فردای اقتصاد: اوپک در تازه‌ترین گزارش ماهانه خود از بازار نفت از کاهش متوسط قیمت‌ها در ماه گذشته میلادی خبر داد، اما نکته جالب این بود که افت قیمت نفت سنگین ایران بیشتر از متوسط بهای سبد نفتی اوپک بود. بر اساس این گزارش در حالی که قیمت سبد نفتی اوپک کمتر از ۲ درصد ریزش داشت، قیمت نفت ایران حدود ۴ درصد کم شده و به حدود ۹۳ دلار رسیده است. این گزارش همچنین نشان می‌دهد میزان تولید نفت کشورمان بر اساس آمار منابع ثانویه بدون تغییر حدود ۲.۵۵ میلیون بشکه در روز بوده است.
افت قیمت نفت‌خام در اکتبر
سبد مرجع اوپک (ORB) در ماه اکتبر ۱.۷۰ دلار یا ۱.۸ درصد کاهش یافت و به میانگین ۹۳.۶۲ دلار در هر بشکه رسید. قیمت آتی نفت خام برنت سررسید یک ماهه ۳.۰۲ دلار یا ۳.۳ درصد افزایش یافت و به میانگین ۹۳.۵۹ دلار در هر بشکه رسید، در حالی که قیمت قرارداد آتی نفت خام در بورس کالای نیویورک NYMEX WTI با ۳.۲۳ دلار یا ۳.۹ درصد افزایش به میانگین ۸۷.۰۳ دلار در هر بشکه رسید.
برآورد اوپک از اقتصاد جهانی تغییر نکرد
پیش‌بینی رشد اقتصادی جهان برای سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ به ترتیب ۲.۷ درصد و ۲.۵ درصد ثابت مانده است. برای ایالات متحده، رشد تولید ناخالص داخلی در سال ۲۰۲۲ در ۱.۵ درصد باقی ماند، در حالی که پیش‌بینی برای سال ۲۰۲۳ بدون تغییر در ۰.۸ درصد است. رشد اقتصادی منطقه یورو برای سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ نیز به ترتیب ۳.۰ و ۰.۳ درصد بدون تغییر است.
پیش بینی رشد اقتصادی ژاپن ۱.۵ درصد برای سال ۲۰۲۲ و ۱ درصد برای سال ۲۰۲۳ باقی مانده است. پیش بینی رشد چین در سال ۲۰۲۲ بدون تغییر است و ۳.۱ درصد برای سال ۲۰۲۲ و ۴.۸ درصد برای سال ۲۰۲۳ است. به طور مشابه، پیش‌بینی رشد اقتصادی برزیل ۱.۵ درصد برای سال ۲۰۲۲ و ۱ درصد برای سال ۲۰۲۳ تغییری نکرده است. انقباض تولید ناخالص داخلی روسیه در سال ۲۰۲۲ حدود ۵.۷ درصد برآورد شده است، به دنبال آن رشد ۰.۲ درصدی در سال ۲۰۲۳، بدون تغییر نسبت به ارزیابی ماه گذشته است.
رشد جهانی به وضوح وارد دوره عدم اطمینان و چالش‌های فزاینده شده است. این مسائل شامل سطوح بالای تورم و عواقب انقباض پولی توسط بانک‌های مرکزی بزرگ، سطوح بالای بدهی‌های دولتی در بسیاری از مناطق و مسائل جاری زنجیره تامین است. علاوه بر این، خطرات ژئوپلیتیکی تحولات مربوط به همه‌گیری کووید-۱۹، عمدتاً در نیمکره شمالی و چین، همچنان یک ابهام کلیدی است.
برآورد اوپک از تقاضای جهانی نفت
پیش‌بینی رشد تقاضای جهانی نفت برای سال ۲۰۲۲ با ۱۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته به ۲.۵ میلیون بشکه در روز رسیده است. برآورد می‌شود تقاضای نفت در OECD در سال جاری میلادی حدود ۱.۳ میلیون بشکه در روز و برای کشورهای غیر OECD نیز حدود ۱.۳ میلیون بشکه در روز افزایش یافته است.
پیش‌بینی می‌شود که رشد تقاضای نفت به دلیل عدم قطعیت‌های مربوط به فعالیت‌های اقتصادی، اقدامات مهار COVID-۱۹ و تحولات ژئوپلیتیکی به چالش کشیده شود.
در این میان برآورد می‌شود عرضه دیگر مایعات سوختی (شامل میعانات گازی و ان‌جی‌ال) در کشورهای غیراوپک در سال ۲۰۲۲ به میزان ۱.۹ میلیون بشکه در روز افزایش یابد، در واقع پس از یک بازنگری ۳۰۰ هزار بشکه در روز در مقایسه با ارزیابی قبلی بیشتر شده است. پیش‌بینی می‌شود عوامل اصلی رشد عرضه مایعات برای سال ۲۰۲۲ ایالات متحده، کانادا، گویان، چین و برزیل، باشند در حالی که بیشترین کاهش را نروژ و تایلند داشته باشند. برای سال ۲۰۲۳، پیش‌بینی رشد عرضه مایعات غیراوپک به طور کلی بدون تغییر ۱.۵ میلیون بشکه در روز باقی مانده است.
بازارهای محصول و عملیات پالایش
مشکلات پالایشگاهی در ماه اکتبر در سطح جهانی افزایش یافت و مطابق با انتظارات بازار و روندهای فصلی تاریخی، سود ثابتی را نشان داد. این مسئله نتیجه کاهش قابل توجه تولید محصولات پالایشگاهی بود و به همین دلیل مداخلات نگهداری و تعمیرات بیشتر در غرب تشدید شد.
داده‌های اولیه نشان می‌دهد که واردات نفت خام آمریکا در ماه اکتبر به پایین‌ترین حد خود در شش ماه گذشته با میانگین ۶.۱ میلیون بشکه در روز کاهش یافت، در حالی که صادرات نفت خام ایالات متحده نزدیک به سطوح بالای رکورد با میانگین ۴.۰ میلیون بشکه در روز باقی ماند
برآوردهای اولیه نشان می دهد که واردات نفت خام OECD اروپا در سه ماه گذشته به طور متوسط حدود ۹ میلیون بشکه در روز بوده است. واردات نفت خام ژاپن در ماه سپتامبر کاهش یافته است.
واردات نفت خام چین در ماه سپتامبر به طور متوسط ۹.۸ میلیون بشکه در روز رسید. این اتفاق زمانی حاصل شد که پالایشگاه‌های چینی در بحبوحه تقاضای محدود منطقه‌ای و در دسترس بودن سهمیه‌های صادراتی محصول، به‌ویژه بنزین را تقویت کردند. واردات محصولات چین به دلیل ورود بیشتر LPG افزایش یافت. داده های اکتبر منتشر شده اخیر نشان می دهد که واردات نفت خام چین به ۱۰.۲ میلیون بشکه در روز افزایش یافته است، در حالی که صادرات محصولات در بحبوحه بهبود تقاضای داخلی ۲۱ درصد کاهش یافته است. واردات نفت خام هند در ماه سپتامبر به کاهش خود ادامه داد و به ۴.۰ میلیون بشکه در روز به کمترین میزان در ۱۱ ماه گذشته رسید. این باعث شکست هفت ماه متوالی افزایش سالانه شد. واردات و صادرات محصولات هند در ماه سپتامبر به طور کلی ثابت بود.
تراز عرضه و تقاضا
تقاضا برای نفت خام اوپک در سال ۲۰۲۲ نسبت به ارزیابی ماه قبل ۱۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته و به ۲۸.۶ میلیون بشکه در روز رسیده است که حدود نیم میلیون بشکه در روز بیشتر از سال ۲۰۲۱ است. تقاضا برای نفت خام اوپک در سال ۲۰۲۳ نیز کاهش یافته است..
این در حالی است که این سازمان در ماه گذشته حدود ۲۹.۵ میلیون بشکه در روز نفت تولید کرده است. بر این اساس می‌توان گفت برآوردهای اوپک نشان از این دارد که میزان تولید این سازمان حدود ۹۰۰ هزار بشکه از میزان تقاضا برای نفت این سازمان بیشتر است. بنابراین این ارقام سیاست اوپک برای توافق برای کاهش تولید را تایید می‌کند.