فردای اقتصاد: در کمتر از یک ماه شاخص دلار بیش از ۵ درصد افزایش ارتفاع داده و امروز با قرار گرفتن در سطح ۱۱۰.۷، بالاترین سطح از ۹ جون ۲۰۰۲ را از آن خود کرد. با این رکوردشکنی جدید حالا بسیاری از خود این سوال را میپرسند که دلار چقدر میتواند قوی شود؟ در پاسخ به این سوال تاریخ به ما میگوید هنوز چیزی ندیدهاید.
در سال ۱۹۷۱ توافق «برتون وودز» که ارزش یک ارز را نسبت به طلا میسنجید، ملغی اعلام شد. نیکسون رئیسجمهور وقت ایالات متحده و مشاورانش که چندان به بازار آزاد اعتقاد نداشتند چند ماه بعد، «توافقنامه اسمیت» را معرفی کردند.
هنوز یک دهه نگذشته بود؛ در دوره نخست ریاستجمهوری ریگان، ارزش دلار بهشدت افزایش یافت؛ زیرا نرخهای بهره برای مقابله با تورم به سطوحی حماسی رسیده بود. در آن دوره، ارزش دلار در برابر پوند به بالاترین حد رسید. دولت آمریکا ابتدا این رشد را حاصل قدرت اقتصادی کشور قلمداد میکرد؛ اما خیلی زود اثرات منفی این رشد نمایان شد.
ریگان از سوی تولیدکنندگان آمریکایی تحت فشار قرار گرفت؛ زیرا آنها برای فروش کالاهای خود در خارج، دچار مشکل شده بودند. صدها تولیدکننده بزرگ آمریکایی، به دلیل ارزش بالاتر دلار نسبت به ین، صدها میلیارد دلار در سال قرارداد را از دست میدادند.
سرانجام در سپتامبر ۱۹۸۵ مقامات بانکمرکزی آمریکا با همتایان فرانسوی، بریتانیایی، آلمانی و ژاپنی خود در هتل پلازای نیویورکسیتی دیدار کردند که خروجی آن امضای «توافق پلازا» بود. آنها برنامهای تدوین کردند که با اجرای آن طی دوسال، ارزش دلار ۴۰درصد کاهش پیدا میکرد.
شرایط فعلی بازارهای جهانی و افزایش نرخ بهره ناخودآگاه ذهن را به همان ۳۷ سال پیش میبرد. با این تفاوت که قدرت دلار هنوز نسبت به سطوحی که در اواسط دهه ۱۹۸۰ مشاهده شد، فاصله زیادی دارد. هر چند بعید به نظر میرسد که جروم پاول نرخ بهره را به اندازه ولکر افزایش دهد، اما با توجه به اینکه رئیس فعلی فدرال رزرو قاطعانه در مقابل تورم ایستاده و هدف ۲ درصدی را مطرح کرده است، ارزش دلار این امکان را دارد که بسیار فراتر رود.
در واقع سرنوشت شاخص دلار به مسیر بعدی تورم بستگی دارد. اگر تورم کنترل شود، شاهد معکوس شدن مسیر دلار خواهیم بود اما در صورتی که روند رو به رشد تورم ادامه داشته باشد، با توجه به قاطعیتی که جروم پاول در نشست جکسون هیل نشان داد، قدرت گرفتن دلار نیز حداقل تا سقف تاریخی آن میتواند ادامه داشته باشد.