فردای اقتصاد: اخبار شوکه‌کننده از اوپک کار خود را کرد و موجب جهش قیمت‌های امروز در بازار نفت شد. بهای طلای سیاه امروز حدود ۵ درصد افزایش یافت این رشد قیمت واکنشی به خبر احتمال تصمیم اوپک پلاس برای کاهش تولید بیش از یک میلیون بشکه در روز بود.
نمایندگان کشورهای اوپک پلاس روز چهارشنبه برای اولین بار در بیش از دو سال گذشته نشست حضوری خواهند داشت. در این میان گمانه‌هایی مبنی بر تصمیم این گروه برای کاهش ۵۰۰ هزار تا یک میلیون بشکه از تولید روزانه مطرح شده است. با این حال رویترز دیروز به نقل از برخی منابع آگاه اعلام کرد که کاهش تولید ممکن است بیش از این برآوردها باشد و همین بهانه‌ای برای افزایش نسبتا شدید قیمت‌ها در معاملات امروز شد.
در واکنش به این اخبار امروز بهای نفت خام آمریکا بیش از ۴.۵ دلار معادل حدود ۶ درصد رشد کرد و به بیش از ۸۴ دلار بر بشکه رسید. نفت شاخص برنت هم ۴ دلار، حدود ۵ درصد افزایش یافت و در آستانه عبور از مرز ۹۰ دلار قرار گرفت. با این حال انتشار آمار PMI آمریکا که کمتر از برآوردها بود موجب شد که کمی از رشد قیمت نفت تعدیل شود و در ساعت ۱۸ به وقت تهران نفت برنت تا کمتر از ۸۹ دلار بر بشکه عقب‌نشینی کند.
آنطور که بلومبرگ گزارش می‌دهد، کاهش تولید بیش از حد انتظار از سوی اوپک پلاس نشان از میزان نگرانی کشورهای تولیدکننده نفت از شیوه مواجهه بانک‌های مرکزی در مواجهه با وضعیت اقتصاد و تورم دارد. تورم در غالب کشورهای توسعه‌یافته به سرعت در حال افزایش است و حتی در بسیاری از کشورهای اروپایی بعد از دهه‌ها این روزها شاهد تورم دورقمی هستیم. بانک‌های مرکزی بسیاری از کشورهای جهان از چین گرفته تا آمریکا برای کنترل رشد قیمت‌ها دست به افزایش نرخ بهره زده‌اند. این سیاست تهاجمی انقباضی می‌تواند رکود شدید اقتصاد جهانی را به بار آورد، رکودی که همین حالا نشانه‌های آن در حال ظهور است. نتیجه رکود اقتصادی هم کاهش تقاضا برای انرژی و افت قیمت نفت است.
همین حالا قیمت نفت نسبت به اوج خود در ماه ژوئن بیش از ۳۰ کاهش داشته که عمدتا در اثر سیاست‌های انقیاضی بانک‌های مرکزی از جمله فدرال رزرو بوده است. در صورت تداوم این سیاست‌ها احتمال می‌رود قیمت نفت با افت بیشتری همراه شود. آمریتا سن، تحلیلگر ارشد نفت در انرژی اسپکت در این خصوص گفته است: «اوپک پلاس روی نرخ‌های بهره بالاتر در ایالات متحده و تأثیر آن بر تقاضای بازارهای نوظهور متمرکز شده است. آنها می‌خواهند از هرگونه مازاد احتمالی نفت در بازار جهانی جلوگیری کنند.»
با این حال شرکت مشاوره‌ای FGE بر این باور است که هرچند کاهش تولید از سوی اوپک پلاس واکنش آنی برنت و رشد قیمت‌ها را به دنبال دارد اما نگرانی‌ها در مورد رکود جهانی احتمالا روند صعودی را محدود می‌کند. فکت گلوبال انرژی در یادداشتی گفته است: «اگر اوپک پلاس تصمیم به کاهش تولید در کوتاه مدت بگیرد، افزایش ظرفیت اضافی اوپک پلاس احتمالا فشار نزولی بیشتری بر قیمت‌ها در طولانی‌مدت وارد می‌کند».
اوپک پلاس چقدر تولید خود را کم می‌کند؟
برخی نمایندگان کشورهای اوپک پلاس به بلومبرگ گفته‌اند تا زمانی که وزرای نفت در مقر اوپک در وین ملاقات نکنند، تصمیم نهایی گرفته نخواهد شد.
با این حال بانک‌هایی مانند یوبی‌اس گروپ بر این باورند که اوپک پلاس ممکن است نیاز به کاهش حداقل ۵۰۰ هزار بشکه در روز داشته باشد. در سوی دیگر بانک جی‌پی مورگان احتمال کاهش یک میلیون بشکه‌ای تولید این گروه را مطرح کرده است. هلیما کرافت، استراتژیست ارشد کالا در آربی‌سی کپیتال هم بر این باور است که اوپک پلاس گزینه دوم را انتخاب خواهد کرد. کرافت می‌گوید: من گمان می‌کنم که آنها نمی‌خواهند برای یک حرکت جزئی (کاهش کم تولید) حرکت کنند.
در این میان اما رویترز در گفت‌وگو با برخی از منابع آگاه اعلام کرده که این گروه برای کاهش تولید بیش از یک میلیون بشکه‌ای تشکیل جلسه می‌دهد. این منابع در ضمن تاکید کردند این مقدار شامل کاهش داوطلبانه برخی از اعضا (مثلا عربستان) نمی‌شود. در صورت توافق، این دومین کاهش ماهانه متوالی گروه پس از کاهش تولید ۱۰۰ هزار بشکه در روز در ماه گذشته خواهد بود.
یک کاهش بزرگ تولید خطر شوک دیگری را به اقتصاد جهانی به همراه دارد، اقتصادی که همین حالا با تورم ناشی از قیمت‌های بالای انرژی مواجه است و در حالی اخذ می‌شود که ایالات متحده و سایر کشورهای مصرف‌کننده خواستار تولید بیشتر نفت از سوی اوپک شده‌اند. جو بایدن، رئیس‌جمهور این کشور حدود دو ماه پیش برای متقاعد کردن سعودی‌ها راهی عربستان شد. با این حال این دیدار دستاوردی به همراه نداشت.
پیومند محکم عربستان و روسیه در بازار نفت
بایدن به همراه کشورهای اروپایی همچنین در تلاش است تا درآمدهایی را که مسکو از نفت دریافت می‌کند محدود کند، از این رو طرح‌هایی از جمله سقف قیمت‌گذاری بر نفت روسیه را در دست اجرا دارند. با این حال کاهش تولید اوپک پلاس احتمالا نتیجه معکوس خواهد داشت و این تلاش‌ها را بی‌اثر خواهد کرد. در واقع به نظر می‌رسد حداقل در بازار نفت عربستان بیش از آنکه با غرب همراهی کند پیوند خود را با روسیه محکم کرده است.
روابط بین ریاض و مسکو که زیربنای ائتلاف ۲۳ کشور اوپک پلاس است، از حمله روسیه به اوکراین جان سالم به در برده است و هیچ نشانه‌ای از تضعیف در آن دیده نمی‌شود.
هنوز تایید نشده است که آیا الکساندر نواک، رئیس نفت روسیه و معاون نخست وزیر این کشور شخصا در نشست وین شرکت خواهد کرد یا خیر. بلومبرگ معتقد است که اگر او این کار را انجام دهد، پیامی قدرتمند به همراه دارد و برای متحدان اوکراین در اتحادیه اروپا ناخوشایند خواهد بود.
نواک روز جمعه به دنبال الحاق چهار منطقه اوکراین به روسیه توسط ایالات متحده تحریم شد، با این حال هنوز اقدامی مشابه از سوی اتحادیه اروپا در این خصوص انجام نشده است. دولت اتریش در پاسخ به سوالی درباره حضور احتمالی نواک در وین، خاطرنشان کرد که او از سوی اتحادیه اروپا تحریم نشده و توضیح بیشتری در این خصوص نداده است.
سازمان کشورهای صادرکننده نفت و شرکای آن به صورت ماهانه به صورت آنلاین جلساتی برگزار می‌کردند و انتظار نمی‌رفت حداقل تا پایان سال جاری میلادی شاهد یک نشست حضوری از سوی این کشورها باشیم.