فردای اقتصاد: بورس تهران که سال ۹۰ را با شاخص ۲۳ هزار و ۲۹۴ واحدی آغاز کرده بود، در پایان تیرماه سال جاری، کار خود را در ارتفاع یک میلیون و ۴۷۱ هزار واحدی به پایان رساند تا از بازدهی اسمی ۶۲۱۹ درصدی خبر دهد. اما آیا بازدهی واقعی بازار نیز به همین میزان بوده است؟ آنگونه که بررسی‌ها نشان می‌دهد بازدهی واقعی بورس در این بازه زمانی، ۳۳۶ درصد بوده است.
در این میان نگاهی به اعداد و ارقام ثبت شده برای بازدهی واقعی و اسمی شاخص کل بورس تهران در یک دهه اخیر نیز خالی از لطف نیست. سال ۹۸، چه از منظر رشد اسمی و چه واقعی، رکورددار بازدهی شاخص کل در یک دهه اخیر و البته تاریخ بورس به شمار می‌رود. سال ۹۸ با جهش نرخ تورم و ارز، تحریم‌های جدید اقتصادی و کاهش قیمت‌های جهانی فلزات همراه شد. در پایان این سال، همه‌گیری کرونا نیز به ریسک‌های موجود افزود و انتظارات تورمی شکل جدی‌تری به خود گرفت. اعمال محدودیت‌های کرونایی برای برخی کسب‌وکارها و تعطیلی برخی مشاغل پول‌های بیشتری را روانه تالار شیشه‌ای کرد. این وضعیت سبب افزایش شتاب رشد قیمت سهام در ماه‌های پایانی سال ۹۸ شد و همزمان دولت و رسانه‌ها اقدام به تبلیغات گسترده و تشویق مردم به سرمایه‌گذاری در بازار سهام کردند. اینگونه بود که شاهد افزایش صدور کدهای معاملاتی آنلاین و ورود عموم مردم به بازار سهام بودیم. به این ترتیب در سال ۹۸، شاخص کل خود را از ارتفاع ۱۷۸ هزار واحدی به ارتفاع ۵۱۲ هزار واحدی رساند که بازدهی اسمی ۱۸۷ درصدی را نشان می‌داد. رشد واقعی دماسنج اصلی تالار شیشه‌ای اما در این سال ۱۱۴ درصد برآورد می‌شود. با این حال بورس ۹۸ یک سر و گردن از سال‌های قبل و بعد خود بالاتر ایستاد.
این روند در سال ۹۹ نیز ادامه پیدا کرد، به‌طوری که پس از گذشت کمتر از پنج ماه از آغاز این سال، نماگر اصلی بورس تهران تا ارتفاع ۲میلیون و ۷۸ هزار واحد پیشروی کرد و رشد بیش از ۳۰۰درصدی را رقم زد. به این ترتیب در سال پرحاشیه بورس، شاهد ثبت بازدهی اسمی ۱۵۵ درصدی و بازدهی واقعی ۸۷ درصدی شاخص کل بودیم.
در چهارماه سپری شده از سال جاری اما، با وجود افزایش ارتفاع حدود ۸ درصدی شاخص کل (بازدهی اسمی)، با تعدیل اثر تورم، بازدهی واقعی این نماگر منفی ۲ درصد محاسبه می‌شود که می‌تواند به روشنی نشاندهنده وضعیت بازار سهام در ثلث نخست سال جاری باشد.