فردای اقتصاد: بررسی نوسانات قیمت خودروهای داخلی در حدود یک و نیم ماه گذشته نشان میدهد که بیشترین افت قیمت را خودروهایی تجربه کردند که به تازگی از شر بختآزمایی (قرعهکشی) خودرو رهایی یافتند. در سوی مقابل، بیشترین افزایش قیمت از آن ماشینهایی شد که خودروسازان از ابتدای ماه با آنها برای همیشه خداحافظی کردند.
شوک قیمتی به ۴ خودرویی که از قرعهکشی خارج شدند
چهار خودروی «کوییک، ساینا، شاهین و وانت پراید» که به تازگی از فرآیند قرعهکشی خودرو خارج شدند بیشترین افت قیمت را بین خودروهای داخلی از ابتدای تیر تا کنون تجربه کردهاند.
کوییک که تاکنون طی دو مرحله بدون قرعهکشی عرضه شده است بیشترین افت قیمت را با کاهش حدودا ۱۰ میلیون تومانی (۴.۳ درصد) تجربه کرده است. قیمت شاهین سایپا هم از دو جهت در هفتههای اخیر تحت فشار گرفته است؛ هم به دلیل خروج از فرآیند قرعهکشی و هم به دلیل عرضه احتمالی در بورس کالا. هر دوی این اتفاقات از جدیدترین گامهای وزارت صمت برای تنظیم بازار اتومبیل و رهایی از قیمتگذاری دستوری هستند. اگرچه هنوز قیمتگذاری دستوری این خودروها حذف نشده، اما خروج از فرآیند قرعهکشی را میتوان اولین گام برای حذف رانتی دانست که این نوع بختآزمایی برای دلالان به ارمغان میآورد و بسیاری از متقاضیان را ناکام میگذارد.
بیشترین رشد قیمت برای «توقف تولیدی»ها
از سوی دیگر، سمند و تیبا که از ابتدای مرداد از خطوط تولید خودروسازان حذف شدند از خودروهای با بیشترین رشد قیمت بودند. پراید هم که دو سال پیش تولید آن متوقف شد در زمره خودروهای با بیشترین افزایش قیمت قرار دارد. به نظر میرسد نبود جایگزینهای مناسب برای این خودروهای ارزان قیمت در شرایطی که قدرت خرید خودرو مدام آب میرود، موجب شده تا تقاضا برای این خودروها بالا بماند.
البته قابل ذکر است خودروی ساینا که الان از قرعهکشی خارج شده هم یکی از خودروهایی است که در صف توقف تولید قرار دارد؛ هر چند همچنان تولید میشود. به نظر میرسد بازار خودرو فعلا به مورد اول توجه بیشتری داشته و از این رو قیمت ساینا افت جدی داشته است.
ماجرای خروج ۴ خودرو از قرعهکشی
امید قالیباف، سخنگوی وزارت صنعت، معدن و تجارت ۲۳ خرداد پس از پایان یافتن نخستین مرحله فروش یکپارچه خودروها خبر از عرضه احتمالی پنج محصول گروه خودروسازی سایپا شامل کوییک S، کوییک R، ساینا S، ساینا و شاهین بدون فرآیند قرعهکشی داده بود.
حال امروز نگاهی به سامانه فروش سایپا نشان میدهد این وعده تا حد خوبی تحقق یافته است. کوییک، شاهین و وانت ۱۵۱ بدون فرآیند قرعهکشی و در قالب فروش فوری قابل سفارش هستند. ساینا اما اگرچه از فرآیند قرعهکشی خارج شده اما تنها به صورت پیشفروش قابل خرید است.
ابتدا طرح فروش بدون قرعهکشی وانت پراید 151 شرکت سایپا از ۱۸ تیر آغاز شد. سپس شاهد شروع عرضه بدون قرعهکشی ساینا و سه مدل کوییک از ۲۵ تیر بودیم. ساینا S ۱۷۰ میلیون تومان و کوییک دندهای ۱۶۸ میلیون تومان به فروش میرسیدند که هر دو اختلاف ۴۰ میلیون تومانی با قیمت این خودروها در بازار داشت.
به واسطه این اختلاف چشمگیر تقاضا در بازار کاهش یافته و قیمت این خودروها در هفتههای اخیر افت نسبتا جدی را تجربه کرده است.
از ۹ تیر به دنبال افزایش ظرفیت فراهم شده برای دو خودروی کوییک و کوییک R که در طرح اخیر (دومین مرحله فروش یکپارچه) هم به تمام ثبتنامکنندگان تعلق گرفت، دوباره این دو خودرو بار دیگر به صورت فروش فوقالعاده و بدون فرآیند قرعهکشی عرضه شدند. این طرح در چهار روز گذشته اجرا شده و تا زمان تکمیل ظرفیت ادامه خواهد داشت.
احتمال افت قیمت ۵۰ خودرو تا پایان تابستان؟
قالیباف اما وعده مهمتری هم داد و گفت: وزیر صنعت، معدن و تجارت با وعده حذف قرعهکشی روی کار آمد؛ بنابراین حذف فرآیند قرعهکشی خودرو سیاست حتمی و قطعی وزارت صمت است. برای ۲۵ خرداد ماه برای بخشی از خودروها قرعهکشی را حذف خواهیم کرد. هم راستا با افزایش تولید خودرو، تا پایان شهریور ماه ۵۰ درصد مدل دیگر از فرایند قرعهکشی خارج خواهد شد. تا پایان سال هم میتوان گفت تمام خودروها قابلیت واگذاری بدون قرعهکشی را خواهند داشت.
بر اساس وعده وزارت صمت، اگر تصور کنیم تمام خودروهایی که از فرآیند قرعهکشی خارج میشوند افت قیمتی مشابه کوییک، شاهین و... را تجربه کنند باید در انتظار افت ۳ یا ۴ درصدی قیمت در تمام این خودروها بود.
شرایط خرید خودرو بدون قرعهکشی
این نوع سفارش خودرو ۵ شرط دارد که البته دو شرط آخر (شرط چهارم و پنجم) قرار است در آینده نزدیک حذف شوند. این شروط عبارتند از:
1 -محدودیت کد ملی برای ثبت نام ها اعمال خواهد شد (هر کد ملی مجاز به ثبت نام یک دستگاه خودرو می باشد).
2 -حداقل سن متقاضیان خرید خودرو 18 سال و ملزم به ارائه گواهینامه رانندگی خودرو حداقل پایه سوم می باشند.
3 -امکان صلح (خرید انصرافی) و انتقال خودرو بصورت وکالتی وجود ندارد.
4 -متقاضی طی 48 ماه گذشته ثبت نام و صدور فاکتور خودرو نزد شرکت های خودروساز نداشته باشد.
5 -امکان ثبت نام برای متقاضی دارای پلاک فعال انتظامی (نصب بر روی خودرو) میسر نیست.
مهلت ثبتنام: تا تکمیل ظرفیت