فردای اقتصاد: دیروز ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران خبر داد «این احتمال وجود دارد که در آینده نزدیک بتوانیم در خصوص زمان مذاکرات به نتیجه برسیم و احتمالا دور جدید مذاکرات را شاهد باشیم». اما قیمت دلار به این خبر بیاعتنا بود و بدون تغییر در محدوده ۳۱ هزار و ۷۰۰ تومان ماند.
از سوی دیگر، حدود یک ماه از آخرین گفتوگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا میگذرد و مذاکرات در تعلیق قرار دارد. اما در این مدت دلار رشد قیمت را تجربه نکرد و در نزدیکی ۳۲ هزار تومان ثبات دارد. این در حالی است که در وقفههای پیشین مذاکرات نرخ ارز رشدهای قابل توجه داشت. برای مثال، وقفه تابستان ۱۴۰۰ (به دلیل تغییر دولت ایران) با رشد ۲۰ درصدی دلار همراه بود. همچنین کمای مذاکرات پس از دور هشتم منجر به ۳۰ درصد افزایش نرخ شده بود.
پس دلار نه دیروز با احتمال دور جدید گفتوگوها ریزش را تجربه کرد و نه پیش از این، با وقفه مذاکرات رشد کرده بود. اما علت چیست؟
دو سناریو از علت ثبات دلار
اولا بانک مرکزی ۱۲ خرداد (۴ روز پس از پایان مذاکرات قطر و صعود دلار به ۳۳ هزار تومان) دستور مداخله در بازار ارز را دریافت کرد. خرید ارز اسکناس صادرکنندگان به نرخ توافقی توسط صرافیها، فروش ارز توسط صرافی به افراد با کارت ملی و افزایش تدریجی قیمت دلار نیما پس از مدتها حبس در کانال ۲۴ هزار تومان، از مهمترین اتفاقات پس از این تاریخ بودند. تصور میشود عرضه بازارساز در هفتههای گذشته منجر شده این بار تعلیق احیای برجام چندان با رشد دلار همراه نشود.
ثانیا دلیل بیواکنشی دلار به خبر مثبت کنعانی را میتوان در دو سناریو بررسی کرد:
۱- این بیحسی میتواند نشانهای از بدبینی معاملهگران نسبت به چشمانداز مذاکرات باشد. تهران و واشنگتن بارها تا یک قدمی توافق پیش رفته اما هر بار ناکام ماندهاند. از این رو، هر چه میگذرد واکنش بازار ارز نسبت به اخبار مثبت کمتر میشود. تحریمهایی که دیروز خزانهداری دولت بایدن علیه نهادهایی که درحال مبادله نفت خام و محصولات پتروشیمی ایران هستند وضع کرد هم به چنین بدبینیهایی دامن میزند.
۲- سناریوی دیگر آن است که فعالان بازار دلار در انتظار جمعبندی مذاکرات و اعلام نتیجه نهایی هستند. انتخابات میاندورهای آمریکا حدود ۳ ماه دیگر است و همچنین به ادعای غرب پیشرفتهای هستهای ایران برای آنها نگرانکننده شده است، به همین سبب تصور میشود برای ادامه گفتوگوها فرصت چندانی باقی نمانده است انتظار میرود در هفتههای آینده مذاکرات جمعبندی شود. هر چند که مشخص نیست این جمعبندی در جهت امضای توافق خواهد بود یا اعلام شکست آن. همین موجب دودستگی معاملهگران در پیشبینی آینده نرخ ارز شده است.