فردای اقتصاد: گفته میشود مس یک دکترا در اقتصاد دارد چون توانسته در طول تاریخ پیشبینیهای دقیقی از نقاط عطف اقتصاد جهان داشته باشد. اصطلاح «دکتر مس» در بازارهای کالایی به عنوان یک مفهوم برای نشان دادن حال اقتصاد به کار میرود.
تنوع استفاده مس در صنایع مختلف اقتصاد سبب میشود که بتوانیم تقاضای مس را به نوعی یک شاخص قابل اعتماد درباره حال اقتصاد بدانیم. وقتی تقاضا بالاست یعنی حال اقتصاد خوب است، اما وقتی قیمت فلز سرخ کاهش مییابد، پیامش این است که یک رکود در راه است.
بررسی موسسه سیامای گروپ که در سال ۲۰۲۲ منتشر شد نشان میدهد همبستگی بالایی بین قیمت مس با تعدادی از شاخصهای فعالیت اقتصاد جهانی وجود دارد. مثلا اقتصاد دنیا به ویژه چین و همچنین قیمت نفت و نسبت طلا به نقره همبستگی بالایی با قیمت مس داشتند.
در این نمودار شامخ تولیدات کارخانهای آمریکا را میبینید که با قیمت مس یک همبستگی بالا داشته که با چشم هم کاملا معلوم است.
در نمودار بعدی، بازده سالانه شاخص بورس آمریکا یا همون اس اند پی را میبینید که با بازده یکساله قیمت مس هماهنگی محسوسی دارد.
اما اهمیت مس از کجا نشات میگیرد؟
مس اولین فلزی است که ۸۷۰۰ سال پیش از میلاد توسط بشر در ساخت جواهرات و ابزارها استفاده شد. مصریان باستان این فلز را ضدعفونی میدانستند و امروزه نیز بسیاری از بیمارستانها به ویژگیهای ضدباکتری مس توجه دارند.
مس در صنعت خودروسازی، ساختمان، الکترونیک و البته دارو کاربرد فراوانی دارد. مس پس از نقره دومین رسانای خوب الکتریسیته است و در نتیجه در حوزه انرژیهای پاک اهمیت بالایی دارد و آینده گذار به انرژی سبز خیلی بهش وابسته است.
با این حال، برخی بررسیها نشون میدهد که دکتر مس همیشه هم نتوانسته خیلی دقیق اوضاع اقتصاد جهان را توضیح بدهد. منتقدها میگویند، ایده «دکتر مس» فقط سمت تقاضا را مد نظر قرار میدهد، این در حالی است که خیلی وقتها سمت عرضه مس تعیینکننده تغییرات قیمتی بوده و ربطی به حال خوب یا بد اقتصاد جهان نداشته است.