فردای اقتصاد: صندوق بینالمللی پول محاسبه کرده حجم یارانه روی سوختهای فسیلی در جهان طی سال گذشته به هفت تریلیون دلار رسیده است. این یارانهها در دو بخش مستقیم و غیرمستقیم محاسبه شدهاند. منظور از یارانههای مستقیم، انواع کمک دولت به عنوان یارانه به تولیدکنندگان یا مصرفکنندگان است. اما منظور از یارانههای غیرمستقیم، در واقع مالیاتهایی است که باید روی سوخت فسیلی وضع میشده اما نشده است؛ یعنی مثلاً کاهش مالیات بر مصرفکنندهای که رخ داده و همچنین، مالیاتی که باید به خاطر اثرات منفی زیستمحیطی وضع میشده است.
یارانههای غیرمستقیم سوختهای فسیلی
صندوق بینالمللی پول محاسبه میکند برای رسیدن به اهداف معاهده محیطزیستی پاریس راجع به گرمایش زمین چقدر مالیات باید وضع شود و طبق این موضوع، به همراه مالیات بر مصرفکنندهای که در زمینه سوختهای فسیلی گرفته میشده و حالا به ویژه طی دو سال گذشته برای کمک به خانوارها و بنگاهها کاهش یافته، یارانه غیرمستقیم را برآورد میکند. یارانهای که ظاهراً در ۲۰۲۲ به ۵٫۷ تریلیون دلار رسیده است.
جمع این یارانه با یارانه مستقیم ۱٫۳ تریلیون دلاری -که دو برابر سال قبلش است- باعث شده یارانه برآوردشده به اندازه ۷٫۱ درصد تولید ناخالص داخلی جهان رسیده است. در حالی که به گفته گزارش این نهاد بینالمللی، این سهم بیشتر از مخارج آموزش عمومی در جهان (۴٫۳ درصد) است و به بزرگی دوسوم بودجه سلامت عمومی (۱۰٫۹ درصد).
گرمایش زمین و یارانه سوخت فسیلی در اوج
در تابستانی که گرمای هوا در بسیاری نقاط جهان رکوردهای جدیدی را ثبت کرد، بیتوجهی به هزینههای مصرف سوختهای فسیلی چشمانداز مقابله با عوامل انسانی گرمایش جهانی را مبهم کرده است. صندوق بینالمللی پول میگوید حذف یارانههای مستقیم و غیرمستقیم سوختهای فسیلی (که دومی به معنی وضع مالیاتهایی است معادل با هزینههای خارجی زیستمحیطی سوختهای فسیلی) میتواند منجر به کاهش ۱٫۶ میلیون مرگ سالانه خواهد بود و ۴٫۴ تریلیون دلار درآمد نصیب دولتها خواهد کرد تا برای رسیدن به اهداف حول گرمایش جهانی صرف شود.
البته این نهاد تأکید کرده که حذف یارانهها پروسه سادهای نیست. برای نمونه، ضروری است که دولتها حین این روندها حمایت از اقشار آسیبپذیر را با دقت بیشتری انجام دهند.