همشهری آنلاین: «در حالی که تا چند سال پیش مصرف فراورده‌های گوشتی شامل سوسیس و کالباس جزو کالاهای لوکس و تفننی بود و مردم فقط به وقت مهمانی یا تولد این محصولات را می‌خریدند در ۴-۵ سال اخیر استقبال برای مصرف این فراورده‌ها افزایش پیدا کرده و جزو سبد غذایی خانوارها شده است.» اینها را مصطفی معروف‌خانی، سخنگوی اتحادیه فروشندگان محصولات گوشتی درباره میزان تقاضا برای مصرف فراورده‌های گوشتی در ایران به همشهری می‌گوید.
معروف‌خانی در مورد وضعیت عرضه فراورده‌های گوشتی هم بیان می‌کند: در حال حاضر فراورده‌های گوشتی به وفور در سطح تهران و شهرهای دیگر در دسترس مردم است و واحدهای صنفی تحت نظارت اتحادیه به صورت تخصصی مشغول عرضه و فروش این محصولات هستند.
با خیال راحت فراورده‌های گوشتی مصرف کنید
سوسیس و کالباس از پرمصرف‌ترین انواع فراورده‌های گوشتی در ایران است اما در مورد کیفیت و سالم و ناسالم بودن این محصولات شک و شبهاتی مطرح است و حتی برخی شایعات حاکی از آن است که در تهیه این محصولات از گوشت کم‌کیفیت و حتی آشغال گوشت و پوست مرغ استفاده می‌شود. سخنگوی اتحادیه فروشندگان محصولات گوشتی با تکذیب جدی این شایعات می‌گوید: من با اطمینان می‌گویم که اگر در تهیه سوسیس و کالباس که مواد آن شامل گوشت قرمز یا مرغ و سویا و ادویه و پودر یخ است، پوست مرغ استفاده شود بافت محصول از بین می‌رود و این کار در عمل غیرممکن است. ضمن آنکه گوشتی که در کارخانه‌های فراورده‌های گوشتی استفاده می‌شود در چند مرحله تحت نظارت و آزمایش قرار می‌گیرد.
معروف‌خانی با بیان اینکه کاربرد پوست و ضایعات مرغ که در برخی مرغ‌فروشی‌ها جمع‌آوری می‌شود این است که در کارخانه‌های صابون‌سازی روغن آن را می‌گیرند و به صورت کنجاله برای دام استفاده می‌شود، می‌افزاید: در تولید محصولی مانند کالباس، شاید به جای مغز ران، ران یا اجزای دیگر گوشت گوساله استفاده شود اما استفاده از آشغال گوشت دروغ محض است و ما از مصرف‌کنندگان می‌خواهیم به این شایعات توجه نکنند و با خیال راحت این محصولات را مصرف کنند البته به شرطی که فقط از مغازه‌های تحت نظارت اتحادیه خرید کنند.
سخنگوی اتحادیه فروشندگان محصولات گوشتی با اشاره به اینکه واحدهای صنفی که از اتحادیه جواز کسب دارند به صورت تخصصی انواع مواد پروتئینی عرضه می‌کنند، می‌گوید: در صنف ما کسانی فعالیت دارند که سال‌هاست مشغول این کار هستند و آموزش دیده‌اند که محصول را چگونه و در چه دمایی نگهداری کنند تا بافت آن خوب و سالم بماند چرا که یکی از مسائل مهم در عرضه و فروش فرآورده‌های گوشتی، آشنایی با سطح برودت برای نگهداری این محصولات است.
معروف‌خانی ادامه می‌دهد: اما واحدهای صنفی دیگر به این فرایند آشنا نیستند و در موارد زیادی مشاهده شده که کیفیت محصول فله عرضه‌شده در فروشگاه‌ها و سوپرمارکت‌ها به خاطر بی‌توجهی به شرایط نگهداری کاهش پیدا کرده است برای همین توصیه ما این است که همانطور که مردم گوشت و مرغ را از قصابی تهیه می‌کنند بهتر است محصولات پروتئینی مخصوصا به صورت فله را از واحدهای مختص عرضه این محصولات خریداری کنید.
سخنگوی اتحادیه فروشندگان محصولات گوشتی همچنین تاکید می‌کند در شهر تهران چنانچه مردم در هنگام خرید فراورده‌های گوشتی مسئله و مورد مشکوکی را ملاحظه کردند آن را با واحد بازرسی اتحادیه به شماره‌های ۸۸۵۰۲۴۷۶ و ۸۸۵۰۲۴۷۷ در ارتباط بگذارند تا در اسرع وقت به صورت ویژه به آن رسیدگی شود.
برند غیراستاندارد نداریم!
سخنگوی اتحادیه فروشندگان محصولات گوشتی در ادامه در پاسخ به اینکه تولیدات غیراستاندارد و زیرزمینی فراورده‌های گوشتی چطور قابل شناسایی هستند؟ می‌گوید: ما به هیچ عنوان تولید زیرزمینی نداریم. حدود ۳ سال پیش یک کارگاه زیرزمینی آنهم کارگاه تولید همبرگر نه سوسیس و کالباس در تهران شناسایی شد که به کمک اماکن تهران معدوم شد و متخلفین به تعزیرات ارجاع شدند. به جز آن دیگر چنین تخلفاتی مشاهده نشد و در حال حاضر حدود ۹۴ کارخانه در زمینه تولید محصولات گوشتی در کشور فعال هستند که در تمام آنها دکتر دامپزشک، ناظر سازمان غذا و دارو، وزارت بهداشت و استاندارد بر فرایند تولید نظارت می‌کنند و محصولی که در این کارخانه‌ها تولید می‌شود کاملا بهداشتی و استاندارد است.
درصد گوشت، قیمت را تعیین می‌کند
در سال‌های اخیر فراورده‌های گوشتی هم افزایش قیمت داشته‌اند که به گفته سخنگوی اتحادیه فروشندگان محصولات گوشتی، این افزایش در یک سال اخیر حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد بوده است. معروف‌خانی در مورد علت افزایش قیمت فراورده‌های گوشتی می‌گوید: قیمت‌ها به دلیل افزایش قیمت مواد اولیه به‌خصوص گوشت و همچنین افزایش دستمزد نیروی کار، افزایش نرخ حامل‌های انرژی و افزایش نرخ اجاره‌بهای واحدهای صنفی بوده است.
او در مورد علت تفاوت قیمت فراورده‌های گوشتی با برندهای مختلف هم بیان می‌کند: کارخانه‌های ما انواع مختلف فراورده‌های گوشتی تولید می‌کنند که قیمت محصولات تولیدی‌شان هم متفاوت است. محصولاتی که گران‌تر است در تهیه آن از گوشت قرمز استفاده می‌شود و محصولاتی که سطح قیمتی نازل‌تری دارند از گوشت مرغ تهیه می‌شوند برای همین است که یک کالباس ارزان کیلویی ۱۸۰ تا ۲۰۰ هزار تومان و کالباس مرغوب که ۹۰ درصد آن گوشت گوساله است به قیمت ۳۷۰ تا ۴۵۰ هزار تومان است. بنابراین، محصولی که قیمتش بالاست به خاطر این است که درصد گوشت آن بالاست.
صنعتی ۱۰۰ ساله
اولین بار یعنی حدود ۱۰۰ سال پیش، فردی روسی به نام «افوناسو» در بندر انزلی به درخواست اتباع خارجی و ارامنه مهاجر به ایران با یک دستگاه کوچک دست به تهیه سوسیس و کالباس در ایران زد. پس از او، این کار از سوی ارامنه دیگر ادامه یافت و «آرزومان مارکاری اوادسیانس» در خیابان منوچهری تهران کارگاه تولید سوسیس و کالباس و ژامبون راه‌اندازی کرد و مدتی بعد اولین کارخانه سوسیس و کالباس در ایران فعال شد. به جز آرزومان، میکائیلیان از دیگر ارامنه مهاجر به ایران بود که در گیلان و تهران کارگاه تولید کالباس و سوسیس و ژامبون تاسیس کرد و عملا او وارث دومین کارخانه بزرگ و مجهز فراورده‌های گوشتی در ایران است.
در حال حاضر، کارخانه‌های معتبر زیادی در کشور مشغول تولید فراورده‌های گوشتی هستند و برخی برندها علاوه بر تامین نیاز داخل، به کشورهای دیگر هم صادرات دارند. سخنگوی اتحادیه فروشندگان محصولات گوشتی در این باره می‌گوید: ما ۹۴ کارخانه فعال تولید فراورده‌های گوشتی در سطح کشور داریم که در بین آنها برندهای بسیار معتبری داریم که سال‌هاست در این حرفه فعالند و چون در تهیه محصولات خود با دقت و وسواس بسیار مواد درجه یک استفاده می‌کنند اقبال مردم از این برندها بیشتر است و به واسطه کیفیت ممتاز محصولاتشان، به کشورهای دیگر هم صادرات دارند.
بر اساس آمارها، در سال ۱۴۰۲ در مجموع ۶۷۰۰ تن فرآورده های گوشتی و کنسرو گوشتی به ارزش ۲۲ میلیون دلار از کشور صادر شده است. همچنین در این سال ۱/۶ میلیارد دلار محصولات فرآوری‌شده، کنسروجات و غذای آماده و نیمه‌آماده صادر شده است