تسنیم : صبح امروز چهل و یکمین نشست کمیسیون محیط زیست و خدمات شهری مجمع شهرداران کلانشهرهای کشور با حضور بیست شهر به میزبانی شهرداری شیراز برگزار شد.
ایرج حشمتی معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست کشور در این مراسم اظهار داشت: مهمترین بخش مورد نیاز سامان بخشی به وضعیت محیط زیست کشور شناخت آن است و موضوع مد نظر دارای گره و ایراد قانونی نیست بلکه ضعف در احصاء داده‌ها و مطالعات جامع است.
وی عنوان کرد: استراتژی توسعه پایدار با پنج مشکل اساسی محیط زیستی روبه‌روست که مسئله آب، آلودگی هوا، تغییر کاربری اراضی و فرسایش خاک، مصرف انرژی، خطر انقراض و تنوع زیستی از جمله آنهاست.
حشمتی ضمن تشریح مشکلات مربوط به هر پنج بخش، گفت: کشور ایران روی کمربند خشک و نیمه خشک قرار دارد و حتی استان‌ها و شهرها و روستاها مشکل آب دارند. از سوی دیگر در حوزه آلودگی هوا به‌ویژه گرد و غبار که عمدتا منشا خارجی دارد با عنایت دولت سیزدهم طی دو سال گذشته بالغ بر ۸۱۵ میلیارد تومان هزینه اختصاص داده شد که این مبلغ جوابگوی رفع مشکل نبود.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست کشور اضافه کرد: در حوزه آلودگی هوا و به‌ویژه حوزه حمل و نقل باتوجه به تعداد بالای شش و نیم میلیون خودروی فرسوده از کل ۲۵ میلیون خودرو و همچنین ۹ میلیون موتور سیکلت فرسوده از ۱۲ میلیون موتور سیکلت، دو برابر کشور چین، رتبه اول مصرف انرژی در دنیا را در اختیار داریم و دو نیم برابر دنیا انرژی مصرف می‌کنیم. این در حالیست که سهم ما از انرژی‌های تجدید پذیر یک درصد است که بسیار ناچیز و نامتناسب است.
حشمتی با تأکید بر شناسایی صنایع آلاینده کلان شهرها باهمکاری، همدلی و حتی فشار شهرداری‌ها و شوراهای اسلامی شهر باید نسبت به رفع آلایندگی اقدام شود، گفت: صنایع آلاینده باید سهم خود را در راستای آلودگی هوا به شهرداری‌ها پرداخت کنند.
این مقام مسئول همچنین بر استفاده از ظرفیت دانش بنیان‌ها با حمایت، برنامه ریزی و فراخوان آن‌ها و بهره‌مندی از نظرات آن‌ها تأکید کرد و گفت: باتوجه به اینکه در نقاط مختلف کشور در برخی شهرها آلودگی هوا کاهش یافته در سه سال اخیر و در مکان‌هایی صعودی بوده است، این موضوع نشانگر آنست که برخی اقدامات و همکاری‌های بین بخشی موثر، مفید و کار آمد بوده که این موضوعات باید همچنان ادامه یافته و تقویت شود.
شهردار کلانشهر شیراز با اشاره به اینکه در حال تلاش برای گرفتن مطالبات و سهم شهرداری‌ها در برنامه هفتم توسعه در قوانین بودجه‌ای و سنواتی هستیم، بیان کرد: امروز وضعیت خوب است و نباید سیاه نمایی کنیم و نیمه خالی لیوان را ببینیم.
محمد حسن اسدی با اشاره به اینکه امروز وضعیت شهرداری‌ها از وضعیت سایر نهادها بهتر است، اضافه کرد: کسی برای رفع مشکلات شهرداری‌ها اقدامی نمی‌کند و این نهاد خود به صورت مستقل و با حمایت شورای شهرها مشکلات خود را حل می‌کند.
شهردار شیراز همچنین به اهمیت حوزه معاونت محیط زیست، خدمات شهری و سلامت شهرداری اشاره و ابراز کرد: اهمیت این حوزه روز به روز هویداتر و نمایان‌تر از گذشته است. چرا که به تناسب توسعه شهرنشینی شاهد جمعیت مصرف گرا و مصرف زده هستیم که محیط زیست را در معرض آسیب جدی قرار می‌دهد.
اسدی تصریح کرد: در کشورهای در حال توسعه و صنعتی به میزانی قابل توجهی به حوزه محیط زیست توجه می‌شود. این در حالیست که در این حوزه باید موضوع پیشگیری همواره مدنظر باشد.
وی همچنین به افزایش مصرف گرایی و مصرف وسائل یکبار مصرف اشاره کرد و گفت: هیچ حوزه‌ای همچون خدمات شهری ارتباط مستقیم، مستمرتر و به صورت شبانه روزی با شهروندان ندارد و سازمان‌هایی همچون آتش نشانی، پسماند، آرامستان‌ها و خدمات شهری حتی یک روز هم تعطیل نبوده و همواره در حال خدمت رسانی هستند و اهمیت این حوزه بر هیچکس پوشیده نیست.
شهردار شیراز اضافه کرد: خدمات شبانه روزی که این مجموعه‌های خدمات رسان ارائه می‌نمایند موجب نظم در شهر می‌شود.
اسدی عنوان کرد: امروز نبض شهر خوب کار نمی‌کند و باید برای این وضع پریشانی و نگرانی شهر اندیشه‌ای شود.
شهردار کلانشهر همچنین در این جلسه به دو شاخصه شهر شیراز در حوزه تمیزترین و پاک‌ترین هوا در این شهر اشاره کرد و افزود: شهر شیراز طی یکسال گذشته حتی یک روز هم هوای آلوده نداشته است و این یک سرمایه برای شهر شیراز است.
اسدی خاطر نشان کرد: امروز شهرها گران اداره می‌شود، به گونه‌ای که در سال گذشته هزینه‌های جاری سازمان مدیریت پسماند شهرداری شیراز ماهانه ۳۵ میلیارد تومان بود. همچنین در سال جاری بیش از ۸۰ میلیارد تومان هزینه جاری مدیریت پسماند است.
وی با اشاره به اینکه طی یکسال تنها برای جمع آوری، دفن و تفکیک زباله‌ها بیش از هزار میلیارد تومان هزینه می‌شود، گفت: این هزینه کرد به جز موارد زیر ساختی، پروژه‌های عمرانی در سایت تفکیک زباله است.
شهردار شیراز در ادامه بر استفاده از سیستم‌های هوشمند نوین تأکید کرد و افزود: یکی از حوزه‌های تاثیر گذار نسبت به فرهنگ شهروندی، حوزه معاونت محیط زیست و خدمات شهری است. این در حالیست که نباید تنها انتظار ما از سازمان فرهنگی و حوزه روابط عمومی باشد. چرا که هیچ مجموعه‌ای همچون شهرداری، حوزه خدمات شهری و سازمان پسماند نسبت به تمیزی شهر اقدام نمی‌کند و این قدرت انحصاری در حوزه خدمات شهری است.
اسدی ادامه داد: اگر امروز بدنبال حکمرانی در شهرها باشیم بایستی تحول و رضایتمندی را هم دنبال کنیم تا این موضوع محقق شود.
این مقام ارشد مدیریت شهری یادآور شد: باتوجه به بودجه ۲۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومانی شهرداری شیراز، این مجموعه و شورا توانست افق ۱۴۰۴ برای این کلانشهر را تعریف کند که براساس آن در یک برنامه پنج ساله شهرداری شیراز ۳ درصد از کل بودجه خود را باید صرف پروژه‌های دو حوزه محرومیت زدایی، مسجد و محله محوری شود و میتوان گفت که امروز شهرداری بر مدار برنامه و یک مسیر و نقشه راه در حرکت است که از ابتدا تا انتهای این مدار مشخص است.
رییس کمیسیون محیط زیست و خدمات شهری مجمع شهرداران کلانشهرهای کشور با اشاره به اینکه تا دیروز اگر برگزاری نشست‌های این‌چنینی نیاز بود اما امروز به عنوان یک ضرورت است، اظهار داشت: با اتفاقاتی که به هر حال نه در کشور ما در دنیای امروز صورت گرفته ما شاهد جابه‌جایی‌های ارزش‌ها از جنس اقتصادی هستیم و در زمانی که ارزش‌های حوزه‌ی اقتصادی درگیر شود طبیعتا محیط زیست هم درگیر می شود.
علی نجفی عنوان کرد: تا دیروز با آنچه که در حوزه پسماند با نام زباله خشک می‌شناسیم دارای ارزش اقتصادی منفی بود و باتوجه به اینکه هر آنچه ارزش منفی و زحمت داشته باشه عموما به دوش شهرداری‌ها بوده ، اما امروز با ارزش پیدا کردن این مواد و با تغییر رویکردهای اقتصادی دارای بار ارزش اقتصادی بسیار مثبتی شده است.
وی با اشاره به اینکه در حوزه منابع آبی در چند سال گذشته فاضلاب‌ها را به عنوان ارزش اقتصادی منفی تلقی می شد و عموما شرکت‌های آبفا در کشور به دنبال رفع مسئولیت در حوزه تصفیه و تولید پساب بوده و عموما از ورود شهرداری‌ها به حوزه احداث تصفیه‌خانه‌ها استقبال می شد، افزود: امروزه شاهد هستیم که با بروز مشکلات کم آبی که به وجود آمده پساب و فاضلاب ها دارای ارزش اقتصادی شده است، به نحوی که حتی بعضا در برخی کلانشهر ها شاهد هستیم علی رقم توافقات و بویژه توافقنامه های مبادله شده و به نوعی واگذاری های که به شهرداری ها صورت گرفته، برخی در مجموع حالت عقب نشینی و پس گیری امتیازات منفی دیروز و امتیازات مثبت امروز هستند.
نجفی ادامه داد: در حوزه تجهیزات شهری با توجه به تحریم‌های ظالمانه‌ای که حاکم شده درکشور محدودیت‌های بسیار زیادی اعمال شده است که در حوزه ایمنی شهری، تجهیزات و ماشین آلات آتش‌نشانی این موضوع نمایان است.
رییس کمیسیون محیط زیست و خدمات شهری مجمع شهرداران کلانشهرهای کشور افزود: با جابه‌جایی ارزش‌های اقتصادی قطعا کانون‌هایی شکل می‌گیرد که این کانون‌ها هرچند غیر رسمی اما به دنبال وضع قوانینی هستند که این قوانین طبیعتا در جهت تامین منافع افراد است. این در حالیست که متاسفانه به جهت فضاهایی که به هر حال در قاطبه کشور نمود پیدا کرده و سایر حوزه‌ها بر حوزه های زیست محیطی تقدم پیدا کرده است حتی در برنامه هایی هم که هیات دولت تنظیم می‌کند کم لطفی و بی مهری صورت گرفته است.
نجفی با اشاره به اینکه در برنامه هفتم توسعه کم مهری را ما شاهد هستیم، ادامه داد: متاسفانه هیچ نگاهی به حوزه محیط زیست صورت نگرفته و هیچ فصلی در حوزه محیط زیست تعریف نشده است.
وی ادامه داد: در حوزه مدیریت کلان شهری هم حتی شهرداری‌ها مورد بی‌مهری قرار گرفته و در حوزه حاکمیتی به سمت یک فرآیند دولتی کشیده شده و این موضوع به عنوان یک آسیب است.
به گفته نجفی اگر با این رویکرد برنامه هفتم توسعه تنظیم شود، نمی‌دانیم که به سر شهرها چه خواهد آمد.
این مقام مسئول یادآور شد: در ماده سی و پنج در حوزه منابع درآمدی در واقع منابع درآمدی شهرداری‌ها با شکل تلفیقی لحاظ شده و با وزارت اقتصاد و دارایی در صورتیکه این نگاه‌ها که از نگاه دولتی است بر شهرداری‌ها حاکم شود، علاوه بر شهرداری‌ها در حقیقت شهرهای ما دچار مشکل خواهند شد. رییس کمیسیون محیط زیست و خدمات شهری مجمع شهرداران کلانشهرهای کشور خاطر نشان کرد : در شهر هیچ مدل حاکمیتی برای شهر دیده نشده و این موضوع یک آسیب است. لذا استدعا دارم با یک نگاه ضرورت آمیز به این جلسات نگاه شود و به دنبال این باشیم که از تمام ظرفیت‌هایی که در اختیار ما است استفاده شود.
نجفی در پایان بر استفاده از ظرفیت شورایعالی استان ها در پیشگیری و حذف وقوع اتفاقات در حوزه مدیریت شهری تأکید کرد.
معاون محیط زیست و خدمات شهری شهرداری شیراز با اشاره به اینکه مسئله اصلی کشور ما امروز توجه به مسائل زیست محیطی و آلاینده‌های هوایی است که باعث تعطیلی شهرهای بزرگ دنیا می شود، افزود: یکی دیگر از موضوعات مهم و اصلی در دنیا، موضوع تنفس و زیست انسانی است که ما را به برگزاری مجمع کلانشهرهای معاونین خدمات شهری و محیط زیست کشور به میزبانی شیراز ترغیب کرد تا در این مجمع به این مسائل پرداخته شود.
غلام رضا غلامی افزود: در این گردهمایی توجه به حوزه محیط زیست در مباحث آلایندگی هوا از کارخانجاتی که زندگی بشر امروز را مورد تهدید قرار داده، تدابیری اندیشیده می شود.
به گفته غلامی شیراز تنها کلانشهری است که تا امروز به واسطه آلاینده‌ها تعطیل نشده است و این موضوع به دلیل توجه به حوزه فضای سبز، باغات زیبای قصرالدشت و ارتفاعات شهر شیراز است.
معاون محیط زیست وخدمات شهری شهرداری شیراز با اشاره به اینکه حفظ باغات قصرالدشت به واسطه آبیاری این باغات و ایجاد تصفیه خانه‌های لوکال و محلی که بتواند نیازهای باغات را برآورده بکنه از مسائل مهمی است که ما مدنظر قرار داده ایم، گفت: یکی دیگر از موضوعات مورد توجه حوزه ما نوسازی ناوگان حمل و نقل شهری بوده که طی ۱۳ سال نوسازی نشده است.
غلامی همچنین در خصوص اعتبارات این حوزه اشاره کرد: در بعد اعتبارات بالغ بر هفت هزار میلیارد تومان در حوزه خدمات شهری برای حوزه های مدیریت پسماند، تصفیه خانه های لوکال و محلی و خرید ماشین‌آلات و تجهیزات در نظر گرفته شد.
به گفته معاون محیط زیست و خدمات شهری شهرداری شیراز در این نشست طرح های مشترک هر کلانشهر مورد ارزیابی قرار گرفته که این طرح‌ها بیشتر در حوزه مباحث زیست محیطی، تصمیم گیری ها و استفاده از ظرفیت‌های وزارت نیرو که در اصل قانون هوای پاک هم به آن اشاره شده است مورد بررسی قرار می گیرد