این روزها در اطراف خود زیاد می‌شنویم که میل مهاجرت به سنین پایین رسیده است. شاهد آن هستیم که مهدکودک‌های تک زبانی راه افتاده‌اند به این معنا که فقط در آن انگلیسی صحبت می‌کنند. این نگرانی احساس می‌شود که خانواده‌ها به فکر مهاجرت خانوادگی یا مهاجرت دادن فرزندان خود حتی در سنین کودکی هستند.اما هنوز آمایش و مطالعه‌ای در این زمینه انجام نداده‌ایم
طبق آمارهای سازمان بین‌الملل بیش از ۴ درصد جمعیت کره زمین در کشوری غیر از کشور زادگاه خود سکونت دارند که این مسئله پیامدهای مختلفی از جمله پیامدهای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و... برای کشورهای مقصد و مبدا دارد. این در حالی است که کشور ما سال‌هاست، درگیر با مهاجرت اقشار مختلف از جمله دانشجویان و نخبگان بوده که بدون شک تاکنون سرمایه‌های زیادی را از کشورمان دور کرده است.
چند روز قبل بود که یوسف نوری وزیر آموزش و پرورش اعلام کرد: ما به مدارس سفارتخانه‌ها مجوزی ندادیم و تحصیل دانش آموزان ایرانی در مدارس سفارتخانه‌های خارجی غیرقانونی است. مدارس کشورهای خارجی باید بر اساس پروتکل نظام آموزش و پرورش آن کشور عمل کنند، ما چنین مجوزی به این مدارس نداده‌ایم و به وزارت خارجه و سفارتخانه‌ها در این خصوص نامه نوشته‌ایم.
حال می‌توان پی برد که در کنار آسیب‌های حاصل از مهاجرت نخبگان و اقشار مختلف امروز ما با پدیده مهاجرت دانش آموزان و کودکان نیز می‌توانیم روبه‌رو شویم. مسئله‌ای که بدون شک کشوری را که مدتی است به سمت سالمندی می‌رود، در ورطه آسیب‌های اجتماعی می‌اندازد.
اجازه ندادند پیمایش وضعیت مهاجرت کودکان انجام گیرد
بهرام صلواتی، رئیس رصدخانه ملی مهاجرت ایران در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی رکنا، درباره این مسئله که وضعیت مهاجرت کودکان در ایران به چه شکل است اظهار کرد: متاسفانه در این زمینه شواهد آماری و مطالعات جدی انجام نشده است که من بتوان درباره آن صحبت دقیقی داشت. کمااینکه چند سال قبل ما می‌خواستیم پیمایشی در این زمینه داشته باشیم که متاسفانه توسط نهادهایی با انجام آن مخالفت شد.
میل مهاجرت به سنین پایین رسیده است
او ادامه می‌دهد: این روزها در اطراف خود زیاد می‌شنویم که میل مهاجرت به سنین پایین رسیده است. حتی شاهد آن هستیم که مهدکودک‌های تک زبانی راه افتاده‌اند به این معنا که فقط در آن انگلیسی صحبت می‌کنند. فلذا این نگرانی احساس می‌شود که خانواده‌ها به فکر مهاجرت خانوادگی یا مهاجرت دادن فرزندان خود حتی در سنین کودکی هستند.اما با توجه به اینکه رصدخانه باید علمی صحبت کند، ما هنوز آمایش و مطالعه‌ای در این زمینه انجام نداده‌ایم.
تصیم به مهاجرت یک شبه شکل نمی‌گیرد
رئیس رصدخانه ملی مهاجرت ایران با بیان اینکه پیمایش‌های اجتماعی باید بدون ملاحظات معمول انجام شود تا بتواند برای سرمایه‌های انسانی و سرزمین راهگشا باشد تاکید کرد: تصمیم به مهاجرت یک شبه شکل نمی‌گیرد اما چون دقت کارشناسی و پایش‌های به موقعی صورت نمی‌گیرد ناگهان می‌بینیم که دانشجویان، پزشکان، کارگران و... رفتند یعنی مهاجرت کردند.
تصمیم به مهاجرت در طول زمان و یک فرآیند طولانی اتفاق می‌افتد که هرچه قدر ما ریشه‌ها و زمینه‌های شکل گیری آن را به موقع بررسی و آمایش کنیم، طبیعتا بسیاری از مشکلات حل خواهد شد.
نگرانی اجتماعی باید مستند باشد
نگرانی‌های اجتماعی و آسیب شناسی‌ها باید مستند باشد ولی چون اکثرا صورت مسئله پاک می‌شود ما نمی‌توانیم راهکار مناسبی را بر اساس داده‌ها ارائه دهیم.
سیستم رصد به معنای نقض حریم شخصی نیست
بهرام صلواتی، رئیس رصدخانه ملی مهاجرت ایران افزود: ما درباره دانش آموزان و دانشجویان به عنوان آینده سازان و آتی سازان این مملکت صحبت می‌کنیم فلذا باید با حساسیت بیشتری با آن برخورد کنیم. اگر می‌خواهیم آینده را برای این کشور روشن تر کنیم باید هوشمندانه برخورد کنیم. نیازهای آموزشی و فرهنگی دانش آموزان صرفا متون داخل کتاب‌ها نیست بلکه آماده‌سازی ذهنیت آنها برای خدمت به کشور خیلی مهم است. این درحالی است که چند روز پیش باقری مقدم قائم مقام بنیاد نخبگان گفتند که نخبگان ما دارند از چرخه خدمت خارج می‌شوند که این خارج شدن نیز در طولانی مدت اتفاق می‌افتد فلذا باید نظام آموزشی و پژوهشی ما باید با سیستم‌های رصد و دیدبانی از وضعیت ذهنی و ادراکی افراد در چرخه آموزش آشنا باشد. البته این سیستم رصد به معنای نقض حریم شخصی آنها نیست.
وی ادامه داد: متاسفانه ما در حوزه پرورش انسانی از نظر سیستم رصد و پایش ضعیف هستیم و خیلی دیر متوجه مسائل می‌شویم که همین مسئله مشکلات زیادی را برای کشور به وجود می‌آورد و وقتی می‌فهمیم، مشکل وجود دارد که سرمایه هایمان در حال خروج از مملکت هستند فلذا آن زمان دیگر نمی‌توان کاری کرد.
پایش به موقع باشد بیگانگان نمی‌توانند سواستفاده کنند
رئیس رصدخانه ملی مهاجرت ایران در پایان تاکید کرد: حتما باید اجازه بدهیم که نظام‌های پایش و ارزیابی مستقل کار کنند و نتایج به موقع در اختیار سیاستگذاران قرار گیرد تا بتوانند برنامه‌ریزی‌های مناسبی انجام دهند. سیاستگذاری هوشمند نیازمند سیستم مدیریتی ماست تا بتوان به وسیله آن با چالش‌های کشور به صورت علمی روبه‌رو شد و آنها را حل کرد. اگر مسئولان این نکته را مدنظر قرار بدهند بدون شک هیچ زمان کشور در شرایطی قرار نخواهد گرفت که بیگانگان بتوانند از آن استفاده کنند.
منبع: رکنا