فردای اقتصاد: شهریور، ماه ناامیدی فعالان بازار ارز و طلا از موفقیت مذاکرات هستهای بود. قیمت دلار با رشد ۷.۶ درصدی به ۳۱۷۳۰ تومان رسید و تمام افتی که در نیمه دوم مردادماه تجربه کرده بود را جبران کرد.
شاخص ارزی کشور از اواسط مرداد با خوشبینی معاملهگران به احیای زودهنگام برجام از ۳۲ هزار تا ۲۸.۵ هزار تومان کاهش یافته بود، اما از اوایل شهریور پس از ارسال دومین پاسخ ایران به متن پیشنهادی اتحادیه اروپا برای برجام و غیرسازنده خواندن این پاسخ توسط غرب، دلار به مدار صعودی برگشت. در آستانه نشست فصلی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی ترس از صدور دومین قطعنامه علیه ایران موجب شد دلار به بالای مرز ۳۱ هزار تومان برگردد.
آمریکا مدعی شده است در حال حاضر مذاکرات در بن بست قرار دارد. سفر علی باقری کنی همراه با رئیس جمهور به نیویورک اندکی امید به پیشرفت گفتوگوها ایجاد کرده بود که با ناکامی مواجه شد. تنشهای داخلی روزهای گذشته نیز در همین حال به بالا ماندن هیجانات بازار ارز منجر شده است.
البته در این میان، بانک مرکزی و کانون صرافان عامل اصلی رشد قیمتها را افزایش تقاضای ارز اربعین و مسافرتهای آخر تابستان عنوان میکند.
به این ترتیب، بازده بازار ارز در نیمه اول سال ۱۴۰۱ به حدود ۲۱ درصد رسید. روند قیمت دلار در ۶ ماه گذشته و مهمترین اتفاقات غیراقتصادی موثر بر آن را در نمودار زیر میبینید.
سکه از دلار جاماند
سکه در شهریور با رشد ۵.۷ درصدی قیمت، بازده کمتری را نسبت به دلار داخلی ثبت کرد. آخرین نرخ سکه تابستان ۱۴ میلیون و ۳۴۰ هزار تومان بود. بر این اساس، بازده بازار سکه در نیمه نخست سال هم به ۱۵ درصد رسید.
علت جا ماندن سکه از دلار افت قیمت طلای جهانی ارزیابی میشود. انتشار آمار تورم آمریکا مهمترین رویداد بازار جهانی در هفتههای گذشته بود. نرخ تورم سالانه در انتهای ماه آگوست به ۸.۳ درصد رسید که اگرچه حاکی از ادامه روند نزولی تورم سالانه بود اما ۰.۲ درصد بیشتر از انتظارات بود. بازار جهانی به شدت به کاهش کمتر از انتظار تورم واکنش نشان داد و پیشبینیها و انتظارات را دستخوش تغییر کرد. در واکنش به این اتفاق شاخص دلار آمریکا به سقف ۵۲ ماهه و قیمت طلای جهانی نیز که از حوالی ۱۷۴۰ دلار به حدود ۱۶۷۰ دلار بر اونس نزولی کرده بود، به کمترین سطح در همین مدت ۵۲ هفته رسید.
اما حتی با وجود آنکه سکه بر اساس تعاریف رایج حباب قیمتی قابل توجهی دارد، این حباب در شهریور افزایش یافت. یعنی سکه همچنان از ارزش ذاتی خود (بر اساس تعاریف مرسوم) بیشتر و بیشتر فاصله میگیرد.
حباب قیمت سکه حتی در مقطعی به بیش از ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان رسید که از ۲۲ مهر ۹۹ یعنی نزدیک به دو سال پیش سابقه نداشت.
همانطور که در نمودار زیر قابل مشاهده است حباب سکه همچنان نزدیک به ۱۳ درصد از قیمت سکه را تشکیل میدهد. درصد حباب در قطعات کوچکتر سکه (نیم سکه، ربع سکه و سکه گرمی) به ترتیب افزایش مییابد. به طوری که حتی نزدیک به نیمی از قیمت سکه گرمی بر اساس تعاریف رایج حباب محسوب میشود.