رکود اقتصادی یا Economic depression به زبان ساده؛ اگر اقتصاد کشوری در دو دوره سه ماهه پیاپی رشد منفی داشته باشد، دچار رکود اقتصادی شده است. رکود مجموعه‌ای از عوامل است که دست به دست هم می‌دهند و به‌طور هم‌زمان باعث رشد منفی اقتصاد یک جامعه می‌شوند. رکود اقتصادی بیشتر در کاهش رشد تولید ناخالص داخلی، درآمد، اشتغال، فعالیت‌های صنعتی و… قابل مشاهده است. از دوره رکود اقتصادی، به عنوان دوره کسادی و بحران نیز یاد می‌شود. این دوره در مقابل دوره رونق قرار دارد. در این دوره حجم تولید و تجارت کاهش می‌یابد، به خصوص در مورد کالاهای بادوام، به طوری که در مورد بعضی از آنها معمولاً حجم تولید به کم‌تر از حجم مصرف نیز می‌رسد.
تعریف دقیق رکود اقتصادی چیست؟
تعریف کلی تری که از رکود اقتصادی ارائه می‌شود عبارت است از پایین آمدن قابل توجه فعالیت‌ها در کل اقتصاد که حداقل چند ماه به طول انجامد. اثرات رکود اقتصادی معمولاً به حدی است که در بخش‌های مختلف اقتصاد از قبیل رشد تولید ناخالص داخلی، اشتغال، درآمدهای واقعی، تولید صنعتی و قیمت‌های عمده و خرده فروشی قابل مشاهده است. عدم اشتغال در دوره رکود به پایین آمدن قیمت مزارع و کارایی بالای نیروی کار منجر می‌شود.
دلایل اصلی ایجاد رکود اقتصادی
چه عواملی باعث رکود اقتصادی می‌شوند؟
وعده کردیم که در ادامه بحث‌مان به دلایل به وجود آمدن رکود اقتصادی بپردازیم و به سوالاتی از این دست که رکود اقتصادی چیست؟ و این‌که رکود یعنی چه پاسخ دهیم.
یکی از نکات مهمی که باید در مورد ابعاد سوال رکود چیست بگوییم میزان افزایش دامنه رکود است. گسترده بودن دامنه رکود ممکن است از مرز یک کشور یا سرزمین فراتر رود و دامن جهان را هم بگیرد. برای نمونه می‌توان به ۸۰۰ سال پیش از میلاد مسیح برویم و به بریتانیا سفر کنیم. این کشور در چنین تاریخی به دلیل متشنج شدن فضای اجتماعی و بحران اقتصادی برای اولین بار در تاریخ بشر رکود اقتصادی را تجربه کرد و این موضوع از مرز این کشور به کشورهای دیگر هم راه پیدا کرد؛ بنابراین باید این نکته مهم را در نظر داشته باشیم که به دلیل گستردگی رکود ممکن است دلایل و به اصطلاح متخصصان این رشته، متغیرهای رکود به شکل دیگری هم ظاهر شوند.
باید قبل از این که به دلایل رکود بپردازیم، زمان رخ دادن این اتفاق ناگوار را حدس بزنیم. این که بخواهیم به این پرسش پاسخ دهیم که رکود یعنی چه باید به ابعاد مختلف توجه کنیم. پاسخ به سوال رکود چیست ممکن است تعریفی یک خطی باشد. اما برای بررسی چرایی و چگونگی این پدیده به بررسی بیشتر نیاز داریم.
بی‌اعتمادی به بازار سرمایه و سقوط بازار سهام
بازار سهام، تا حد زیادی بازتاب دهنده وضعیت اقتصادی و سقوط این بازار بیانگر کم شدن اعتماد سرمایه‌گذاران به اقتصاد کشور است. گاهی اوقات سقوط این بازار و نوسانات بازار سرمایه، می‌تواند خبر از یک رکود اقتصادی در آینده بدهد.