فردای اقتصاد: در برنامه شمارش معکوس همراه با مهدی معدنچی کارشناس ارشد بازار سرمایه به بررسی دلایل عدم توجه بورس تهران به جلسات حمایتی پرداختیم. ایشان در وهله اول اعتقاد داشتند که وجود مدیران دولتی در صدر امور شرکت‌ها و هلدینگ‌های بزرگ باعث شده است که این افراد توجه خاصی به وضعیت بازار سهام نداشته باشند و این بازار در اولویت کارهای آنها نیست. وی افزود همین موضوع باعث شده است که تلاشی در جهت بهبود معاملات بورس تهران صورت نپذیرد و این اتفاق به تداوم بی‌اعتمادی به بازار دامن زده است. او درباره اوراق تبعی اعتقاد داشت که نرخ این اوراق جذاب نیست و صندوق‌ها تمایل چندانی برای خرید آن ندارند اما از آنجا که برخی از این صندوق‌ها حدنصاب ۱۵ درصدی سهام خود را رعایت نکرده‌اند، به ناچار اوراق تبعی را به منظور رسیدن به این حدنصاب خریداری می‌کنند. او درباره راهکار برون رفت بورس از رکود در کوتاه‌مدت عنوان کرد با توجه به نزدیک شدن به فصل بودجه‌ریزی، نیاز است که سیاستگذاران اقتصادی کشور، توجه خاصی به بورس تهران داشته باشند و از ارائه پیشنهادی در خلاف منافع شرکت‌ها و سرمایه‌گذاری اجتناب کنند.
دلیل بی‌اعتنایی بورس به جلسات حمایتی
این روزها بازار سرمایه در ادامه روند فرسایشی خود همچنان مورد اقبال سرمایه گذاران نیست و روزهای کم‌رمقی را تجربه می کند. در هفته‌های اخیر جلساتی از سوی سازمان بورس با هلدینگ‌های بزرگ و وزارت اقتصاد جهت حمایت از بازار سرمایه انجام شد؛ اما بازار سهام واکنش مثبتی به این جلسات نشان نداد. مهدی معدنچی در رابطه دلیل عدم اثرگذاری این جلسات بر بازار اعتقاد داشت: می توان این عدم کارایی را از دو منظر بررسی کرد: در نگاه نخست از نظر مدیریتی با توجه به روند نزولی ادامه‌دار بورس تهران در ۲ سال گذشته، تمام خریدهایی که توسط هلدینگ‌های بزرگ در این بازه برای حمایت از بازار انجام شد زیان‌های سنگینی را به آن ها وارد کرده است.
وی افزود: از سوی دیگر مدیران ارشد شرکت‌های بزرگ تغییر کرده و به نظر می رسد اولویت آنها بازار سرمایه نیست. حمایت منسجم در این دوران در گروه انسجام مدیریتی در سطح وزرا و حتی بالاتر است که انگیزه کافی به مدیران هلدینگ های بزرگ برای حمایت داده شود.
این کارشناس خاطرنشان کرد: اما از نگاه ساختار بازار سهام با توجه به خروج بی وقفه پول‌های حقیقی، حقوقی ها برای کاهش ضرب این خروج خریدهایی را در این بازار انجام داده‌اند اما کارساز نبوده است چراکه این خروج ها به دلیل عدم اعتماد به بورس است و این موضوع به دلیل افزایش ابهامات سیاسی اجتماعی و رکود بازارهای جهانی تشدید شده است.
نقش مدیران دولتی در ریزش بورس
در کشورهای توسعه یافته مدیران شرکت ها توجه ویژه‌ای به بازار سرمایه دارند و به تامین مالی‌های خوبی نیز از این بازار دست می‌یابند. اما در کشور ما این موضوع صادق نیست و مدیران توجه چندانی به بورس ندارند. معدنچی کارشناس بازار سرمایه در رابطه با چرایی این موضوع گفت: در ایران بخلاف سایر کشورهای جهان مدیران توسط بخش دولتی تعیین می‌شوند و هرچند در ظاهر برخی از شرکت ها خصوصی هستند اما همچنان نقش دولت در تعیین مدیران پررنگ است.
او ادامه داد: با توجه به تغییرات جریان فکری و حزیب سیاسی حاکم بر کشور، شکل‌گیری انسجام مدیریتی به زمان بیشتری نیاز داشته و با توجه به این که از زمان شروع به کار دولت جدید این دولت یا مسائل داخلی و خارجی گسترده‌ای روبرو بوده است به نظر می‌رسد بر خلاف وعده های پیشین دیگر بورس اولویت سیاست گذاران نیست.
چرا اوراق تبعی برای صندوق‌ها جذاب نیست؟
با توجه به انتشار اوراق تبعی از نوع تامین مالی توسط صندوق سرمایه‌گذاری مشترک توسعه بازار سرمایه و با توجه به شرایط خاص این صندوق، هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار با افزایش ضریب این اوراق در نصاب سهام صندوق‌های با درآمد ثابت از ۵۰ درصد به ۷۰ درصد موافقت کرد. این بدان معناست که صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت زمانی که اوراق تبعی را از صندوق سرمایه‌گذاری مشترک توسعه بازار سرمایه خریداری می‌کنند به ازای خرید هر ۱۰ ریال، معادل هفت ریال در نصاب سهام آنها لحاظ خواهد شد. این کارشناس در واسخ به این سوال که این اقدام چه میزان در افزایش جذابیت اوراق مذکور برای صندوق‌ها موثر است؟ اظهار کرد: نرخ این اوراق جذاب نیست و صندوق‌ها تمایل چندانی برای خرید آن ندارند. نرخ ۲۲ درصد مصوب برای آن، جذابیت خاصی برای صندوق‌های درآمد ثابت ندارد درحال حاضر صندوق‌ها اوراق مشارکت شرکتی را با نرخ‌های بیش از ۲۲ درصد خریداری می‌کنند که می‌تواند به بهبود سودآوری کمک کند. مشکل دوم به حدنصاب سهام صندوق‌های درآمد ثابت بازمی‌گردد این دو مشکل اساسی جذابیت اوراق تبعی را برای صندوق‌های درآمد ثابت کم می‌کند و تمایلی از سمت آنها برای خرید دیده نمی‌شود، اما از آنجا که برخی از این صندوق‌ها حدنصاب ۱۵ درصدی سهام خود را رعایت نکرده‌اند، به ناچار اوراق تبعی را به منظور رسیدن به این حدنصاب خریداری می‌کنند.