فردای اقتصاد - شرکت اسپیس ایکس که حالا مشهورترین استارتاپ فضایی محسوب می‌شود به دلیل تاخیرهای مداوم پروژه‌های پرتاب رقبایش به بازیگر بزرگ انحصاری پرتاب‌های فضایی تجاری تبدیل شده است.
این شرکت در میان رشد فزاینده تقاضای پرتاب ماهواره به دنبال برگزاری مناقصه برای بخشی از سهام خود با قیمت ۹۷ دلار است که ارزش این شرکت را به 180 میلیارد دلار نزدیک می‌کند.
ارزش پیشنهاد فروش مناقصه‌ای میزان سهام این شرکت بین ۵۰۰ تا ۷۵۰ میلیون دلار برآورد می‌شود.
اسپیس ایکس هنوز وارد بازار سهام نشده اما بین سرمایه‌گذاران برای حضور در شرکتی که قرار است در آینده سهم قابل توجهی از حمل ونقل فضایی و اینترنت ( از طریق استارلینک ) را در اختیار داشته باشد، رقابت نزدیکی در جریان است.
برخی منابع داخلی شرکت اسپیس ایکس به بلومبرگ گفته‌اند که میزان سطح عرضه سهام مناقصه‌ای می‌تواند متغیر باشد.
عرضه چنین مدل مناقصه سهام به کارکنان دارای سهم در شرکتها امکان کشف قیمت سهام در اختیارشان را قبل از ورود به بورس میدهد ضمن اینکه به سرمایه‌گذاران هم این امکان را میدهد که سهام بیشتری را از این شرکت را به دست آورند.
شرکت اسپیس ایکس امروز به یک غول صنعت فضایی تبدیل شده و تنها امسال بیش از ۹۰ پرتاب موفق موشک فالکون ۹ و فالکون هوی را ثبت کرده است. این میزان پرتاب یک رکورد در صنعت فضایی به شمار می‌رود.
تحلیل‌گران معتقدند که اسپیس ایکس در حال حاضر از یک انحصار واقعی در بازار پرتاب ماهواره‌های تجاری برخوردار است.
مرتبط: تاریخ‌سازی ایلان ماسک با پرتاب بزرگترین فضاپیمای ساخت بشر
اسپیس ایکس همچنین در حال گسترش شبکه ماهواره‌های مدار پایینی خود است که برای اتصال اینترنتی - استارلینک - به کار می‌رود. تاکنون بیش از ۵هزار ماهواره در مدار پایینی زمین قرار گرفته و تعداد کاربران استارلینک از دو میلیون نفر فراتر رفته است.
اسپیس ایکس همچنین برای صنعت فضانوردی تحقیقاتی و ناسا هم یک شرکت بسیار کلیدی و با ارزش به شمار می‌رود. این شرکت دارای قرارداد چند میلیارد دلاری با ناساست تا سفینه‌های غول پیکر استارشیپ را برای اعزام فضانوردان آماده کند.
میزان درآمد اسپیس ایکس امسال به ۹ میلیارد دلار رسید و برای سال آینده درآمد این شرکت ۱۵ میلیارددلار پیش‌بینی می‌شود.
عقب ماندن رقبای اسپیس ایکس
یکی از مهمترین مزیت‌های اسپیس‌ایکس سرعت دادن آن به افزایش پرتاب‌هاو رشد سریع ظرفیت موشک‌هاست. اما یک عامل دیگر موفقیت این شرکت در به تاخیر افتادن برنامه‌های رقبا برای پرتاب ماهواره‌هاست.
مشتریان خدمات پرتاب امروز با کمبود موشک مواجه هستند که به همین دلیل دایره انتخاب آنها برای جایگزین کردن اسپیس ایکس را بسیار کاهش میدهد. به جز گروه آریان شرکتهایی چون بلواوریجین متعلق به جف بزوس، یونایتد لانچ الایانس ( مشارکت بوئینگ و لاکهید مارتین) و شرکت میتسوبیشی همگی نسل بعدی برنامه‌های نسل بعدی خود را با تاخیر چندین سال رو به رو می‌بینند و همین باعث تسلط بیشتر اسپیس ایکس در بازار رو به رشد پرتاب ماهواره‌ها شده است.
از سوی دیگر فضای ژئوپلتیک نیز شرایط را برای مشتریان بالقوه پرتاب‌های فضایی دشوارتر کرده است. روسیه که زمانی به عنوان اپراتور پرتاب‌های ماهواره‌ای بسیار محبوب بود به دلیل جنگ اوکراین عملا بازار خود را از دست داده است. همچنین محدودیت‌های آمریکا در صادرات فناوری نیز بسیاری از شرکتها را برای استفاده از موشک‌های چینی بازداشته است.
این وضعیت شرکتهایی را که خواهان ارسال سریع ماهواره‌ها به فضا هستند را به سمت اسپیس ایکس هدایت می‌کند. در حالی که تعداد پرتاب‌های اسپیس ایکس طی سال ۲۰۲۳ از مرز ۹۰ پرتاب گذشته مجموع پرتاب رقبا از ۲۴ پرتاب بیشتر نشده است.
تا اوایل سال ۲۰۲۳ بالغ بر ۷۵۰۰ ماهواره در حال چرخش دور زمین هستند که پیش بینی می‌شود تا پایان سال ۲۰۳۰ این میزان به ۲۷هزار ماهواره برسد.