر تنها برای چند روز بر بازار نفت اثرگذار بود و قیمتها بار دیگر در مسیر کاهشی قرار گرفت. در این میان برخی تحلیلگران بر این باورند که نگرانی از رکود اقتصاد جهانی عامل افت قیمتها بوده است با این حال دسته دیگری از تحلیلگران هستند که با اشاره به اعداد پیشبینی شده از رشد تقاضا برای نفت اعلام میکنند که چشمانداز رکود اقتصاد جهانی تا کنون نتوانسته پیشبینیها از رشد تقاضا را دست خوش تغییر کند و رشد تقاضا برای نفت در سال جاری با وجود کند شدن اقتصاد جهانی در اوج خود قرار خواهد داشت.
آنها بر این باورند که رشد غیرمنتظره تولید از سوی کشورهای تحریمی چون ایران و روسیه موجب افزایش عرضه نفت و کاهش قیمتها شده است. به باور این دسته از تحلیلگران، موسسات و سازمانهای بینالمللی روی افت عرضه این کشورها حساب کرده بودند و با درنظر گرفتن آن رشد قیمت نفت و حتی رسیدن آن به ارقام بالای ۱۰۰ دلار را در سال ۲۰۲۳ پیشبینی میکردند. در واقع برآوردها از رشد تقاضا تا کنون تحقق یافته اما افت عرضهای رخ نداده و همین عامل هم کف قیمت نفت در بازارها را شل کرده است.
در این میان اوپک پلاس به رهبری روسیه و عربستان ظرف یک سال اخیر دو مرتبه تلاش کرده که با کاهش تولید هدفگذاری خود موجب استحکام بازار و افزایش قیمت نفت شود. با این حال این تلاشها تاکنون بیثمر بوده است. از این رو هفته پیش وزیر انرژی عربستان انگشت اتهام را به سوی آژانس بینالمللی انرژی گرفت و خطای محاسباتی این سازمان در پیشبینی افت تولید روسیه را موجب سردرگمی بازار دانست. آژانس سال پیش و در شروع جنگ اوکراین افت ۳ میلیون بشکهای تولید روزانه نفت روسیه را پیشبینی کرد که محقق نشد. این سازمان بعد از آن به خصوص در اواخر سال ۲۰۲۲ با اعمال سقف قیمتی از سوی گروه ۷ بر قیمت صادراتی نفت روسیه، باز برآوردی از افت عرضه این کشور ارائه داد. اما همانطور که خود این سازمان در آخرین گزارش ماهانهاش از بازار نفت اعتراف میکند، صادرات نفت روسیه در حال حاضر در بیشترین سطح ظرف ۳ سال اخیر قرار دارد.
ما در این گزارش روی نمودار و با اعداد و ارقام نشان دادهایم که عرضه نفت از سوی ایران و روسیه چه تغییری داشته و این کشورها چگونه در افت قیمتها اثرگذار بودهاند.