همشهری: این مبادلات که نوع پیشرفته‌ای از ابزارهای مالی است از اواسط دهه۹۰ در بورس کالا به‌کار گرفته شده و رفته‌رفته حجم مبادلات آن در حال افزایش است. یکی از کالاهایی که امکان سرمایه‌گذاری در آن فراهم است گواهی سپرده پسته است.
اما گواهی سپرده چیست؟
گواهی سپرده کالایی نوعی اوراق بهادار است که پشتوانه آن قبض انبار استانداردی است که توسط انبارهای مورد تأیید بورس صادر می‌شود.
این اوراق که به قبض انبار نیز معروف هستند نشان می‌دهند که چه میزان از یک کالا در انبار موجود است و خریدار این اوراق می‌تواند با خرید این اوراق کالای مورد نظر را در موعدی که در قرارداد ذکر شده است تحویل بگیرد.
معاملات گواهی سپرده پسته از سال۱۳۹۶ در بورس کالاراه‌اندازی شده است و خریداران این گواهی‌ها می‌توانند تا قبل از سررسید به دفعات آن را معامله کنند.
در واقع اگر شما یک گواهی سپرده پسته را بخرید و تا زمان سررسید این اوراق را نگه دارید می‌توانید به انبار مورد نظر مراجعه کنید و پسته مورد نظر خود را دریافت کنید. با این حال این امکان وجود دارد که شما اوراق مورد نظر را بخرید اما کالا را تحویل نگیرید به این معنا که بعد از خرید اوراق مورد نظر این اوراق را بدون اینکه کالا را تحویل بگیرید از طریق مکانیزم‌های بورس کالا بفروشید.
فایده این کار این است که سرمایه‌گذار می‌تواند از نوسان‌های قیمت کالاهای مورد نظر استفاده کند. در واقع بسیاری از کالاها به موازات تورم دچار افزایش قیمت می‌شوند و این نوسان‌های قیمت می‌تواند حتی از نوسان بازار دارایی‌ها نیز بیشتر باشد در چنین شرایطی خریدارانی که احتمال می‌دهند قیمت پسته در آینده رشد خواهد کرد می‌توانند گواهی سپرده پسته به نرخ‌های امروز بخرند و در آینده با قیمت‌های بیشتری بفروشند.
البته این کار نیاز به آن دارد که شما با بازار پسته و عوامل مؤثر بر قیمت آن و حتی نوسان‌های قیمت ارز آشنا باشید و یا به بیان بهتر قدرت تحلیل نوسان‌های قیمت پسته را داشته باشید.
فایده این کار برای کشاورزان چیست؟
با ورود پسته به بورس کالا و رونق معاملات آن، پسته‌کاران می‌توانند به‌صورت مستقیم به بازار ملی دسترسی داشته و محصول خود را با کمترین هزینه ممکن به فروش برسانند. پسته‌کارانی که کد معاملاتی دارند، می‌توانند با آماده‌سازی پسته خود، آن را به انبارهای معرفی‌شده از طرف بورس تحویل دهند.
انبارداران نیز موظفند محصول را بررسی کرده و در صورت مغایرت نداشتن با استانداردها، آن را دریافت کرده و میزان خالص محصول دریافتی را در سامانه صدور گواهی سپرده کالایی ثبت کنند. یک روز پس از تحویل پسته، گواهی سپرده کالایی در بورس قابل معامله است.
فایده این کار برای کشاورزان این است که دلالان در جریان مبادله پسته حذف می‌شوند و سود اصلی به جیب کشاورزان یا باغداران می‌رود. در واقع باغداران به‌جای اینکه پسته خود را به کمترین قیمت به دلالان بفروشند می‌توانند محصول خود را بدون واسطه در بورس کالا عرضه کنند و درآمد بیشتری به‌دست آورند.
این کار درواقع زاویه دیگری از سرمایه‌گذاری در بازار گواهی سپرده پسته در بورس کالا برای باغداران است. در این معامله هم سرمایه‌گذارانی که گواهی سپرده را می‌خرند و هم باغداران سود می‌کنند.