ایرنا: علی کریمی یکی از چهره‌هایی بود که نامش در جریان ناآرامی‌های شهریور ۱۴۰۱ بارها شنیده شد. چهره‌ای ورزشی که با وجود برخی اظهارنظرهای نادر، انتظار این حجم از موضع‌گیری از وی نمی‌رفت و همین سبب شد برخی وی را پدیده ناآرامی‌های شهریورماه بنامند و عنوان لیدر معترضان را به وی نسبت دهند.
از سوی دیگر، طیف مقابل با اعلام انزجار و برائت از کریمی، درخواست بازداشت و توقیف اموال وی را امضا کردند و این‌گونه کریمی با توئیت‌های کوتاه اما جنجالی‌اش سبب ایجاد نوعی دوقطبی میان طرفداران و مخالفانش در فضای مجازی و واقعی شد.
گروه داده‌کاوی ایرنا به منظور بررسی فعالیت علی کریمی در توئیتر فارسی و آنالیز کمی و کیفی عملکرد او در این بستر، به تحلیل حساب توئیتری وی پرداخته است:
تصویر پروفایل واقعی و جعلی
حساب توئیتری علی کریمی از دسامبر ۲۰۱۷(آذرماه ۹۶) آغاز به کار کرده و در این مدت فقط ۶۵ توئیت منتشر کرده که به طور متوسط ماهی یک توئیت زده است که به خوبی نشان از عملکرد بسیار پایین وی در توئیتر در مدت زمان حضور در توئیتر فارسی دارد.
این فعالیت بسیار کم در بازه زمانی ۵ ساله در کنار حضور چشمگیر در دوران فوت مهسا امینی شائبه‌هایی را در خصوص انگیزه‌ها و حضور وی در شبکه‌های اجتماعی به ویژه توئیتر به وجود آورد به‌گونه‌ای که هنوز برخی بر این گمان‌اند که پشت این حساب توئیتری، شخص علی کریمی قرار نگرفته و از سوی افراد دیگر اداره و مدیریت می‌شود.
تا لحظه نگارش این مطلب این حساب توئیتری ۹۳۸ هزار دنبال‌کننده(Follower) و ۲۴ دنبال‌شونده (Following) دارد.
علاوه بر این اکانت که به حساب اصلی علی کریمی منتسب است یک حساب توئیتری دیگر با آی‌دی aliiiikarimi۸ فعالیت داشت که با مشخص شدن فعالیت جعلی این اکانت و موضع‌گیری حساب توئیتری اصلی علی کریمی، این حساب توئیتری تعلیق (suspend) شد. در جزئیات این صفحه نوشته شده بود «این صفحه برای بازنشر صحبت‌ها و تصاویر علی‌آقا کریمی در #توئیتر است، #دلسوز_وطن_اغتشاشگر_نیست».
این صفحه که فعالیت بیشتری نسبت به صفحه اصلی علی کریمی داشته، از فروردین‌ماه تا ۳۰ شهریورماه امسال که تعلیق شد، حدود ۱۴۰ توئیت منتشر کرده بود و به دلیل مشخص نبودن جعلی بودن آن، حدود ۱.۵ میلیون لایک نیز گرفته بود.
فقط در روز ۳۰ شهریورماه، ۱۰ توئیت از این حساب توئیتری منتشر شد که آخرین آن توئیت زیر است:
«حاجی از نسل شما کسی نمونده به داد ما برسه❤🖤 https://t.co/۴yKx۸YXgCS»
همچنین توئیت «لباس شخصی‌ها بین مردم هستن، اکثرا با یک کیف کج، مواظب باشید. #مهسا_امینی» در روز سی‌ام شهریورماه در این حساب توئیتری منتشر و سبب جنجال‌های رسانه‌ای در شبکه‌های اجتماعی شد.
فهرست دنبال‌شوندگان (Following) اکانت علی کریمی
در ادامه، فهرست دنبال‌شوندگان Following حساب توئیتری اصلی علی کریمی ارائه شده است.
این افراد ۲۴ نفر هستند که چهره‌های شاخصی چون «سوگند» و «شاهین نجفی» خواننده، «سالومه سیدنیا» مجری من‌وتو، «پرستو صالحی»، «گلشیفته فراهانی» و «مهناز افشار» بازیگر و بازیکنانی چون «مهرداد پولادی»، «احمد نوراللهی»، «امیدعالیشاه»، «حسین ماهینی»، «عارف غلامی»، «مهدی طارمی» و «خداد عزیزی» دیده می‌شود که اسکرین شات صفحات این افراد به همراه شناسه کاربری آنها آورده شده است:
نمودارهای بررسی روند عضوگیری و فعالیت اکانت
در این بخش به منظور واکاوی میزان فعالیت، حضور و اثرگذاری حساب توئیتری علی کریمی در دو گراف جداگانه، حساب توئیتری وی از نظر «میزان جذب فالوئر» و «میزان انتشار توئیت» مورد تحلیل و مقایسه قرار گرفته است:
ابتدا میزان جذب فالوئر و عضوگیری حساب توئیتری علی کریمی در بازه زمانی ۵ ماهه از ۲۶ اردیبهشت تا ۱۵ مهر امسال مورد بررسی قرار گرفته است. فعالیت چشمگیر کریمی پس از درگذشت مرحومه مهسا امینی در شهریورماه نقطه اوج جذب فالوئر این حساب توئیتری محسوب می‌شود به‌گونه‌ای که از اردیبهشت‌ماه امسال که تعداد اعضای این صفحه یک هزار و ۶۰۰ نفر بود با شیب کم، اعضای این صفحه افزایش یافت تا ۲۵ شهریورماه و روز فوت مهساامینی به ۵۰ هزار نفر رسید. بعد از این تاریخ، آغاز فعالیت‌های چشمگیر و اظهارنظرهای جنجالی کریمی شروع شد به‌گونه‌ای که در مدت کمتر از یک هفته، اعضای این صفحه از ۵۰ هزار به ۲۲۰ هزار نفر رسید. (در تابستان امسال نیز اظهارنظر یک روحانی درباره علی کریمی و بحث و جدل در ان ارتباط سبب افزایش توجهات به وی و افزایش تعداد دنبال‌کنندگانش شد).
از ۳۱ شهریورماه تا ۱۶ مهرماه یعنی در حدود کمتر از ۲۰ روز، میزان دنبال‌کننده‌های علی کریمی از ۲۲۶ هزار به ۹۳۷ هزار نفر رسید که این صعود بیش از چهار برابری و همچنین حمایت‌های مجازی از این صفحه سبب شد کریمی از مهم‌ترین چهره‌های مجازی توئیترفارسی در دوران ناآرامی‌های شهریور و مهرماه ۱۴۰۱ لقب گیرد.
طبق نمودار زیر، از ۲۵ شهریور تا ۱۵ مهرماه، تعداد دنبال‌کنندگان حساب توئیتری کریمی از حدود ۵۰ هزار نفر به حدود ۹۴۰ هزار نفر رسیده که بیانگر رشد تقریبا ۲۰ برابری در این بازه زمانی است.
در گراف خطی زیر میزان فعالیت حساب توئیتری علی کریمی با تحلیل میزان انتشار مطالب توسط وی در مدت ۵ ماه (از اردیبهشت تا مهرماه ۱۴۰۱) مورد بررسی قرار گرفته است:
در این نمودار فعالیت هفتگی کریمی نشان داده شده است. متوسط فعالیت او تا پیش از هفته آخر شهریورماه در حدود کمتر از ۲ توئیت در هفته بود که به یکباره و با درگذشت مهسا امینی در اواخر شهریورماه این میزان به ۱۴ و ۱۵ توئیت در هفته و متوسط دو توئیت در روز رسیده است که بیانگر فعالیت چشمگیر این فوتبالیست سابق و فعال مجازی کنونی دارد.
آنالیز حساب توئیتری در میان کل اکانت‌های توییتری
در نمودار ۸ ضلعی زیر، اکانت علی کریمی با فضای کلی توئیتر از نظر هشت شاخص کمی مقایسه شده است:
«تعداد فالوئر» و «اصالت مطلب»، بیشترین امتیاز را گرفته‌اند زیرا میزان فالوئرهای کریمی در کمتر از یک ماه نزدیک ۱۶۰۰ درصد افزایش یافته است به همین دلیل ۱۰۰ درصد امتیاز تعداد فالوئر را می‌تواند کسب کند. از نظر میزان اصالت نیز به دلیل اینکه عمده توئیت‌هایش اصلی بوده و ریتوئیت در حوزه فعالیت این حساب توئیتری جای نداشته، امتیاز اصالت مطلب نیز تا بالای ۹۰ درصد کسب شده است.
از سوی دیگر به دلیل فعالیت بسیار کم این اکانت در بازه زمانی یک ساله، کمترین میزان امتیاز در این بخش تخصیص داده شده است.
در جدول زیر نیز آنالیز حساب توئیتری علی کریمی طبق شاخص‌های کمی و مرسوم صفحات توئیتری استخراج و ارائه شده است:
حساب توئیتری وی از میان ۴ میلیون ۷۰۰ کاربر فارسی زبان توئیتر رتبه ۱۱ را از نظر میزان جذب دنبال‌کننده کسب کرده است. همچنین مجموع توئیت‌های منتشر شده در این صفحه، ۶۵ توئیت بوده که یک میلیون و ۸۰۰ بار نیز بازنشر شده‌اند و ۷ میلیون و ۴۰۰ هزار لایک گرفته‌اند.
میانگین لایک هر توئیت ۱۲۰ هزار و میانگین کامنت‌هایی که برای هر توئیت گذاشته‌اند یک هزار و ۳۵۹ ریپلای بوده است.
شبکه فعالیت اکانت از نظر میزان نشر و بازنشر توییت‌ها
شبکه فعالیت حساب توئیتری کریمی شاخص دیگری برای ارزیابی فعالیت وی در توئیترفارسی است:
این حساب توئیتری در مدت فعالیت خود یک بار توئیت «خداداد عزیزی» و دو بار توئیت «حسین ماهینی» را بازنشر کرده که در گراف زیر فقط ریتویئت «خداداد عزیزی» نمایش داده شده است.
بازنشرکنندگان توئیت‌های کریمی که در گراف زیر نشان داده شده، به طور عمده افراد ناشناس و نه چندان مطرح توئیتری انجام دادند که شائبه حضور ربات در صفحه وی برای بالابردن تعداد لایک و ریتوئیت را تقویت می‌کند.
مهم‌ترین توئیت‌ها بر اساس اولویت بازنشر
در این بخش متن توئیت‌هایی کریمی که پربازنشرتر بوده‌اند، استخراج و ارائه شده است:
_ «زن زندگی آزادی ...» که شعار اصلی معترضان شهریورماه بوده، در صدر پربازنشرترین مطلب این حساب توئیتری با ۱۰۲ هزار ریتویئت قرار گرفته که در ششم مهرماه منتشر شده است.
_ «خانه بدون خاک ارزشی ندارد...» دومین توئیت پربازنشر کریمی با ۸۹ هزار ریتوئیت و پرلایک‌ترین توئیتش با ۳۵۴ هزار لایک است که در واکنش به خبر توقیف اموالش در ایران و در پنجم مهرماه منتشر شد.
توئیت‌های مربوط به هفته نخست مهرماه این حساب توئیتری جزو پرلایک‌ترین و پربازنشرترین مطالب این صفحه بوده که به طور واضح با مضمون حمایتی از معترضان شهریورماه ۱۴۰۱ و برخی واکنش‌ها به حضور مجازی وی در توئیتر منتشر شده است.
ابر واژگان اکانت توییتری
ابر واژگان در واقع گرافی است که نشان می‌دهد پرتکرارترین واژگان به کار رفته در توئیت‌ها چه کلماتی بودند. ابر واژگان حساب توئیتری کریمی در بازه یک ساله فعالیت وی ارائه شده است:
_ حسین جان و حسین ماهینی، از پرتکرارترین کلماتی است که در توئیت‌های صفحه کریمی نوشته شده و در واکنش به دستگیری «حسین ماهینی» بازیکن سابق پرسپولیس منتشر شده است.
_ امضا جمع‌کردن در واکنش به جمع‌آوری امضا برای توقیف اموال و دستگیری او در یکی از خبرگزاری‌های داخلی بوده که کریمی در توئیتی در واکنش به این اتفاق، از دنبال‌کنندگان خود خواست در نظرسنجی پست آخرش شرکت کنند و درباره درست یا اشتباه بودم مواضع اخیر او نظر بدهند.
_ سیستان‌وبلوچستان در واکنش به اتفاقات زاهدان و روحت شاد در زمان درگذشت نیکاشاکرمی از سوی کریمی منتشر شده‌اند.
نقد و نظر ایرنا
۱. شائبه حضور ربات‌ها در حساب توئیتری کریمی با روند سریع تعداد لایک‌ها و بازنشرها در نخستین لحظات انتشار توئیت‌ها از جمله شبهاتی است که در ارتباط با این حساب توئیتری مطرح می‌شود. با توجه به پیچیدگی فرآیند تشخیص ربات‌ها و کمبود امکانات سخت‌افرازی و نرم‌افزاری لازم، تائید یا رد این ادعا به طور دقیق ممکن نیست اما حضور فعال صفحات توئیتری ناشناس و جعلی در میان بازنشرکنندگان و همچنین سرعت بالای جذب لایک و ریتوئیت که در شکل زیر نشان داده شده تا حد زیادی حمایت رباتیک این حساب توئیتری از سوی ربات‌های ناشناس را تائید می‌کند.
دقیقه اول:
دقیقه دوم:
۲. لیدری اغتشاش‌ها و رهبری اپوزیسیون از دیگر لقب‌هایی است که در این روزها به علی کریمی به دلیل موضع‌گیری‌هایش در توئیتر نسبت دادند که بیشتر در هفته‌های ابتدایی اعتراض‌ها صورت گرفت. در آن زمان یک حساب توئیتری جعلی توئیت‌هایی را به نام کریمی می‌زد که جنبه امنیتی و سیاسی خاصی پیدا کرد؛ با این حال حضور و فعالیت چشمگیر کریمی در جریان ناآرامی‌های شهریورماه امسال پرسشی بود که از سوی بسیاری از مردم و فعالان مجازی مطرح شد که چه اتفاقی افتاده که کریمی که سابقه آنچنان زیادی در کنش‌های مردمی و مجازی نداشته تا این حد در مجازی فعال شده و در کمتر از یک ماه تعداد دنبال‌کنندگانش بیش از هزار درصد افزایش یافته و از سوی دیگر ۶۰ درصد تولیدمحتوای این صفحه در مدت ۵ سال فعالیت، در طول کمتر از یک ماه صورت گرفته است!