تسنیم: بعد از ابلاغیه بانک مرکزی به وزارت نفت در خصوص تغییر نرخ تسعیر ارز مبنای محاسبه خوراک پتروشیمیها و همچنین قیمت پایه در بورس کالا از ۲۸۵۰۰ تومان به نرخ مرکز مبادله (۳۷۵۰۰ تومان) حواشی در رسانه‌های مختلف در خصوص پایان سیاست تثبیت ارزی مطرح شد.
این درحالی است که در همان مقطع از سوی خبرگزاری تسنیم اعلام شد که نرخ ارز ۲۸۵۰۰ تومانی برای بسیاری از اقلام و محصولات پتروشیمی که در بورس کالا عرضه میشوند برای جلوگیری از آثار تورمی با همان نرخ سابق محاسبه و عرضه خواهند شد.
بر اساس براوردهای انجام شده افزایش نرخ ارز مبنای محاسبه قیمت پایه محصولات در بورس کالا، موجب افزایش قیمت بازار برخی محصولات می‌شود. در مصوبه اخیر هییت دولت این موضوع پیش‌بینی شد و به منظور کنترل این آثار قیمتی، برای برخی محصولات که اهمیت بالاتری در سبد مصرف‌کننده دارند و امکان صادرات آنها نیز وجود ندارد، نرخ ارز مبنای محاسبه قیمت پایه تغییر نمیکند.
برای محصولاتی که درحال‌حاضر در بورس کالا نزدیک به قیمت پایه معامله میشوند، نرخ ارز مبنای محاسبه قیمت پایه تغییر نمیکند. یعنی قیمت پایه همچنان مبتنی بر ارز ۲۸۵۰۰ تعیین می‌شود و پس از رقابت در بورس کالا، قیمت معاملاتی مشخص می‌شود. پتروشیمی‌های تولیدکننده این محصولات، هزینه خوراک و سوخت خود را بر اساس نرخ ارز حواله پرداخت خواهند کرد، ولی مابه‌التفاوت قیمت معاملاتی این محصولات و قیمت پایه مبتنی بر نرخ ارز حواله، به تولیدکنندگان این محصولات پرداخت خواهد شد تا ضمن عدم افزایش قیمت این محصولات در بازار، از زیان تولیدکننده جلوگیری شود.
بر اساس پیگیری تسنیم، با توجه به تاکید تعریف شده در مصوبه دولت مبنی بر جلوگیری از افزایش قیمت محصولاتی مثلِ لوبکات، روغن خودرو، انواع pet
مقرر شد تا سازوکاری تعریف شود که از طریق بازپرداخت بخشی از دریافتی دولت در خصوص خوراک فروخته شده به این دسته از پتروشیمها، بخشی از انتفاع از دست رفته آنها در حوزه فروش محصولات ذکر شده به شرکت‌های پایین دستی جبران شود.
نکته دوم، بر اساس مصوبه دولت و تغییرات صورت گرفته مبنی بر محاسبه قیمت خوراک پتروشیمی بر اساس فرمول سال ۱۳۹۴ حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان به منابع تبصره ۱ بودجه که مربوط به درامدهای دولت است افزوده خواهد شد. همچنین حدود ۱۵ الی ۲۰ همت از منابع تبصره ۱۴ که مربوط به درامدهای حوزه یارانه است، کسر خواهد شد.
نکته سومی که در این خصوص وجود دارد بحث قیمت هر متر مکعب گاز خوراک تخصیص داده شده به پتروشیمیها در نیمه دوم سال است. بر اساس فرمول مذکور قیمت هر متر مکعب خوراک گاز از میانگین ۲ قسمت مجزا یعنی قیمت گاز صادراتی ایران به ترکیه و همچنین (میانگین قیمت ۴ هاب گاز جهانی) محاسبه خواهد شد. این عدد در نهایت در نرخ تسعیر ارز خوراک که طبق اعلام بانک مرکزی حدود ۳۷۵۰۰ تومان است، ضرب خواهد شد. نکته جالب است اینکه با توجه به سناریوهای مختلف پیش‌بینی شده قیمت هر متر مکعب در فصل زمستان تا ۸ هزار تومان نیز افزایش خواهد یافت.
البته بر اساس این براوردها، عملا درامد دولت در تبصره ۱۴ درحالت تغییر قیمت ثابت هر متر مکعب خوراک گاز از ۵ به ۷ هزار تومان و همچنین خروجی فرمول سال ۱۳۹۴ تغییری نخواهد کرد و بر این اساس با وجود نرخ ۸ هزار تومانی نیز زیانی متوجه پتروشیمیها نخواهد شد.