فردای اقتصاد: پس از اقدامات اخیر فدرال رزرو مبنی بر افزایش سنگین نرخ بهره برای کنترل تورم، گمانه‌زنی‌ها برای احتمال ورود اقتصاد جهانی به یک دوره رکودی افزایش یافت.
اگرچه این روزها سیاست‌گذاران اقتصادی آمریکا همچنان اعتقاد دارند که نشانه‌ای از رکود در کار نیست، اما برخی پارامترها در صورت تداوم، از قدم گذاشتن اقتصاد در یک دوران رکودی خبر می‌دهند. برای بررسی این موضوع که آیا اقتصاد جهانی درحال ورود به رکود است یا فاصله زیادی با آن دارد، نیاز است که مسائل و آمارهای مختلفی از جمله روند نرخ بیکاری، وضعیت تولید شرکت‌ها با شاخص PMI، بازده نرخ اوراق قرضه و... مورد بررسی قرار بگیرد که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت.
حرکت چراغ خاموش نرخ بیکاری؟
اگر به نرخ بیکاری کشور آمریکا در ماه گذشته نگاهی بیاندازیم، آمارها از وضعیت خوب اشتغال خبر می‌دهند و به نظر می‌رسد که همه‌چیز تحت کنترل حرکت کرده است. طبق آمار اعلامی برای ماه ژوئن، نرخ بیکاری آمریکا ۳.۶ درصد اعلام شد که در سطح ماه قبل‌تر و طبق انتظارات بود.
این موضوع اما تمام ماجرا نیست و به نظر می‌رسد که فارغ از آمار، اتفاقات مهمی در حوزه بازار کار این کشور درحال رخ دادن است. چندی پیش لینکدین (یکی از معتبرترین شبکه‌های مجازی کاریابی)، گزارشی را منتشر کرد که در آن از شروع لغو پیشنهادهای شغلی خبر می‌داد. در این گزارش ذکر شده بود که بسیاری از شرکت‌های نام‌آشنا مانند توییتر، متا، تسلا و... پیشنهاداتی را که به افراد برای شروع همکاری ارائه داده بودند را لغو کرده‌اند و حتی درحال تعدیل بسیاری از نیروهای خود هستند.
اخیرا حتی کمپینی در این کشور شکل گرفت که مدیران ارشد در حال ترک مشاغل خود هستند. زمانی که این نشانه‌ها را کنار هم می‌گذاریم، انتظار می‌رود که در آینده‌ای نه چندان دور شاهد افزایش نرخ بیکاری به عنوان یکی از اصلی‌ترین نکات ورود اقتصاد به رکود باشیم.
تولید؛ ضعیف‌تر از انتظارات
طی چند روز گذشته شاخص PMI (مدیران خرید) برای بسیاری از کشورها منتشر شد و این شاخص‌ها اکثرا از روند ضعیف‌تر از انتظار وضعیت تولید خبر دادند.
مهم‌ترین آمار منتشر شده نیز مربوط به کشور چین به عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان کامودیتی در دنیاست که با ثبت عدد ۴۹، عملکردی ضعیف‌تر از ماه گذشته به نمایش گذاشت؛ درحالی که انتظارات برای PMI صنعت این کشور، ۵۰.۴ بود و پیش‌بینی شده بود که پس از عبور کشور چین از سیاست کووید-صفر و بهبود وضعیت قرنطینه، شرایط صنعت این کشور پهناور بهبود یابد.
برای دیگر کشورها نیز شرایط تقریبا به همین شکل پیش رفته است. برای ایالات متحده نیز پیش‌بینی شده بود که PMI حدود ۵۲.۳ باشد اما عدد ۵۲.۲ به ثبت رسید که جزو ضعیف‌ترین آمارها طی چند ماه گذشته بوده است. در کنار این موضوع اما دو پارامتر «استخدام» و «سفارشات جدید» حتی اعدادی کمتر از ۵۰ را به ثبت رساندند که نشان از عملکرد ضعیف‌تر نسبت به ماه قبلی دارند و دلیل اصلی آن نیز وجود ابهام بالا در آینده اقتصادی کشور است تا کارفرمایان را از استخدام نیروی جدید و مشتریان را از ثبت سفارش باز دارد.
سرمایه‌گذاران به پیشواز رکود می‌روند
نگاهی به روند نرخ اوراق قرضه ۱۰ ساله و ۲ ساله ایالات متحده نکات جالبی را در خود جای داده است. بازده سررسید اوراق ۲ ساله روز گذشته طی یک حرکت صعودی قدرتمند پس از ۱۵ سال به بالای ۳ درصد رسید تا رکورد مهمی را از خود به جای بگذارد. حتی در اوج بحران اقتصادی سال ۲۰۰۸ نیز این نرخ به بالای ۳ درصد نرسیده بود.
این اتفاق درحالیست که نرخ اوراق قرضه ۱۰ ساله همچنان به روند نزولی خود ادامه می‌دهد و اکنون در محدوده ۲.۷۱ درصد قرار گرفته و اختلاف اوراق ۱۰ ساله و ۲ ساله در شرایطی کم‌سابقه به منفی ۰.۲۹ درصد رسیده است. روند صعودی در نرخ سررسید اوراق قرضه به معنای فروش آن توسط سرمایه‌گذاران است و روند نزولی نیز به معنای هجوم آن‌ها برای خرید اوراق قرضه مورد نظر است. بنابراین می‌توان از اتفاق رخ داده استنباط کرد که سرمایه‌گذاران درحال خروج از بازارهای کوتاه‌مدت و حرکت به سمت سرمایه‌گذاری بلندمدتی هستند که دلیل اصلی آن نیز انتظار برای کنترل تورم و ورود اقتصاد به یک دوره رکودی است.
فدرال رزرو نیز این موضوع را چندین بار تکرار کرده که تورم هدف آن ۲ درصد بوده و تا زمانی که به این هدف دست پیدا نکند، به افزایش نرخ بهره ادامه خواهد داد. بنابراین می‌توان انتظار داشت که بازی هنوز تمام نشده و باید منتشر واکنش‌های بیشتری از سمت بازارها به تصمیمات سیاست‌گذاران در ماه‌های آینده باشیم.