فردای اقتصاد: یکی از مهمترین انواع صکوک، صکوک اجاره است. صکوک اجاره در حقیقت اوراق بهاداری است که دارنده آن به صورت مشاع، مالک بخشی از دارایی است که منافع آن بر اساس قرارداد اجاره به مصرف کننده یا بانی واگذار شده است. در صکوک اجاره حق استفاده از منافع دارایی یا مجموعه ای از دارایی ها، در برابر اجاره بها از مالک به شخص دیگری منتقل می شود.
در برنامه شمارش معکوس امروز همراه با سپیده هاشمی، کارشناس مسئول اداره نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بدهی سازمان بورس و اوراق بهادار به بررسی تامین مالی از طریق انتشار اوراق اجاره سهام پرداختیم.
او در رابطه با ساختار اوراق اجاره عنوان کرد: مدت قرارداد اجاره مشخص است و می توان اجاره بها را در ابتدای دوره، انتهای دوره، با سررسیدهای ماهانه، فصلی یا سالانه پرداخت کرد. از آن جا که صکوک اجاره اوراق بهاداری است که بیان گر مالکیت مشاع فرد است، می توان آن را در بازار ثانویه و به قیمتی که به وسیله عامل های بازار تعیین می شود، معامله کرد.
در ادامه سپیده هاشمی به معرفی انواع اوراق اجاره پرداخت. این اوراق شامل: اوراق اجاره تأمین دارایی، اوراقی است که در آن نهاد واسط، یک دارایی (یا مجموعه ای از دارایی ها) را از طرف سرمایه گذاران، از فروشندهای خریداری نموده و به بانی اجاره میدهد، اوراق اجاره رهنی به عنوان نوع دوم اوراق اجاره بیشتر مورد استفاده بانکها، لیزینگها و موسسات اعتبار دهنده می باشد. در این نوع از اوراق، بانی (بانک) تسهیلاتی که قبلاً در قالب عقد اجاره به شرط تملیک پرداخته کرده را به شخص ثالثی (واسط) می فروشد و نوع سوم آن یعنی اوراق اجاره تامین نقدینگی است که در این نوع از اوراق اجاره، واسط با واگذاری اوراق به مردم و جمع آوری وجوه، به وکالت از طرف آنها یک دارایی (ثابت مشهود) را از بانی خریداری کرده سپس مجددا به (بانی) اجاره می دهد. به عبارت دیگر این نوع از اوراق، مبتنی بر فروش و اجاره مجدد است.
وی در پایان نیز توضیحاتی در رابطه با اوراق اجاره مبتنی بر سهام ارائه دادند. در این اوراق بانی از شرکت موقت واسط مالی برای جمع آوری وجوه سرمایه گذاران استفاده میکند، به این ترتیب که مشاور عرضه که معمولا یک تامین سرمایه است با فروش اوراق اجاره سهام به سرمایهگذاران، وجوه دریافتی را در اختیار شرکت واسط مالی قرار میدهد و شرکت واسط با مبالغ جمع شده، سهام یک یا چند شرکت را از بانی خریداری میکند و پول به دست بانی یا ناشر برای اهداف در نظر گرفته شده قرار میگیرد و بانی دوباره اوراق را اجاره به شرط تملیک میکند که نرخ اجاره همان نرخ سود اوراق است. در شرایط فعلی عمده اوراق اجاره با هدف تامین نقدینگی برای حمایت از سهام شرکت بانی یا زیرمجموعههایش در بازار منتشر میشوند. این اوراق با ضامن اصل، فرع و نقدشوندگی هستند و یا بر اساس رتبه اعتباری و بدون ضامن منتشر میشوند که ریسک بالاتری دارند.