جواد مرشدی: سالهاست خرداد ماه به فصل نقل و انتقالات مسکن شهره شده و چند سالی است که حتی اسم این ماه وجابجایی هایش موجبات افزایش قیمت مسکن را رقم می زند.اگرچه خوشبختانه فعلا از سونامی قیمت خبری نیست ولی از نرخ دستوری دولت ها هم در این خصوص نمی توان غافل شد.از سوی دیگربه زعم برخی کارشناسان میزان عرضه مسکن پاشنه آشیل افزایش قیمت این سر پناه است .انبوه سازان ایرانی کم نیستند ولی دولت سیزدهم بنای افزایش تولید راظاهرا با چینی ها بسته ،آنهایی که هنوز نیامده‌ند.چینی‌ها همان‌هایی هستند که در دوران کرونا یک بیمارستان هزار تختخوابی را یک ماهه ساختند.
رئیس شهید دولت سیزدهم بعد از قرار داد ۲۵ ساله با این کشور ساختمان سازی این دوست شرقی را مورد توجه قرار داد و برای حل بخشی از مشکل مسکن به آنها روی آورد.ولی آیا آنها مسکن های پیش ساخته خواهند آورد و یا با انتقال تکنولوژی زیرساخت های این مهم را فراهم خواهند کرد؟زیر ساخت هایی که شاید به ثمر رسیدن آنها چندین سال طول بکشد.
بیت‌الله ستاریان کارشناس اقتصاد مسکن درباره‌ی وضعیت حاکم بر این بخش گفتگویی با خبرگزاری خبرانلاین داشت . او معتفد است به دلیل شرایط حاکم بر اقتصاد تورم اجاره از تورم عمومی کشور پیشی خواهد گرفت.مشروح گفت و گوی خبر آنلاین با این کارشناس مسکن در پی می‌اید:
با توجه به اینکه هر سال در خرداد ماه نقل و انتقالات مسکن انجام می‌شود ،تاثیر این موسم را در قیمت مسکن چگونه ارزیابی می‌کنید؟
معمولا در نرخ اجاره افزایش زیادی خواهیم داشت ،مسکن در سال قبل هم در یک رکود تورمی بود و عموما دردوره رکود تورمی تورم مضاعف پیش می آید و تاثیر خود را در اجاره ها در فصل اجاره نشان می دهد.همچنین افزایش قیمت سالانه مسکن نیز در رشد سالانه اجاره در زمان تمدید تاثیر گذار است.بحث دیگر این است که وقتی افراد توان خرید مسکن ندارند به سمت بازار اجاره هجوم می برند ،آنهایی که برای خرید خانه برنامه ریزی کرده بودند عمدتا به سمت رهن و اجاره می روند و این خود نیز در افزایش نرخ اجاره بی تاثیر نیست.طبیعتا وقتی این اتفاقات می افتد و اجاره ها بالا می رود ما یک کوچ معکوس منفی خواهیم داشت که آن حرکت یه سمت حاشیه شهرها ست وحاشیه شهرها مملو از جمعیت می شود.
در حقیقت بالا رفتن اجاره موجب می شود که خانوار ها از منطقه ای که زندگی می کنند به مناطق پایین‌تر کوچ کنند.
بله طبیعتا در این شرایط ما یک کوچ معکوس خواهیم داشت ،هر خانوار مجبور می شود از منطقه ای که در آن زندگی می کند به مناطق پایین‌تر برود.
مردم، توان خرید مسکن ندارند، به بازار اجاره هجوم آورده‌اند/ خانوارها با کوچ معکوس به مناطق پایین‌تر می‌روند
ساخت مسکن توسط چینی‌ها تا چه حد می‌تواند در قیمت تاثیرگذار باشد واصلا داستان ساخت مسکن توسط چینی‌ها به کجا رسید ،علیرغم گذشت ماه‌ها از طرح بحث ساخت مسکن توسط چینی‌ها ولی خبری از حضور آنها در بحث مسکن نمی‌بینیم.
بارها دولت های مختلف بر سر حضور خارجی ها در بازار مسکن صحبت کرده اند و ما هم گفته ایم که قوانین ما اجازه حضور خارجی ها با سرمایه خودشان را نمی‌دهد ،اگر بخواهند در بخش مسکن بیایند تهاتر نفت و غیره انجام دهند موجب افزایش تورم و بالا رفتن قیمت مسکن خواهد شد.چینی‌ها چکار می خواستند بکنند؟می خواستند تکنولوژی وارد کنند ،اگر اینکار را کنند در طولای مدت خواهد بود وحداقل ۴ ،۵ سال زمان خواهد برد.آنها ساختمان ۱۰ ،۲۰ طبقه را در کشور خودشان ظرف چند ماه تولید می کنند ،نمی توانند آن ساختمان را تولید شده بیاورند ،چون اینکار غیر ممکن است.
راهکار چیست؟
باید بیایند و در زیر ساخت‌ها کار کنند، اگر همان تکنولوژی را وارد کنند و کارخانه‌هایی ساخته شود که مسکن در کارخانه تولید شود و بعد نصب شود،این موضوع نیازمند یک بازه زمانی حداقل چهار یا پنج ساله است و اگر در این بخش فعالیت کنند خیلی عالی است.آن موقع می‌توان گفت مجوز تزریق مواضع غیر مسکن و بخش‌های دیگر جایز می‌شود .یعنی اگر در زیرساخت‌های مسکن از آنها استفاده شود بهتر است تا اینکه فقط در تولید مسکن فعالیت کنند.لازم به یادآوری است که در هیچ کدام از این عرصه ها چینی ها نتوانستند وارد شوند .چون اگر آنها بخواهند تکنولوژی ساخت مسکن را به ایران وارد کنند قطعا نیازمند یک حرکات وسیع دیپلماسی است و احتمال اینکه چینی‌ها زیر بار این موضوع بروند خیلی کم است.
یعنی به زعم شما چون بسترهای لازم فراهم نیست این اتفاق نمی‌افتد؟
بله ،بسترهای اینکار مستلزم این است که اقتصادکلان ما و ساختار اقتصادی مان چنین پاسخی را برای این نوع سرمایه گزاری ها و تغییرساختار های تکنولوژیکی بدهد.
در نهایت شما قکر می کنید این اتفاق بیفتد و آنها برای ساخت مسکن به ایران بیایند؟
من قبلا بارها گفته ام اینکه آنها بیایند با تهاتر نفت در بخش مسکن سرمایه گذاری کنند کار درستی نیست و اینکه تکنولوژی ایجاد زیر ساخت ها را بدون این تهاتر وارد کشور کنند یک مقدار بعید بنظر می رسد
نقش دولت و نرخ دستوری را در افزیش قیمت مسکن چگونه ارزیابی می‌کنید؟
دولت هیچ وقت نقشی در افزایش یا کاهش قیمت مسکن نداشته،دولت ها عموما در بخش مسکن منفعل بوده‌اند