فردای اقتصاد: روز پنجشنبه نرخ تورم آمریکا برای ماه اکتبر منتشر شد و درحالی که پیشبینیها از یک کاهش ۰.۲ درصدی و ثبت تورم سالانه ۸ درصدی صحبت میکردند، شاخص بهای مصرف کننده در این ماه کاهش ۰.۵ درصدی را تجربه کرد و توانست به عدد ۷.۷ درصد برسد که موفقیتی تمام عیار برای تلاشهای یک ساله فدرال رزرو محسوب میشود. اکنون تورم سالانه ایالات متحده فاصلهای ۱.۴ درصدی از سقف ۴۰ ساله خود در ماه مارس دارد و این موضوع میتواند دلیل قانع کنندهای باشد که فدرال رزرو از این پس با قدرت کمتری به مقابله با اژدهای تورم بپردازد.
با انتشار این خبر بازارهای جهانی سهامی و کالایی با امیدواری بسیار بالایی همراه شدند و رنگ سبزی به خود گرفتند به طوری که شاخصهای سهامی S&P500 و Nasdaq به ترتیب با بازدهی مثبت ۵.۵۴ و ۷.۳۴ درصدی همراه شدند. از سمت دیگر کامودیتیها نیز روز بسیار خوبی را پشت سر گذاشتند و در ادامه معاملات صعودی خود، در زمان نگارش این گزارش، نفت به بیش از بشکهای ۹۶ دلار رسیده است، طلا بالای ۱۷۵۰ دلار به ازای هر اونس نوسان میکند و هر تن مس نیز خود را به مرز ۸۵۰۰ دلاری رسانده است.
فد در مسیر موفقیت
کاهش ۰.۵ درصدی نرخ تورم در ماه اکتبر و درحالی که کارشناسان انتظار یک تورم ۸ درصدی را میکشیدند، نشان داد که تلاشهای بیوقفه بانک مرکزی آمریکا بینتیجه نبوده است و اکنون با شتاب بیشتری شاهد کاهش شاخص بهای مصرف کننده این کشور هستیم. جرومی پاول رئیس فدرال رزرو در آخرین سخنرانی خود که در نشست ۲ نوامبر صورت گرفت، از بالا بودن سطح تورم و نیاز به تداوم سیاستهای انقباضی سخن گفت اما اشاره کرد که احتمالا با سرعت کمتری به افزایش نرخ بهره در نشستهای بعدی بپردازد.
کاهش قابل توجه شاخص بهای مصرف کننده اکنون این امکان را به فدرال رزرو میدهد که دیگر نیازی به افزایشهای ۰.۷۵ درصدی نداشته باشد. نرخ بهره آمریکا اکنون در سقف ۴ درصدی قرار دارد که رکوردی ۱۵ ساله از اواخر سال ۲۰۰۷ محسوب میشود و طبق پیشبینیها، قرار است که در سه نشست آتی نیز این نرخ به ترتیب ۰.۵ درصد، ۰.۲۵ درصد و ۰.۲۵ درصد افزایش یابد تا در نهایت نرخ بهره هدف در مارس سال آینده به قله ۵ درصدی برسد. البته این نکته بسیار حائز اهمیت است که تورم هدف فدرال رزرو از همان ابتدای جدال با اژدهای تورم، ۲ درصد بوده و بارها تاکید شده است که تا زمان رسیدن به این هدف، دست از سیاستهای انقباضی برنخواهد داشت و این موضوع میتواند همچنان فشار را تا حدی بر بازارها حفظ کند و اجازه افزایش شدید و متوالی را به آنها ندهد.
خطر رکود همچنان پابرجاست
در کنار خوشحالی برای کاهش تورم، نگرانی از احتمال شروع یک دوره رکودی همچنان اقتصاد جهانی را تهدید میکند. شتاب بالای افزایش نرخ بهره طی ماههای گذشته و رسیدن آن به ۴ درصد طی تنها ۶ مرحله، یکی از تاریخیترین سرعتهای افزایش نرخ بهره توسط فدرال رزرو بوده که تا حد زیادی شرایط را برای سرمایهگذاری در اقتصاد سختتر قبل از قبل کرده است. از همان شروع اقدامات تهاجمی بانک مرکزی آمریکا، کارشناسان و اقتصاددانان بسیاری از احتمال بالای ورود به یک دوره رکودی صحبت میکردند و اکنون به نظر میرسد که احتمال آن بیش از هر زمان دیگری باشد.
افزایش نرخ بیکاری به ۳.۷ درصد در ماه اکتبر که هفته گذشته منتشر شد، و همچنین افزایش بیش از انتظار مدعیان بیمه بیکاری به ۲۲۵هزار نفر به جای ۲۲۰هزار نفر در همین ماه، نشانههایی از نزدیک شدن به رکود است که میتواند بازارها را تحت تاثیر قرار دهد. پیروزی حزب جمهوریخواه در انتخابات کنگره آمریکا نیز این موضوع را تشدید میکند زیرا کارشناسان اعتقاد دارند که این حزب توجه بیشتری به کنترل تورم و توجه کمتری به بیکاری خواهد داشت. در صورت ایجاد یک دوره رکود اقتصادی، تقاضا برای بازارها و سرمایهگذاری کاهش خواهد یافت و همین موضوع میتواند فشار مضاعفی را بر قیمتها بگذارد. البته در این بین فدرال رزرو، تاریخ تلخ ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۰ را در ذهن خود دارد و همین موضوع باعث میشود که قطعا در ادامه شاهد اقداماتی در جهت کنترل احتمال این رخداد باشیم اما به طور کل پیشبینی میشود که ریزش شدید بازارهای جهانی دیگر تکرار نشود اما احتمال افزایشهای قابل توجه و مداوم همچون دوران پس از کرونا کمی دور از ذهن است.