فردای اقتصاد: برای پیش بینی بورس فردا باید ببینیم چه اتفاقاتی در بورس امروز رخ داد و چه اتفاقاتی در بورس فردا تاثیرگذار خواهد بود و سپس با توجه به مجموع این اتفاقات ببینیم چه چیزی در انتظار بورس فردا است.
بوس تهران در روز چهارشنبه یکی از سخت‌ترین روزهای خود را در سال ۱۴۰۱ پشت سر گذاشت و رکورد دومین ریزش سنگین سال جاری شکسته شد تا شاخص کل بورس بار دیگر به اعداد بهمن ۱۴۰۰ عقب‌نشینی کند. شاخص کل بورس در آخرین روز کاری هفته گذشته در ادامه روند کاهشی خود ۲.۰۵ درصد از ارتفاع خود را از دست داد و به مرز ۱.۲۴۱ میلیون واحدی رسید. شاخص هم‌وزن نیز با شرایطی سخت‌تر ۲.۲۵ درصد کاهش یافت تا بورس تهران با رنگ سرخ بیش از ۹۰ درصد نمادهای خود روبرو شود. ارزش معاملات که این روزها در روند نزولی افزایش می‌یابد، در اعداد حوالی ۲۸۰۰ میلیارد تومان ایستاد و شتاب خروج پول با یک ثبت ۷۳۵ میلیارد تومان خروج، افزایش قابل توجهی داشت.
تهدید بزرگ کارگزاری‌های بورس
در این روزها که کارشناسان و فعالان بازار امید زیادی به برگشت بازار به دلیل حمایت‌های تکنیکالی و بنیادی از سمت گزارش‌های فصل تابستان داشتند، بورس تهران خلاف انتظارات شرایط سختی را دنبال می‌کند که بسیاری دلیل این موضوع را در ابهامات و تصمیم‌گیری‌های موجود می‌دانند. عدم اقدام جدی دولت به عنوان اصلی‌ترین بازیگر این بازار، طی روزهای اخیر یکی از مهم‌ترین موضوعات مورد نقد کارشناسان شده است و از سمتی نیز برخی به افزایش قابل توجه نرخ اوراق بدهی منتقد هستند. حال با بررسی شرایط و رخدادهای اخیر، تلاش خواهیم کرد که به پیش‌بینی بورس فردا بپردازیم.
نگاه سهامداران به نرخ سود همسایه‌ها
افزایش نرخ اوراق طی روزهای اخیر به یکی از جنجالی‌ترین اتفاق‌های بازار سرمایه تبدیل شده است. این موضوع که ریشه در کمبود نقدینگی بانک‌ها و ارائه اوراق گام به جای تسهیلات مالی به بنگاه‌های اقتصادی دارد، نرخ سررسید اوراق مختلف را در بازار بدهی به اعدادی حتی بالاتر از ۲۵ درصد نیز رسانده است. از آنجا که نرخ سررسید این ابزارهای مالی به نوعی سود بدون ریسک محسوب می‌شوند، در شرایط کنونی بازار سهام از جذابیت بالایی برای سرمایه‌گذاران برخوردارند و کارشناسان اعتقاد دارند که باعث خروج پول از سهام به سمت اوراق شده است تا شرایط را برای بورس تهران از چیزی که بود سخت‌تر کند.
از سمتی سود بانکی نیز مدت‌هاست که از نرخ سود ۱۸ درصد قانونی خود فراتر رفته است و بانک‌های سالم کشور نیز حتی طبق گفته کارشناسان به سرمایه‌های سنگین نرخ‌های ۲۴ درصد را نیز پیشنهاد می‌دهند. بنابراین در روزهایی که چشم‌انداز بازار سهام به دلیل ریسک‌هایی که به واسطه ابهامات و فضای عدم‌اطمینانی که در حوزه سیاسی و اقتصادی کشور وجود دارد، سرمایه‌گذاران برای دریافت سودهای بالاتر بدون تحمل ریسک، دست به فروش سهام خود می‌زنند و به طور روزانه شاهد خروج پول از بازار هستیم.
بورسی‌ها از کدام آینده می‌ترسند؟
رکود این روزهای بورس تهران حاصل دلایل بسیار مختلفی است که طی دو سال گذشته هر کدام به نوعی در جهت از بین رفتن اعتماد سرمایه‌گذاران به بورس تهران تاثیرگذار بوده‌اند و همچنان نیز بر طبل این موضوع می‌کوبند. یکی از مهم‌ترین این موضوعات که بازار سرمایه به آن توجه ویژه‌ای داشت، موضوع مذاکرات هسته‌ای و احتمال احیای برجام بود که اکنون با توجه به شرایط موجود و خبرها و سخنانی که از طرفین به گوش می‌رسد، به تکیه‌گاهی متزلزل تبدیل شده و چشم‌انداز سیاسی و اقتصادی کشور را با چالشی جدی مواجه کرده است تا بورس تهران نیز به عنوان نمایی از این دو موضوع، در رکود به سر ببرد. مباحث دیگر را نیز باید به مسائلی همچون بازارهای جهانی و شرایطی که در آنجا حاکم است، وضعیت مبهم بودجه سال ۱۴۰۲، تعدیل چشم‌انداز سودآوری بسیاری از شرکت‌های بزرگ، مشکلات داخلی بازار سرمایه همچون کمبود نقدینگی شرکت‌ها و هلدینگ‌های بزرگ، مسائل و چالش‌های بازارگردانی و معاملات الگوریتمی و... اشاره کرد.
هنوز دلایلی منطقی برای برگشت بورس تهران به مسیر صعودی وجود دارد و از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به شرایط خوب شرکت‌ها از لحاظ عملیاتی و سودآوری اشاره کرد. نسبت قیمت به سود (P/E) بازار به حوالی ۵.۵ واحد کاهش یافته و نسبت قیمت به درآمد (P/S) نیز به محدود ۱.۵ واحد رسیده است که هر دو جزو کمترین سطوح در سال‌های اخیر بوده است. از سمتی بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند که فنر نرخ دلار نیز با شرایط اقتصادی حال حاضر، درحال فشرده شدن است و این احتمال وجود دارد که با یک جرقه کوچک شاهد افزایش قیمت این ارز باشیم و موج تورمی جدیدی در سطح اقتصاد کشور ایجاد شود. موضوعی که در صورت تحقق می‌تواند بورس تهران را با یک دوره صعود تورمی جدید همراه کند، اما نیازمند کنار رفتن سایه ابهامات اقتصادی و غیراقتصادی است.
حمایت‌ها دست بورس را می‌گیرد؟
مدیر روابط عمومی سازمان بورس از برگزاری جلسات فوق‌العاده برای بررسی راهکارهای کوتاه‌مدت حمایت از بازار سرمایه جهت اقدامات عملیاتی فوری در سازمان بورس خبر داد. محمدهادی سلیمی‌زاده مدیر روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان بورس، امروز در صفحه شخصی خود در فضای مجازی نوشت: «در پی تصمیمات هیئت مدیره سازمان بورس در جلسه فوق‌العاده روز گذشته، تعهدات فروش بازارگردان‌ها طی روزهای آینده محدود شده و عرضه‌های اولیه تا زمان پایداری شرایط بازار، متوقف خواهد شد. همچنین اصلاحیه دستورالعمل بازارگردانی نیز جمع‌بندی شده و به زودی ابلاغ می‌شود». وی در ادامه متن خود افزود: «تصمیمات حمایتی از بازار سرمایه ادامه خواهد داشت».
بنابراین انتظار می‌رود که بورس فردا به دلیل خبر جلسات حمایتی و اقداماتی که احتمال دارد فردا صورت بگیرد، شرایط بهتری را نسبت به هفته گذشته تجربه کند و شاهد برگشت تعادل به بازار باشیم اما برگشت به روندی صعودی و پایدار، نیاز به زمان بیشتری دارد. حال باید دید که این موضوع تا چه می‌تواند تاثیرگذار خواهد بود.