۱۷ مرداد ۱۴۰۱ - ۲۱:۴۶

قیمت طلای جهانی پس از ریزش از ۲ هزار به ۱۷۰۰ دلار حالا دوباره به ۱۸۰۰ دلار بازگشته است. مقصد اونس در میان ابهامات موجود کجاست؟

فردای اقتصاد:‌ ضرب‌المثلی وجود دارد که می‌گوید «سهام را برای اوقات خوب بخر و طلا را برای روزهای بد». اما بسیاری از مردم جهان که در حدود یک سال اخیر برای محافظت از سرمایه خود در برابر تورم فزاینده طلا خریده بودند، تا همین دو هفته پیش به شدت ناامید شده بودند. با وجود اوج‌گیری تورم در جهان و جنگ در اوکراین، قیمت طلای جهانی تقریبا به سطوح قبل از همه‌گیری کرونا سقوط کرده بود. در ایران هم رشد دلار داخلی بود که به کمک خریداران سکه و طلا آمد. اما طلای جهانی اخیرا پس از رسیدن به کف ۱۷۰۰ دلار با حمایت جدی مواجه شد. پنجشنبه گذشته هم به دلیل افزایش تنش‌های ژئوپلیتیکی بین ایالات متحده و چین و همچنین پافشاری اعضای فدرال رزرو بر تداوم سیاست انقباضی، اونس حتی برای لحظاتی به سطح مطلوب ۱۸۰۰ دلار رسید هر چند بعدا اندکی عقب‌نشینی داشت. امروز هم قیمت هر اونس طلای جهانی با افزایش ۰.۸ درصدی به حدود ۱۷۹۰ رسید. اما آیا طلای جهانی مرز ۱۸۰۰ دلار را برای صعود به قله‌های جدید می‌شکند یا آنکه باید در انتظار بازگشت دوباره اونس به سطوح پایین‌تر بود؟

پایان ناکامی خریداران طلا؟

طلای جهانی به طور کلی در سال‌های اخیر از عمده موج‌های صعودی سایر بازارها جا ماند. حتی بیت‌کوین به عنوان رقیب جدید اونس مطرح می‌شود و در فضای نااطمینانی دوران کرونا رشدهای چند صد درصدی داشت. طلا اگرچه با آغاز پاندمی مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار گرفت و تابستان ۲۰۲۰ به واسطه رکود ناشی از کرونا و در عین حال احتمال رشد تورم به قیمت‌های بالاتر از ۲ هزار دلار رسید، اما خبر کشف واکسن و سپس آغاز واکسیناسیون گسترده در سال ۲۰۲۱ اونس را تا کانال ۱۷۰۰ دلار پایین کشاند.

نوسانات قیمت طلای جهانی در ۵ سال گذشته

تورم جهانی و جنگ می‌توانستند در سال ۲۰۲۲ سوخت پرواز طلا باشند. یک سال پیش برخی از معتبرترین تحلیلگران بازار جهانی انتظار پرواز طلا به واسطه رشد تورم را داشتند. برای مثال، گلدمن ساکس در جولای ۲۰۲۱ پیش‌بینی کرد طلا در سناریوی «ادامه بهبود اقتصادی در کنار تورم ملایم» تا ۲ هزار دلار صعود کند. آن‌ها در سناریوی دیگری یعنی «کند شدن رشد اقتصادی و تورم سنگین‌تر» پرواز تا ۲۵۰۰ دلار را هم پیش‌بینی کرده بودند.

اما طلا با جنگ و تورم بالا نرفت و بسیاری از سرمایه‌گذاران را ناکام گذاشت. علت چه بود؟ افزایش نرخ بهره اقتصادهای بزرگ (به ویژه ایالات متحده) و صعود دلار آمریکا به سقف ۲۰ ساله. این مسأله موجب شد طلای جهانی حدود یک ماه پیش حتی سطوح زیر ۱۷۰۰ دلار را تجربه کند که کمترین قیمت یک سال و ۴ ماهه (از ۳۰ مارس ۲۰۲۱) بود. حتی شاخص NYSE Arca Gold Miners، نماگری کلیدی که عملکرد سهام شرکت‌های استخراج طلا در بورس نیویورک را ردیابی می‌کند هم در این تاریخ به دلیل انتظارات کاهشی برای اونس، به پایین‌ترین سطح بیش از دو سال گذشته سقوط کرد.

البته طلا در مارس ۲۰۲۲ (۵ ماه پیش) به واسطه تهاجم روسیه به اوکراین قله ۲ هزار دلار را برای مدت کوتاهی فتح کرد. اما پس از شکستن مرز ۲ هزار دلار به ناگهان در سراشیبی قرار گرفت و طی چهار و نیم ماه با افت تقریبا ۲۰ درصدی از ۲۰۰۰ به ۱۷۰۰ دلار رسید.

حالا از دو هفته پیش فضای بازار طلای جهانی کمی چرخیده و امید خریداران را زنده کرده است؛ از زمانی که فدرال رزرو نرخ بهره خود را برای دومین بار متوالی به میزان ۰.۷۵ واحد درصد افزایش داد. اما این بار اونس بر خلاف انتظارات پس از این افزایش جدی نرخ بهره با جهش ۲.۶ درصدی تا ۱۷۶۶ دلار صعود کرد. طلای جهانی پنجشنبه گذشته هم به دلیل افزایش تنش‌های ژئوپلیتیکی بین ایالات متحده و چین از سطح مطلوب ۱۸۰۰ دلار در هر اونس عبور کرد.

جزییات بیشتر:‌ راز واکنش معکوس طلا به تصمیم فدرال رزرو

«جیم کرامر» مجری مشهور برنامه MadMoney در سی‌ان‌بی‌سی هم اخیرا چشم‌انداز خود از طلا را به‌روزرسانی کرد و گفت که اکنون زمان مناسبی برای ورود به بازار طلا پس از دوره‌ای عجیب و غریب برای فلزات گران‌بها است. کرامر به تحلیل نمودار لری ویلیامز، تکنسین افسانه‌ای بازار اشاره کرد: «ویلیامز دریافت که وقتی دلالان کوچک بیش از حد نسبت به بازار خوشبین می‌شوند، تقریباً همیشه نشانه‌ای است که قیمت‌ها نزدیک به اوج هستند. اما وقتی آنها بیش از حد بدبین می‌شوند، تقریباً همیشه نشانه‌ای از به کف رسیدن قیمت‌هاست». کرامر در ادامه توضیح داد طبق آخرین گزارش Commitment of Traders، تعداد موقعیت‌های خرید معامله‌گران کوچک هم‌اکنون کمترین رقم از می ۲۰۱۹ است، درست قبل از افزایش جدی قیمت طلا. نظر خود کرامر این است که وقتی نوبت به نقطه پایانی طلا می‌رسد، روی ویلیامز شرط‌بندی نکنید. او تکرار کرد: نمودارها نشان می‌دهند که طلا می‌تواند آماده صعود باشد و ممکن است زمان مناسبی برای خرید باشد.

درجه بالای ابهام برای طلای جهانی

آنچه که مانع از توصیه کارشناسان به خرید طلا می‌شود، درجه بالای ابهامات موجود در این بازار است. شورای جهانی طلا در پیش‌بینی‌ای که در نیمه سال میلادی داشت نوشت: سرمایه‌گذاران در نیمه دوم سال ۲۰۲۲ با محیط چالش‌برانگیزی روبرو هستند که باید از افزایش نرخ‌های بهره، تورم بالا و ریسک‌های ژئوپلتیکی که دوباره ظاهر می‌شوند، عبور کنند. انتظار می‌رود در کوتاه‌مدت طلا با سرعت انقباض پولی بانک‌های مرکزی جهان هدایت شود و احتمالاً نسبت به تغییرات نرخ‌های واقعی (نرخ بهره منهای نرخ تورم) واکنش نشان خواهد داد.

با این حال، این شورا عقیده دارد به ۳ دلیل ممکن است بخشی از اثر کاهشی افزایش نرخ بهره و تقویت دلار خنثی شود:

۱- افزایش نرخ‌ها ممکن است باد مخالفی در مسیر طلا باشد، اما بسیاری از این انتظارات مربوط به سیاست‌های مقابله با تورم، در قیمت طلا پیشخور شده است.

۲- در همین حال، ادامه تورم و ریسک‌های ژئوپلیتیکی احتمالاً تقاضا برای طلا را به عنوان پناهگاه امن سرمایه‌گذاران حفظ می‌کند.

۳- عملکرد ضعیف سهام و اوراق قرضه در یک محیط بالقوه رکود تورمی نیز ممکن است برای طلا مثبت باشد.

از سوی دیگر، بانک جهانی در آخرین پیش‌بینی خود از انتظار برای اندکی افزایش قیمت در سال ۲۰۲۲ نوشته، اما عقیده دارند به دلیل انقباض جدی سیاست‌های پولی در سال ۲۰۲۳ قیمت اونس ۹ درصد کاهش خواهد یافت. ریسک‌های صعودی این پیش‌بینی شامل تشدید تنش‌های ژئوپلیتیکی و فشارهای تورمی است. پیش‌بینی بانک جهانی از میانگین قیمت طلا برای سال ۲۰۲۲ میلادی ۱۸۸۰ دلار است (تا اینجای سال اونس میانگین ۱۸۵۲ دلار بوده است). این بانک قیمت را برای سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ به ترتیب ۱۷۰۰ و ۱۶۵۰ دلار برآورد کرد.

در ادامه دقیق‌تر به ریسک‌ها و حامیان قیمتی طلای جهانی می‌پردازیم.

مهم‌ترین عواملی که بر قیمت طلا تاثیر خواهند داشت

۱. نرخ‌های بهره بالاتر

افزایش نرخ‌های بهره امسال سرعت‌گیر صعود طلا با تورم شدند. رشد نرخ بهره و تقویت دلار (که یکی از نتایج افزایش نرخ بهره است) موجب شدند برخی سرمایه‌گذاران به جای طلا به سمت جایگزین‌های دیگر مثل اوراق یا نگهداری دلار بروند.

یک مورد از حرکت خلاف انتظار اونس زمانی بود که با رسیدن تورم سالانه آمریکا به ۹.۱ درصد اقتصاد در پایان ژوئن که حتی ۰.۵ واحد درصد بیشتر از انتظار کارشناسان بود، طلا مسیر نزولی را در پیش گرفت. گویی که یا نگرانی‌های تورمی متعادل‌تر شدند یا ترس از اقدامات شدیدتر فدرال رزرو در بین معامله‌گران جدی‌تر از دغدغه تورم بود.

سهم هر یک از عوامل در نوسانات قیمت طلای جهانی در سال ۲۰۲۲

مدل GRAM (Gold Return Attribution Model) شورای جهانی طلا هم که سهم هر یک از عوامل در تغییرات قیمت اونس را برآورد می‌کند، نشان می‌دهد که نرخ بهره و تقویت ارزها (در فارکس) به عنوان دو جایگزین سرمایه‌گذاری در طلا، نقش جدی در افت قیمت آن داشتند.

نکته جالب توجه آن است که همانطور که بسیاری از معامله‌گران انتظار نداشتند اونس تا این حد نسبت به تورم و جنگ و مسائلی از این دست بی‌واکنش باشد، میزان تغییراتی که برای مدل GRAM غیرقابل توضیح بوده در ماه‌های اخیر به شدت افزایش یافته بود. یعنی این مدل نتوانسته علت تغییر قیمت را با متغیرهای معین توضیح دهد.

در جدول پایین، سهم هر عامل را در بازدهی ماهانه طلا مشاهده می‌کنید.

سهم هر یک از عوامل در نوسانات قیمت طلای جهانی در سال ۲۰۲۲

چرا نرخ‌های بهره در دنیا در حال افزایشند؟

بانک‌های مرکزی در دوران کرونا برای جلوگیری از رکود، مقادیر زیادی پول در اختیار شهروندان قرار دادند. این انبساط پولی حالا پس از دو سال منجر به اوج‌گیری تورم در اکثر کشورها (برای مثال بیشترین تورم ۴۰ سال اخیر در آمریکا) شده است. حال بانک‌های مرکزی برای درمان این تورم انقباض پولی را در پیش گرفته‌اند که افزایش نرخ بهره از مهم‌ترین ابزارهای آن است.

تاثیر افزایش نرخ بهره بر قیمت طلا

این نرخ‌های بهره بالاتر جذابیت نسبی سرمایه‌گذاری‌های درآمد ثابت (مثل اوراق یا سپرده بانکی) را افزایش می‌دهند و می‌توانند تقاضای طلا را کاهش دهند.

از سوی دیگر، یکی از مهم‌ترین دلایل خرید طلا حفظ ارزش دارایی در برابر کاهش ارزش پول ملی است. برای مثال، زمانی که ریال در ایران در حال تضعیف است، بسیاری به خرید سکه و طلا روی می‌آورند. اما افزایش نرخ بهره و کنترل شدن تورم به تقویت ارزهای ملی همچون دلار آمریکا کمک می‌کند. حال زمانی که پول ملی در حال تقویت است تبدیل ارز به طلا چندان توجیهی ندارد.

داده‌های شورای جهانی طلا (World Gold Council) هم نشان می‌دهد که انتظارات سرمایه‌گذاران از تصمیمات آتی سیاست پولی -که از طریق بازده اوراق قرضه نمایان می‌شود- از لحاظ تاریخی تأثیری کلیدی بر عملکرد قیمت طلا داشته است. تحلیل تاریخی نشان می دهد که طلا در ماه‌های منتهی به آغاز چرخه انقباض پولی فدرال رزرو ضعیف عمل کرده است، اما در ماه‌های بعد از اولین افزایش نرخ بهره عملکرد قابل توجهی داشته است. در مقابل، سهام ایالات متحده قوی‌ترین عملکرد خود را قبل از چرخه انقباضی داشتند، اما پس از آن بازدهی ملایم‌تری داشتند.

امسال اما طلای جهانی روند متفاوتی را نسبت به چهار دوره قبلی در پیش گرفت؛ چنانکه پیش از اولین افزایش نرخ بهره آمریکا در مارس، با سوخت تهاجم روسیه به اوکراین تا ۲۰۰۰ دلار رشد کرد و از آن پس افت نزدیک به ۲۰ درصدی تا ۱۷۰۰ دلار را تجربه کرد.

عملکرد طلای جهانی در دوره‌های انقباضی فدرال رزرو

نرخ‌های بهره چقدر افزایش یافتند؟

فدرال رزرو در سال جاری تا کنون نرخ بهره خود را ۲.۲۵ واحد درصد افزایش داده است. افزایش ۰.۷۵ واحد درصدی در ژوئن و جولای بزرگترین افزایش از سال ۱۹۹۴ بودند. در حال حاضر طبق داده‌های ابزار FedWatch گروه CME، حدود ۷۰ درصد فعالان بازار جهانی انتظار یک افزایش ۰.۷۵ واحدی دیگر در ماه سپتامبر و سپس کند شدن روند افزایشی نرخ‌ها را دارند (برخی حتی کاهش نرخ از اوایل سال ۲۰۲۳ را پیش‌بینی کرده‌اند).

بانک مرکزی انگلیس هم از نوامبر ۲۰۲۱ تاکنون با پنج بار افزایش نرخ پایه خود را به ۱.۲۵ درصد رسانده است. بانک ملی سوئیس نیز برای اولین بار در ۱۵ سال گذشته نرخ بهره را افزایش داده است.

بانک مرکزی اروپا با رسیدن تورم منطقه یورو به ۸.۶ درصد، برای اولین بار در ۱۱ سال گذشته نرخ بهره را بالا برد و با افزایش ۰.۵ درصدی، بازارها را شگفت زده کرد. اقتصاددانان انتظار رشد ۰.۲۵ واحدی را داشتند. به نوشته گاردین، کارستن برزسکی، اقتصاددان ارشد منطقه یورو در بانک ING عقیده دارد این اقدام «نشان می‌دهد که بانک مرکزی اروپا فکر می‌کند پنجره فرصت برای افزایش نرخ‌ها به سرعت بسته می‌شود». کریستین لاگارد، رئیس بانک مرکزی اروپا گفته است تا زمانی که تورم به هدف ۲ درصدی خود بازگردد، نرخ بهره را افزایش خواهند داد. این در حالی است که نگرانی‌ها نسبت به رکود در این بلوک به‌ویژه به دلیل ترس از قطع عرضه گاز روسیه شدید است.

۲.تورم: با وجود انتظار برای پایداری تورم، به نظر می‌رسد ترس از شتاب گرفتن آن در حال کاهش است

اگرچه انتظار می‌رود رشد سطح عمومی قیمت‌ها همچنان ادامه‌دار باشد، اما قدرت فدرال رزرو بیش از قبل بر همه عیان شده است. به نظر می‌رسد افسار تورم نیز کشیده شده است. وقتی ترس از تورم شروع به کاهش می‌کند، تعجب آور نیست که شاهد فروش طلا باشیم.

جفری کریستین، مدیر گروه CPM وضعیت کنونی را چنین توصیف می‌کند: «ماه‌های ابتدایی ۲۰۲۲ با نگرانی راجع به تورم مواجه بودیم که ابتدا به نگرانی درباره نرخ‌های بهره و سپس به نگرانی درباره احتمال رکود تبدیل شد. در یک ماه اخیر اجماع بازار بر این بوده است که تورم اگرچه در حال حاضر یک مشکل است اما نشانه‌هایی وجود دارد که در حال تحت کنترل درآمدن است. نرخ بهره هم در حال افزایش است ولی نه با سرعتی که یک یا دو ماه پیش نگران آن بودیم. همچنین احتمالا در ۲۰۲۲ میلادی با رکود مواجه نشویم». کریستین می‌افزاید: «بنابراین، بازارها نسبت به چشم‌انداز اقتصاد کمی میانه‌روتر شده‌اند».

رویترز هم به نقل از ایلیا اسپیواک، استراتژیست ارشد ارزها در DailyFX می‌نویسد: «واضح است که انتظارات تورمی در حال کاهش است زیرا فدرال رزرو و سایر بانک‌های مرکزی رژیم سختگیرانه‌ای را اتخاذ کرده‌اند که جذابیت طلا را تضعیف می‌کند».

چارلز ایوانز، رئیس فدرال رزرو شیکاگو سه‌شنبه گذشته گفت که آن‌ها احتمالا تا زمانی که شاهد کاهش تورم نباشند، به استفاده از ابزار افزایش نرخ بهره ادامه خواهد داد. او به خبرنگاران گفت که اگر واقعا فکر کنند که که اوضاع تورم رو به بهبود نیست افزایش ۰.۵ واحد درصدی نرخ بهره یک ارزیابی معقول خواهد بود، اما افزایش ۰.۷۵ واحدی نیز می تواند خوب باشد. مری دالی، رئیس فدرال رزرو سانفرانسیسکو نیز اظهار داشت که تورم هنوز یک مشکل است. دالی گفت فدرال رزرو تا رسیدن به اهداف ثبات قیمتی خود «راه زیادی در پیش دارد» و تاکید کرد: «ما هنوز مصمم و کاملاً متحد هستیم».

دو سناریو از آینده تورم جهانی

پیش‌بینی اینکه تورم تا چه حد اوج خواهد گرفت و تا چه زمان ادامه خواهد داشت، آسان نیست و به اقدامات بانک‌های مرکزی و همچنین برخی تحولات ژئوپلتیک وابسته است. اما دو سناریو برای تورم و قیمت طلا قابل طرح است:

۱- برخی از کارشناسان عنوان می‌کنند که احتمالا تورم در ماه گذشته میلادی در سقف خود قرار داشته است و در ادامه مسیر نزولی را در پیش بگیرد. هم‌اکنون قیمت برخی از کالاها به دلیل ترس از کندی اقتصاد جهانی در حال کاهش است. اگر این روند ادامه پیدا کند، تورم می‌تواند در ماه‌های آینده به طور چشمگیری کاهش یابد. شاید چنین اتفاقی موجب شود بانک‌های مرکزی هم از شدت سیاست‌های انقباضی بکاهند.

۲- اما از سوی دیگر، رشد بیش از انتظار هسته شاخص قیمت مصرف‌کننده آمریکا (CORE CPI) در ماه گذشته که نرخ تورم بدون لحاظ قیمت انرژی و مواد غذایی (به عنوان دو بخش اصلی التهاب قیمت در جهان در ماه گذشته میلادی) است می‌تواند سیگنالی از شدت التهاب قیمت‌ها باشد و در این صورت فدرال رزرو و سایر بانک‌های مرکزی همچنان به تشدید سیاست انقباضی ادامه دهند.

از افرادی که خوش‌بین نیست که فدرال رزرو بتواند با افزایش نرخ‌های بهره، تورم را کاهش دهد «جف کریستین» مدیر شرکت  CPMاست. او می‌گوید: «بسیاری از فشارهای تورمی از سمت عرضه می‌آیند و عرضه کمتر به تغییرات نرخ بهره واکنش نشان می‌دهد و این موارد با سیاست کووید صفر در چین، حمله روسیه به اوکراین و موارد دیگر ترکیب شده است». کریستین علیرغم چشم‌انداز تیره خود از تورم خود انتظار دارد دلار آمریکا نسبت به سایر ارزها به تقویت ادامه دهد. بنابراین دلار تا حدودی به دلیل داشتن نرخ بهره بالاتر و به دلایل دیگر افزایش می‌یابد.

سابقه تاثیر تورم بر قیمت طلا

طبق بررسی شورای جهانی طلا، اونس در طول تاریخ در تورم‌های بالا عملکرد خوبی داشته است. در سال‌هایی که تورم آمریکا بالاتر از ۳ درصد بود، قیمت طلای جهانی به طور متوسط ۱۴ درصد افزایش یافته و در دوره‌هایی که میانگین شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI) بیش از ۵ درصد - طلا به طور متوسط تقریباً ۲۵ درصد بود. در حال حاضر رشد سالانه CPI آمریکا (در پایان ماه ژوئن) ۹.۱ درصد است و داده‌های جدید از تورم که جمعه آینده منتشر می‌شوند بهتر وضعیت رشد قیمت‌ها را مشخص خواهند کرد.

همچنین در دوره‌های تورمی طلا بهتر از سایر کالاها (commodities) عمل کرده که امسال هنوز این اتفاق نیفتاده است. با این حال، تحلیل شورای جهانی طلا آن است که طلا در دوره‌هایی که تورم ناشی از رشد قیمت‌های جهانی کالا است نسبت به سایر کالاها عقب می‌ماند و سپس بعد از ۱۲ تا ۱۸ ماه به آن رسیده و رشد بیشتری را تجربه می‌کند.

عملکرد طلای جهانی در دوره‌های تورم بالای اقتصاد آمریکا

آیا طلا همچنان پناهگاه امنی مقابل تورم است؟

اینکه آیا طلا می‌تواند پوشش خوبی در برابر تورم باشد سال‌ها محل بحث است. برخی عقیده دارند افزایش نرخ بهره بانک مرکزی و تقویت دلار آمریکا توانسته جذابیت فلز زرد را به عنوان یک سپر تورمی کاهش دهد. برای مثال، پل وونگ، استراتژیست بازار در Sprott Asset Management اشاره می‌کند که مفهوم طلا به عنوان ابزار حفظ ارزش دارایی مقابل تورم تقریباً ۵۰ سال پیش در بازاری متولد شد که «کاملا با بازار فعلی متفاوت است». او می‌گوید در دهه ۱۹۷۰، فرانک سوئیس و طلا به «مقاصد اصلی سرمایه‌گذاری‌های امن» تبدیل شدند. امروز، «سیاست‌های فدرال رزرو و سایر بانک‌های مرکزی به محرک اصلی انتظارات بازار تبدیل شده‌اند؛ چراکه آن‌ها اهرم نقدشوندگی بازار را در دست دارند». در هر صورت این موضوع موافقان و مخالفان خود را دارد و بسیارند کارشناسانی که عقیده دارند برای خداحافظی با طلا به عنوان پناهگاه امن سرمایه‌گذاران هنوز خیلی زود است.

۳. رکود: پول به سمت دارایی‌های با ریسک بالاتر می‌رود؟

هر چند رکود اقتصادی عموما برای قیمت طلا خوب است اما با توجه به سیاست بانک‌های مرکزی احتمال وقوع سناریوی معکوسی وجود دارد.

در حال حاضر وضعیت اشتغال آمریکا هنوز بسیار خوب است، اما احتمال رکود بالا ارزیابی می‌شود. نگاه بازارها این است که ایالات متحده ممکن است به سمت یک رکود پیش رود (یا در حال حاضر در رکود است). اگر اینطور باشد، افزایش نرخ سود ممکن است متوقف شود. زمانی که پول ارزان شود، به سمت دارایی‌های با ریسک بالاتر بازمی‌گردد و این خبر خوبی برای طرفداران طلا نیست.

طلا در طول رکود تورمی دهه ۱۹۷۰ آمریکا هم خوش درخشیده بود. قیمت فلز زرد اواخر سال ۱۹۷۶ شروع به افزایش کرد و از کمی بالاتر از ۱۰۰ دلار به حدود ۶۵۰ دلار در سال ۱۹۸۰ رسید، زمانی که نرخ سالانه تورم به اوج خود یعنی ۱۴ درصد رسید. خبر بد برای طلا آن بود که پل ولکر در سال ۱۹۷۹ رئیس فدرال رزرو شد و به سرعت رشد سریع عرضه پول را کاهش و اجازه افزایش نرخ بهره را داد. در نتیجه اقدامات قاطع او، تورم کاهش یافت، در حالی که طلا سقف زد و وارد روند نزولی شد. بسیاری پاول را از این جهت به ولکر تشبیه می‌کنند.

یکی از بهترین راه‌ها برای ردیابی رکود اقتصادی آمریکا، نگاهی به بازار سهام و شاخص S&P 500 است. چراکه نشانگر خوبی از عملکرد شرکت‌ها در چندین بخش مختلف است. در جدول پایین، ۸ ریزش سنگین شاخص مذکور و عملکرد طلا در همان بازه زمانی را مشاهده می‌کنید. تنها دوره‌ای که ریزش سهام با افت سنگین قیمت طلا همراه بوده مربوط به همان دوره ریاست ولکر در فدرال رزرو است.

عملکرد طلا در دوره‌های رکود اقتصاد آمریکا

ضمنا شورای جهانی طلا انتظار کاهش تقاضای واقعی برای جواهرات طلا را به دلیل رکود اقتصادی دارد که هر چند سهم آن در قیمت طلا در مقایسه با عوامل دیگر کوچک‌تر است اما بی‌تاثیر نیست.

۴. تنش‌های ژئوپلتیک

پنجشنبه گذشته بازارها به دلیل شلیک چند موشک بالستیک چین به اطراف تایوان در تلافی دیدار نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا، متشنج شدند و طلا به حدود ۱۸۰۰ دلار رسید. چین همچنین در حال انجام مانورهای نظامی تهاجمی است. تشدید تنش میان چین و آمریکا، اقدامات تهاجمی‌تر از سوی روسیه و همچنین تحولات پیش‌بینی نشده ریسک‌های صعودی طلا خواهند بود که برای سرمایه‌گذاران در اولویت قرار دارند.

نقاط مهم تکنیکال طلای جهانی

به عقیده معامله‌گران تکنیکال،‌ برخی نقاط حمایتی مهم برای اونس عبارتند از:

  • ۱۶۶۳  دلار (کف قیمت مربوط به آگوست ۲۰۲۱)
  • ۱۶۰۰ دلار (مرز روانی)
  • ۱۵۶۸  دلار (کف قیمت مارس ۲۰۲۰)

مهم‌ترین مقاومت‌ها نیز عبارتند از:

  • ۱۹۲۰ دلار (بالاترین قیمت مربوط به ۲۹ آوریل)
  • ۱۸۷۹ دلار (سقف قیمت ۱۲ ژوئن)

جمع‌بندی

ریزش طلای جهانی  از ۲ هزار دلار تا کمتر از ۱۷۰۰ دلار با وجود تورم روزافزون و جنگ اوکراین بسیاری از خریداران طلا را نگران کرده بود. اما دغدغه‌های مربوط به رکود و همچنین افزایش تنش‌های ژئوپلتیک ناشی از سفر پلوسی به تایوان، بار دیگر طلا را به نزدیکی ۱۸۰۰ دلار کشاند.

علیرغم فدرال رزرو که فعلا دغدغه‌ای نسبت به رکود بروز نمی‌دهد، بازار جهانی به وضوح ریسک آن را بالا می‌بیند. هر چند به عقیده برخی کارشناسان، معامله‌گران به طور کلی در هفته‌های گذشته نسبت به ماه‌های قبل در پیش‌بینی‌های خود از تورم و رکود کمی متعادل‌تر شده‌اند. در خصوص تورم هر چند انتظار پایدار بودن آن وجود دارد اما تصور می‌شود افسار رشد قیمت‌ها در حال کشیده شدن است. آمار شاخص قیمت مصرف‌کننده آمریکا که این هفته منتشر می‌شود وضعیت را بهتر مشخص خواهد کرد.

طلا به طور تاریخی در تورم‌های بالا عملکرد خوبی داشته است. همچنین چهار چرخه انقباضی فدرال رزرو آمریکا از ۱۹۹۴ تا کنون نشان می‌دهد که معمولا اونس در ماه‌های منتهی به آغاز چرخه ضعیف عمل می‌کند، اما در ماه‌های بعد از اولین افزایش نرخ بهره عملکرد قابل توجهی داشته است. اما اگرچه رکود اقتصادی بسیاری را به سمت خرید طلا هدایت می‌کند، اما نمونه رکود دهه ۷۰ آمریکا و سیاست انقباضی شدید پل ولکر در سال‌های ۱۹۸۰ نشان می‌دهد که فلز زرد نتوانسته چندان مقابل افزایش نرخ‌های بهره بایستد.

به طور کلی به واسطه بالا بودن ابهامات، پیش‌بینی‌های بسیار متفاوتی از قیمت اونس از سوی تحلیلگران جهانی شاهد هستیم. هر چند دامنه این پیش‌بینی‌ها چندان متفاوت از دامنه نوسان اونس در دو سال گذشته یعنی بین ۱۶۰۰ تا ۲۰۰۰ دلار نیست. با توجه به نااطمینانی‌های موجود، احتمال بازگشت طلا به ۱۷۰۰ دلار یا رشد به سطوح بالا به نوعی ۵۰-۵۰ ارزیابی شود.