عامل اصلی رشد پول پرقدرت

بانک مرکزی گزیده آمارهای اقتصادی را منتشر کرد
۱۴ آبان ۱۴۰۱ - ۱۷:۳۳

رشد دارایی‌های خارجی (ارز) در ترازنامه بانک مرکزی بیشترین سهم را در رشد پایه پولی داشته است.

فردای اقتصاد: خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی تا مردادماه به ۵۸۹ هزار میلیارد تومان رسیده که معادل ۸۸ درصد از پایه پولی است. نرخ افزایش یک سال گذشته این بخش از پایه پولی بیشترین سهم را در رشد پول پرقدرت داشته است.

افزایش دارایی‌های خارجی بانک مرکزی بدین معناست که بخشی از دلارهای نفتی به دارایی‌های بانک مرکزی اضافه شده، در مقابل پول پرقدرت در اختیار دولت قرار گرفته یا از بدهی دولت به بانک مرکزی کاسته شده است.

رشد پایه پولی یا پول پرقدرت موتور محرک رشد نقدینگی است که در بلندمدت به تورم تبدیل می‌شود. رشد پایه پولی تا تیرماه روندی نزولی را طی می‌کرد و به نرخ سالانه ۲۶ درصد رسید. اما در دو ماه بعدی تابستان این روند وارونه شد و رشد پول پرقدرت ابتدا به ۳۰.۳ و سپس به ۳۳.۳ درصد رسید. جزئیات پایه پولی شهریور هنوز منتشر نشده اما اطلاعات مرداد که امروز منتشر شد نشان می‌دهد اصلی‌ترین عامل رشد پایه پولی تا مردادماه افزایش خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی بوده است.

چقدر از نقدینگی به صورت اسکناس است؟

حجم اسکناس و مسکوک در دست اشخاص تا پایان مردادماه به ۸۹ ه.م.ت (هزار میلیارد تومان) رسیده است. ۱۱۲۷ ه.م.ت هم حجم سپرده‌های دیداری بوده است. مجموع این دو قسمت نقدینگی که به آن‌ها سودی تعلق نمی‌گیرد، اصطلاحاً «پول» هستند.

اما بخش بزرگ‌تر نقدینگی را شبه‌پول تشکیل می‌دهد که شامل سپرده‌های قرض‌الحسنه، کوتاه‌مدت و بلندمدت است. مانده شبه‌پول در شبکه بانکی تا پایان مرداد برابر با ۴۱۸۵ ه.م.ت بوده است. بزرگ‌ترین بخش شبه‌پول هم سپرده‌های کوتاه‌مدت است که ۱۴۷۰ ه.م.ت اندازه دارد.