فردای اقتصاد: بورس تهران در اولین روز هفته متعادل و مثبت دنبال شد. به طوری که شاخص کل با رشد محدود ۳،۵۶۵ واحد (معادل ۰.۲۹ درصد) در ارتفاع یک میلیون و ۲۴۴ هزار واحدی ایستاد. شاخص هم‌وزن که نماینده سهام کوچکتر بازار است شرایط متفاوتی داشت و با افت ۰.۸۹ درصدی همراه شد. البته بازار سهام در ابتدا تحت تاثیر بسته حمایتی ۱۰ بندی سازمان بورس شرایط بهتری داشت اما به مرور این اثرگذاری کاهش یافت به نظر می‌رسد این بسته نیز مشابه گذشته چندان در بازگشت اعتماد و رونق به بازار موثر نیست. ارزش معاملات خرد به ۲۷۹۷ میلیارد تومان رسید. در بین صنایع خودرو و قطعات، شیمیایی و فلزات اساسی و در بین نمادها بپاس، پالایش و فولاد بیشترین ارزش معاملات را داشتند. حدود ۹۵۹ میلیارد تومان تغییر خالص مالکیت افراد حقیقی به حقوقی در بازار اتفاق افتاد که رقم قابل توجهی است و حاکی از فضای ترس موجود در بورس تهران است.
در برنامه زنگ پایان شنبه همراه با رضا شیرازی‌پور کارشناس بازار سرمایه به بررسی دلایل رکود حاکم بر بازار سرمایه و چشم‌انداز آتی آن با نگاهی به بسته ۱۰ بندی سازمان بورس پرداختیم. این کارشناس اعتقاد داشت بسته حمایتی جدید سازمان اثر قابل توجهی بر روند بازار سهام ندارد و مشکل اساسی این دست بسته‌ها اجرایی نشدن و عدم اجرای درست آن است. شیرازی پور همچنین در رابطه با پیش‌بینی روند آتی بازار سرمایه عنوان کرد: به نظر می‌رسد در حال حاضر هنوز به ایستگاه پایانی بازار نرسیده‌ایم و با توجه به کوچ اعتماد سرمایه گذاران ار این بازار تا زمان انجام اقدامات جدی تر در زمینه نرخ خوراک صنایع و مقررات تاثیرگذار بر آن‌ها نمیتوان به پایان روند نزولی بورس امیدوار بود.
عیارسنجی بسته ۱۰ بندی سازمان بورس
در بسته ۱۰ بندی حمایت فوری از بازار سرمایه مصوباتی از جمله بیمه شدن اصل و سود سهام مردم در یک سال آینده تا واریز شدن منابع جهت حمایت از سهام شرکت‌های تولیدی بزرگ کشور دیده شده است. بسته جامع حمایتی بازار سرمایه که در هفته گذشته طراحی و در جلسات رده عالی مقامات اقتصادی کشور مطرح شده بود، از امروز اجرایی می‌شود اما اثر قابل توجهی بر روند بازار سهام نداشت و همچنان شاهد خروج سرمایه‌ها از این بازار بودیم. شیرازی پور در این رابطه عنوان کرد: این دست بسته‌های حمایتی در گذشته نیز ارائه شده است؛ در آخرین مورد که در سطوح بالای اقتصادی به تصویب رسید و تاکید بر حفظ نرخ بهره بین‌بانکی در پایینتر از کانال ۲۰ درصد داشت شاهد بودیم که این نرخ مقادیر بالاتر از ۲۲ درصد را تجربه کرد. تجربه های این چنینی اعتماد سهامداران را نسبت به این دست اقدامات خدشه دار کرده است و به نظر می‌رسد بازار سرمایه برای نجات از مهلکه فعلی به اقدامات جدی‌تر نیاز دارد.
او معتقد بود: که بندهای موجود بندهای به جا و درستی هستند اما مسئله نحوه اجرای درست آنهاست که متاسفانه تجربه ثابت کرده است این موراد قابلیت اجرایی چندانی ندارند؛ البته باید در این بندها مواردی که تاکید بر نرخ خوراک صنایع، عوراض صادراتی و سایر موضوعات تاثیرگذار بر سودآوری صنایع است نیز گنجانده می‌شد.
نگاه موردی به بندهای بسته حمایتی
در بند یک بسته حمایتی سازمان بورس آمده است که بیمه کردن سهام حاضر در پورتفوی اشخاص حقیقی تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان برای هر نفر (که حدود ۹۶ درصد از تعداد کدهای حقیقی فعال حاضر در بازار را تشکیل می‌دهند) از طریق انتشار عمومی اوراق تبعی و خرید توسط سرمایه گذاران صورت می‌گیرد. سر رسید اعمال این اوراق یک ساله بوده و مبلغ تعهد خرید ۲۰ درصد بالاتر از ارزش ترکیب سبد افراد در آخرین روز معاملاتی چهار شنبه، ۴ آبان ۱۴۰۱ است و بر اساس ترتیباتی که سازمان بورس اعلام می‌کند، اعمال و اجرایی خواهد شد. رضا شیرازی پور کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این سوال که با توجه به پرداخت سود ۲۳ درصدی از سوی صندوق‌های درآمد ثابت این بند چه کمکی به جذابیت بازار سهام خواهد کرد؟ گفت: جامعه سهامداران با این دست تصمیمات به بازی گرفته می‌شوند و با توجه به امکان ابطال در صندوق‌های درآمد ثابت و ارائه نرخ بهره بالاتر سهامداران اقبالی به این موضوع نشان نخواهند داد و رونق به بورس برنخواهد گشت.
وی همچنین درباره بند ۵ نیز مبنی بر اینکه هماهنگی، نظارت و پایش مستقیم و مستمر فعالیت اشخاص حقوقی بازار سرمایه شامل شرکت‌ها و نهادهای مالی شبه دولتی، صندوق‌های بازنشستگی و نهادهای نظامی و حمایت این نهاد ها از سهام ناشران تحت مدیریت خود و توقف فروش تا زمان ثبات در بازار، و انجام اقدامات حمایتی از جمله خرید سهام و انتشار اوراق تبعی حمایتی است اظهار کرد: این بند صنایع را در حالت رنج نگه داشته و روند نزولی بازار را فرسایشی خواهد کرد چراکه این دست قوانین نمی‌تواند ناشران ملزم به انجام کند.
راه نجات بورس تهران چیست؟
این روزها از یک سود شاهد افزایش نرخ‌ها در بازار اوراق بدهی هستیم که در روزهای گذشته با رسیدن به میانه کانال ۲۴ درصد، در سقف ۱۰ ماهه جای گرفته است و از سوی دیگر به نظر می‌رسد رکود حاکم بر بازارهای جهانی ادامه دارد در مقابل اما سازمان بورس با بسته حماینی و جلسات متعدد سعی در تغییر روند فعلی دارد. رضا شیرازی‌پور کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این سوال که کف ترازو به کدام سمت سنگینی خواهد کرد؟ خاطرنشان کرد: اصلاح بازار سهام ادامه‌دار خواهد بود چراکه رقیب‌های جدی این بازار یعنی بازار اوراق، سپرده بانکی و بازارهای موازی شرایط بهتری دارند و سرمایه‌گذاران تمایلی برای ورود به بازار سهام ندارند.
او تاکید کرد: اعتماد از بازار سرمایه رخت بر بسته است؛ بورس تهران از کمبود نقدینگی رنج نمی‌برد بلکه رکود فعلی بازار ناشی سایه افکندن قوانین و سیاست‌های غلط بر این بازار است و باید قوانین محکم و قابل اجرایی برای صنایع بنیادی از قبیل اصلاح نرخ خوراک، واگذاری بلوک خودرو و ... جهت تغییر شرایط فعلی بورس صورت پذیرد.