فردای اقتصاد: انتظار می‌رود حزب حاکم کمونیست چین برای سومین دوره پنج ساله به «شی جین پینگ» که بی‌تردید قدرتمندترین رهبر چین از زمان مائو تسه تونگ در دهه ۱۹۷۰ بود، واگذار کند.
به گزارش بی.بی.سی، این تصمیم - که پس از لغو محدودیت دو دوره‌ای در سال ۲۰۱۸ اتخاذ شده‌است – قدرت و نفوذ «شی» بر چین را افزایش خواهد داد.
احتمال قوی وجود دارد که «شی» ۶۹ ساله تا پایان عمر در قدرت بماند.
نشست کنگره حزب کمونیست روز ۱۶ اکتبر -۲۴ مهرماه- در پکن آغاز می‌شود. این نشست، یکی از مهم‌ترین جلسات تاریخ این حزب است.
سه مقام مهم شی جین پینگ
او دبیرکل رئیس حزب کمونیست چین است.
او رئیس‌جمهوری و رئیس دولت چین است.
او به عنوان رئیس کمیسیون مرکزی نظامی چین، فرماندهی نیروهای مسلح این کشور را بر عهده دارد.
از او به عنوان «پارامونت» یا رهبر عالی نیز یاد می‌شود.
«شی» احتمالاً دو عنوان اول را حفظ خواهد کرد، دبیر کل حزب کمونیست و رئیس کمیسیون نظامی مرکزی در کنگره این حزب - که هر پنج سال یک بار برگزار می‌شود - و ریاست‌جمهوری در کنگره ملی خلق سالانه در بهار ۲۰۲۳.
در کنگره چه اتفاقی می‌افتد؟
حدود ۲۳۰۰ نماینده برای حدود یک هفته در تالار بزرگ خلق واقع در میدان «تیان آن من» تشکیل جلسه خواهند داد.
حدود ۲۰۰ نفر از آنها برای پیوستن به کمیته مرکزی حزب و حدود ۱۷۰ عضو علی‌البدل انتخاب خواهند شد.
کمیته مرکزی، ۲۵ نفر را برای دفتر سیاسی حزب انتخاب و دفتر سیاسی اعضای کمیته دائمی، دفتر سیاسی را تعیین خواهد کرد.
این ۲۵ نفر، نخبگان نخبگان به شمار می‌روند.
اکنون هفت عضو از جمله شی جین پینگ، دبیر کل حزب در این کمیته حضور دارند که همه آنها مرد هستند.
همه این رویدادها در کنگره حزب نمی‌دهد.
انتظار می‌رود کمیته مرکزی روز پس از پایان کنگره اصلی، تشکیل جلسه دهد.
چرا کنگره حزب مهم است؟
«شی» دومین اقتصاد بزرگ جهان و یکی از بزرگترین نیروهای نظامی آن را رهبری خواهد کرد.
برخی از تحلیلگران می‌گویند که او احتمالاً چین را به سمت یک موضع سیاسی اقتدارگرایانه‌تر در دوره سوم پنج ساله زمامداری خود سوق خواهد داد.
پروفسور استیو تسانگ از دانشکده مطالعات شرقی و آفریقایی دانشگاه لندن (SOAS) می‌گوید: «چین تحت رهبری شی در یک مسیر توتالیتر (تمامیت‌خواهانه) حرکت می‌کند».
چین در زمان مائو هم یک سیستم توتالیتر به شمار می‌رفت.
پروفسور تسانگ می‌گوید کنگره می‌تواند شاهد تغییراتی در قانون اساسی حزب باشد و «اندیشه شی جین‌پینگ» بیشتر به‌عنوان فلسفه هدایت‌کننده حزب در نظر گرفته شود.
«اندیشه شی جین پینگ» علامت سوسیالیسم چینی «شی» است، یک فلسفه قاطعانه ملی‌گرایانه که به شدت نسبت به تجارت خصوصی بدبین است.
تحت رهبری او، مقامات چینی، شرکت‌های قدرتمند در چندین بخش از اقتصاد را سرکوب کرده‌اند.
پروفسور تسانگ می‌گوید: «اگر این اتفاق بیفتد، عملاً از او یک دیکتاتور می‌سازند».
تیم رهبری ارشد چین که قرار است در کنگره معرفی شود، طیف وسیعی از سیاست‌ها را تعیین خواهد کرد.
هر اشاره‌ای به جهت گیری آینده چین به دقت در سراسر جهان دنبال پیگیری خواهد شد، به ویژه در مورد چالش‌های کلیدی: «اقتصادی، سیاسی، دیپلماتیک و زیست محیطی.»
چالش اقتصادی چین
اقتصاد چین در دهه‌های اخیر رونق گرفته است.
اما اکنون با اختلالات اقتصادی جدی ناشی از قرنطینه‌های کووید، افزایش قیمت‌ها و یک بحران بزرگ در حوزه املاک و مستغلات مواجه است.
ترس فزاینده از رکود جهانی ناشی از جنگ در اوکراین نیز به اعتماد آسیب وارد کرده است.
رشد اقتصادی تحت رهبری «شی» کمتر از زمان روسای جمهور قبلی جیانگ زمین و هو جین تائو است.
برخی از تحلیلگران می‌گویند که مشروعیت دولت کمونیستی به شدت به توانایی آن در ایجاد درآمدهای بالاتر و مشاغل خوب برای کارگران چینی بستگی دارد.
بنابراین عملکرد بد اقتصادی در پنج سال آینده می‌تواند مشکلات سیاسی جدی برای «شی» به همراه داشته باشد.
این کنگره زمینه را برای تغییر نقش‌های کلیدی اقتصادی از جمله رئیس بانک مرکزی و نخست وزیر فراهم خواهد کرد.
کووید صفر
رویکرد کووید صفر چین، درباره پاندمی یکی از سیاست‌های برجسته «شی» است.
در حالی که بسیاری از نقاط جهان به حالت عادی بازگشته‌اند، مقامات چین تلاش‌های خود را برای مهار شیوع بیماری، با قرنطینه‌های شدید، آزمایش‌های گسترده و قرنطینه‌های طولانی تشدید کرده‌اند.
گزارش‌ها حاکی از آن است که بیش از ۷۰ شهر از جمله شنزن و چنگدو در هفته‌های اخیر تحت تدابیر قرنطینه کامل یا جزئی قرار گرفته‌اند و ده‌ها میلیون نفر از ساکنان آسیب دیده‌اند، تعداد زیادی از مشاغل دچار اختلال شده‌اند و گزارش‌هایی از نارضایتی عمومی منتشر شده‌است.
«شی» متعهد شده‌است که «قاطعانه با هر حرف و عملی که سیاست او در مورد کووید را تحریف، تردید یا انکار کند مبارزه خواهد کرد.»
یک شیوع بزرگ در آستانه کنگره، یا در طول خود جلسه، خطر آسیب رساندن به تصویر شایستگی «شی» را به دنبال خواهد داشت.
برخی ناظران می‌گویند که حزب کمونیست ممکن است از کنگره برای اعلام پیروزی بر پاندمی و پایان دادن به سیاست کووید صفر استفاده کند.
از طرف دیگر، حزب ممکن است استدلال کند که چین - برخلاف سایر کشورها - برای زندگی مردم بیشتر از اقتصاد ارزش قائل است، در این صورت این سیاست ادامه خواهد یافت.
تایوان و غرب
«شی» همچنین از رویکردی تهاجمی در روابط با غرب، به ویژه در مورد تایوان، پیروی کرده‌است.
سفر رئیس مجلس نمایندگان ایالات متحده به تایوان در ماه اوت، چین را بر آن داشت تا تمرینات نظامی از جمله شلیک موشک‌ها در اطراف جزیره را آغاز کند.
چین تایوان را به عنوان یک استان خودمختار به رسمیت می‌شناسد اما آن را بخشی از خاک چین می‌داند. تایوان خود را متمایز از سرزمین اصلی می‌داند.
«شی» تاکید کرده‌است که «اتحاد مجدد» با تایوان «باید» تا سال ۲۰۴۹، صدمین سالگرد جمهوری خلق انجام شود. او استفاده احتمالی از زور برای دستیابی به این هدف را رد نکرده است.
کارشناسان امنیتی می‌گویند که تسلط چین بر تایوان، قدرت ایالات متحده در غرب اقیانوس آرام و فراتر از آن را از بین خواهد برد.
تایوان از اهمیت استراتژیک بسیار زیادی برای غرب برخوردار است، بخشی از به اصطلاح «نخستین زنجیره جزیره»، که شامل شماری از سرزمین‌هایی است که دهه‌ها با آمریکا متحده بوده‌اند.
منبع: BBC WORLD