هر پنج سال یکبار چین یک کنگره ملی زنان برگزار میکند، گردهمایی زنان هم، مانند نشستهای عمومی سالانه پارلمان کشور یا کنگره پنج ساله حزب کمونیست مراسمی پر زرق و برق است. مراسمی که بر روی فرشهای قرمز و زیر لوسترهای زیبای تالار بزرگ مردم در پکن برگزار میشود. هر چند که معمولا افراد کمی به این مراسم توجه زیادی میکنند، اما در مراسم امسال که در اواخر اکتبر برگزار شد، تغییراتی در بیان مقامات ارشد تعجبها را برانگیخت. به نظر میرسید که ناظران تغییرات در تفکر دولت را دربارهی نقش زنان در جامعه، تأیید میکردند.
چندین دهه است که مقامات چینی تعهد دولت به برابری جنسیتی را در هر جلسه کنگره تکرار کردهاند. مقامات اغلب از ادبیاتی استفاده میکردند که توسط جیانگ زمین، رهبر وقت چین در سال 1995 آغاز شده بود. در سخنرانی افتتاحیه گردهمایی امسال اما دیگر خبری از آن ادبیات نبود.
آنگونه که اکونومیست گزارش داده است، دینگ ژویانگ از اعضای کمیته دائمی دفتر سیاسی، نهاد تصمیمگیری ارشد حزب، در این سخنرانی توصیههایی به زنان داشت. به نظر او آنها باید فلسفه شی جین پینگ، رهبر چین را مطالعه کنند و نگاه درستی در مورد ازدواج و عشق داشته باشند.
شی، هنگام سخنرانی در مراسم دیگری در 30 اکتبر برای رهبران فدراسیون زنان سراسر چین، یک نهاد تحت رهبری حزب کمونیست، به 《سیاست ملی اساسی برابری جنسیتی》 اشاره کرد. اما او اشارهای به زنان در محل کار یا دولت نداشت، همانطور که هیچ زنی در دفتر سیاسی 24 نفره حزب وجود ندارد. آقای شی بیشتر سخنرانی خود را صرف صحبت دربارهی باروری و خانواده کرد. او گفت: «ما باید به طور فعال نوع جدیدی از ازدواج و فرهنگ فرزندآوری را تقویت کنیم.》این با نگاه محافظهکارانه او به جامعه همخوانی دارد. در گذشته آقای شی در مورد اهمیت 《همسران و مادران خوب》 صحبت کرده و هنجارهای اجتماعی مردسالارانه را ترویج کرده است.
با این حال، اخیراً، شی ناامید به نظر میرسد. چین نیاز دارد که زنان نوزادان بیشتری داشته باشند تا کاهش جمعیت را معکوس کند. کاهش جمعیتی که که احتمالاً به عنوان یک مانع بر رشد اقتصادی عمل میکند. برای اولین بار از دهه 1960، جمعیت این کشور در سال گذشته شروع به کاهش کرد. (جمعیت در سن کار آن در سال 2012 شروع به کاهش کرد). بنابراین دولت سخت در تلاش است تا این روند را معکوس کند. چین در سال 2016، سیاست دهها ساله خود مبنی بر محدود کردن بیشتر زوجها به یک فرزند را کنار گذاشت. اما جوانان همچنان تمایلی به ازدواج و تولید مثل ندارند. تعداد فزایندهای از زنان چینی هم در تلاش هستند که از هنجارهای جنسیتی و انتخاب سبک زندگی مستقل سرپیچی کنند.
همچنین بسیاری از جوانان اعم از زن و مرد، در تلاش برای یافتن شغل هستند. این افراد انگیزه چندانی برای خرید خانه و تشکیل خانواده ندارند. اکنون دولت برای تقویت انگیزههای فرزندآوری اقداماتی مانند کمکهای نقدی و معافیتهای مالیاتی انجام میدهد با این حال تا کنون نتوانسته زوجها را متقاعد کند که بچههای بیشتر به دریافت این کمکها بیارزد.
میانگین تعداد تولد به ازای هر زن در چین بسیار کمتر از میزان مورد نیاز برای حفظ جمعیت است. در همین حال، چین به سرعت در حال پیر شدن است و بار بزرگی از مراقبت را بر کشور تحمیل میکند.
اکنون زنان چینی دیگر نیازی به تجزیه و تحلیل لفاظیهای مقامات ندارند تا بفهمند که برابری جنسیتی دیگر اولویت حزب نیست. از زمانی که آقای شی در سال 2012 قدرت را به دست گرفت، وضعیت به تدریج بدتر شده است. آخرین شاخص جهانی شکاف جنسیتی مجمع جهانی اقتصاد نشان میدهد که چین در بین 146 کشور در رتبه 107 قرار گرفته است. این در حالی است که این کشور در سال 2012 رتبه 69 از 135 را به خود اختصاص داده بود. امتیاز چین در چندین زمینه، مانند پیشرفت تحصیلی، توانمندسازی سیاسی و سلامت کاهش یافته است.
سقوط چین در این رتبهبندی به نظر عمدی میرسد. و این در نتیجه تلاش برای بازگرداندن زنان به نقشهای سنتی صورت گرفته است. اولیویا چونگ از دانشکده مطالعات شرقی و آفریقایی در دانشگاه لندن میگوید چیزی کاملاً بدبینانه در مورد دیدگاه آقای شی وجود دارد. او میگوید: اساساً، شی جینپینگ زنان را مانند همه افراد دیگر در چین میبیند: «عمدتاً بهعنوان خطراتی که باید کنترل شوند و منابعی که باید برای دستیابی به رویای چین مهار شوند.»